Włośnica inaczej nazywana jest trychinozą lub też trichinellozą. Jest to bardzo niebezpieczna choroba. Powoduje ją zarażenie danego człowiek lub zwierzęcia włosieniem krętym (Trichinella spiralis). Jeżeli u chorego na włosiennicę nie zostanie, odpowiednio szybko, wprowadzone leczenie, jest ryzyko, że chory umrze.
Jak włosień kręty trafia do organizmu
Włośnica trafia do organizmu za pośrednictwem przewodu pokarmowego. Na szczęście nie przenosi się drogą kropelkową więc człowiek od człowieka nie może się zarazić. Aby pasożyt przedostał się do organizmu wystarczy więc spożycie produktu, na którym znajdują się jaja tego pasożyta. Najczęściej takie jaja można znaleźć w mięsie świni dzikiej lub domowej.
W Polsce kładzie się bardzo duży nacisk na badanie mięsa, również pod kątem owego pasożyta, jednak czasami się zdarzają się niewielkie epidemię. Oczywiście tego pasożyta można unicestwić poprzez odpowiednio długie gotowanie czy smażenie. Jeżeli jednak mięso nie będzie dogotowane wtedy człowiek, który je zje, wraz z nim połyka postać larwalną pasożyta. Larwa zazwyczaj schowana jest w otoczce ochronnej, a kiedy trafi do żołądka jego soki trawienne strawią ową otoczkę przez co larwa może spokojnie wędrować do jelita cienkiego.
Tak rozwija się spokojnie przez około osiem tygodni aby osiągnąć dojrzałość płciową. Kiedy już to nastąpi rozmnaża się rodząc od 1000 do nawet 1500 żywych larw. Ich celem jest wędrówka wraz z krwiobiegiem, po całym organizmie, a następnie zasiedlenie się w którymś z mięśni poprzecznie prążkowanych. Najczęściej można je znaleźć w przeponie, krtani, języku czy też mięśniach międzyżebrowych.
Kiedy już taka larwa znajdzie swoje miejsce otorbia się tworząc tak zwane wągry. Po jakimś czasie zwykła otoczka staje się bardziej wytrwała gdyż ulega zwapnieniu. Tak schronione larwy mogą w organizmie spokojnie spędzić od 20 do nawet 40 lat. Następnie, o ile ktoś nie zje mięsa, w którym się aktualnie znajdują, larwy samoistnie obumierają.
Włośnica – objawy włosiennicy
Włośnica przebiega przez różne fazy, podczas których mogą wystąpić różne objawy. I tak jako pierwszy odzywa się układ pokarmowy. Może to się zdarzyć już następnego dnia po zjedzeniu skażonego mięsa. Pojawiają się wtedy silne bóle brzucha, wymioty, biegunka oraz gorączka.
Objawy te występują do momentu przeniknięcia przez jelito (wtedy też jest ono uszkadzane). Następnie pojawiają się kolejne objawy – tym razem ze strony układu krążenia oraz mięśni. Zakażony człowiek odczuwa wtedy bóle mięśni i skurcze, występują obrzęki, na przykład powiek, może dojść do zapalenia spojówek. Na ciele chorego można także zauważyć zmiany skórne pojawiające się na skutek alergii na pasożyta, ale także z powodu zapalenia małych naczyń, które służą włośniowi do przemieszczania się.
W zależności od tego gdzie larwy się ulokują może dojść także do zapalenia płuc lub też zapalenia mięśnia sercowego. Możliwe są także zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym – dochodzi wtedy do bólu i zawrotów głowy, szumów usznych, głuchotę. W najgorszym razie może dojść do delirium, utraty refleksu oraz śpiączki.
Włośnica – diagnoza i leczenie
Stawianie diagnozy rozpoczyna wywiad lekarski. Jeżeli w trakcie takiego wywiadu okazuje się, że pacjent spożywał mięso wieprzowe, które mogło nie zostać przebadane wówczas lekarz ma już podejrzenia, że to może być spowodowane spożyciem włośnia. Trzeba jednak odczekać 10 dni od zarażenia, a następnie zlecana jest biopsja mięśni.
Aby wykonać to badanie trzeba poczekać, ponieważ larwy muszą mieć czas żeby dotrzeć na miejsce. Skuteczne w wykryciu włosienia mogą być także alergiczne testy skórne (trzeba odczekać przynajmniej trzy tygodnie od zarażenia). Zbadana może zostać również krew pod kątem liczby pewnych białych ciałek krwi, których liczba, pod wpływem zakażenia larwą, ulega podwyższeniu. Leczenie włośnicy odbywa się w szpitalu.
Jeżeli rozpoczyna się w początkowym stadium zakażenia, czyli wtedy kiedy włosiennice przebywają jeszcze w jelicie, pacjentowi podaje się leki, które mają na celu zlikwidowanie pasożytów, są to na przykład: pyrantezol, mebendazol i albendazol. Druga część leczenia polega na przyjmowaniu przez pacjenta leków łagodzących objawy choroby czyli niesteroidowe leki przeciwzapalne. Jeżeli chory jest w cięższym stanie wtedy podaje mu się glikokortykosteroidy.
Powikłania po włosiennicy
Włośnica może powodować różne powikłania, po których organizm może mieć problem z dojściem do pełni zdrowia. I tak u zarażonego może wystąpić między innymi: zapalenie mózgu, zatorowość płucna, zaburzenia psychiczne, niedowłady lub porażenia, a nawet do zaburzeń rytmu serca.
Na włosiennice szczególnie powinny uważać kobiety w ciąży. Jeżeli u ciężarnej dojdzie do zarażenia tymi pasożytami mogą one wywołać przedwczesny poród, który dla dziecka może mieć różne konsekwencje, wszystko zależy od tego na jakim etapie rozwoju jest płód (na pewno nie każdy wcześniak przeżyje). Jednak włosiennice mogą także wywołać poronienie. Dlatego, zwłaszcza w ciąży, trzeba koniecznie zwracać uwagę na to co jemy i skąd to pochodzi.
