Astma oskrzelowa jest inaczej znana, jako dychawica oskrzelowa. Jest to przewlekła i nieuleczalna choroba dróg oddechowych, która prowadzi do ograniczenia wydolności oddechowych. Pojawia się niekontrolowany skurcz oskrzeli oraz gromadzony jest w nich gęsty śluz. Objawy tej choroby mogą się pojawiać i znikać. Jednak stan zapalny w oskrzelach obecny jest cały czas.
Na astmę oskrzelową choruje coraz więcej osób. Głównymi objawami choroby są przede wszystkim świszczący oddech, napady duszności oraz uporczywy kaszel. Odpowiednie leczenie sprawia jednak, że można z tą chorobą żyć.
Na astmę oskrzelową cierpi już ponad 10% społeczeństwa, czyli ponad 4 mln ludzi. Są to jednak jedynie osoby zdiagnozowane. Szacuje się, że nawet 70% osób posiadających objawy astmy oskrzelowej nie zdaje sobie sprawy, że jest chore. Nieleczona astma może utrudniać codzienne życie i doprowadzić nawet do śmierci.
Przyczyny astmy oskrzelowej
Astma oskrzelowa może mieć podłoże:
- atopowe – wynika z nadmiernej produkcji immunoglobuliny E w organizmie. Najbardziej narażone na ten rodzaj astmy są dzieci chorujące na atopowe zapalenie skóry,
- nieatopowe – występuje wtedy prawidłowy poziom immunoglobuliny E w organizmie. Ujawnia się ona w okresie dorosłym, najczęściej po infekcji dróg oddechowych.
Astma może zostać również wywołana przez czynniki środowiskowe, które powodują reakcje alergiczne i podrażniają drogi oddechowe. Mogą do nich należeć:
- alergeny zewnątrzpochodne – pyłki traw, drzew i zarodniki grzybów pleśniowych,
- alergeny wewnątrzpochodne – roztocze kurzu domowego, alergeny zwierząt domowych, zarodniki grzybów pleśniowych,
- dym tytoniowy,
- czynniki drażniące w miejscu pracy,
- zanieczyszczenie powietrza, zwłaszcza spalinami samochodowymi,
Wpływ na zaostrzenie astmy mogą mieć także:
- ćwiczenia fizyczne,
- zimne powietrze,
- czynniki emocjonalne -śmiech, strach,
- leki: aspiryna i inne niesterydowe leki przeciwzapalne, a także beta-blokery.
Astma atopowa
Astma atopowa jest najpopularniejszą odmianą astmy oskrzelowej. Inna jej nazwa to astma alergiczna. Jej głównym objawem jest nad reaktywność oskrzeli, która wywoływana jest jako reakcja obronna przeciw alergii. Podstawowymi objawami tej astmy są:
- świszczący kaszel,
- kaszel występujący w nocy,
- kaszel pojawiający się okresowo, albo np. w określonych porach roku,
- napady kaszlu po wysiłku,
- przedłużający się kaszel po infekcji,
- napady duszności ustępujące dopiero po podaniu leku,
- uczucie ucisku w klatce piersiowej.
W tym przypadku chorobę leczy się objawowo. Poszukuje się alergenu, na którego pacjent jest uczulony i zaleca się go unikać. Podczas napadu duszności i ostrego kaszlu, pacjentowi podaje się leki, takie jak kortykosteroidy, przeciwhistaminowe, przeciwzapalne.
Są naturalne sposoby na to, aby zapobiegać zaostrzaniu się astmy atopowej. Należą do nich:
- unikanie kontaktu z alergenem
- skuteczne i całkowite leczenie wszystkich reakcji alergicznych,
- nie dopuszczanie do rozwoju stanów zapalnych w drogach oddechowych,
- unikanie kontaktu z pyłami, wilgocią, dymem, mgłą
- nie dopuszczanie do zawilgocenia mieszkania
- wykluczenie z diety alergizujące i „podejrzane” pokarmy, warto unikać drażniących substancji chemicznych, rzucić palenie
- usunięcie z mieszkania kwiaty doniczkowe, które np. silnie pachną i mogą wywoływać reakcje alergiczne, duszności,
- dbanie o czystość domu, odkurzanie pomieszczeń, ścieranie kurzy, mycie podłóg,
- prowadzenie regularnego trybu życia, unikanie stresujących sytuacji, wysypianie się,
- wprowadzenie do życia aktywności fizycznej, np. codziennej gimnastyki, spacerów.
Objawy astmy oskrzelowej
Do głównych objawów astmy oskrzelowej należą:
- świszczący oddech,
- uczucie duszności, które związane jest z obkurczaniem się oskrzeli. Objaw ten jest najbardziej dokuczliwy w nocy i nad ranem,
- kaszel,
- ucisk w klatce piersiowej.
Astma oskrzelowa – leczenie
90% pacjentów chorujących na astmę może być leczona ambulatoryjnie. Zalecane są przede wszystkim sterydy wziewne, które są skuteczne i bezpieczne. Działają one jedynie w miejscu podania, a więc w oskrzelach. Nie są więc w żaden sposób niebezpieczne dla zdrowia. Nie trafiają one do całego organizmu. Ważne jest jedynie, aby umiejętnie posługiwać się inhalatorem i korzystać z niego regularnie. Najgorszym błędem, jaki popełniają chorzy to to, że zapominają o tym, że astma jest chorobą nieuleczalną. Nie należy więc zaprzestawać stosowania leków, nawet gdy objawy na chwilę ustąpią. Zazwyczaj, w takich sytuacjach choroba powraca z podwójną siłą.
Możliwe jest również zastosowanie leczenia skojarzeniowego. Polega ono na połączeniu leku rozkurczowego z przeciwzapalnym lekiem glikokortykosteroidowym. Pozwala to na rozszerzanie oskrzeli i zwalczanie stanu zapalnego. Jest to obecnie najbardziej efektywna forma leczenia astmy oskrzelowej.
Jeżeli tylko astma oskrzelowa zostanie odpowiednio wcześnie wykryta, pacjent będzie mógł z nią żyć zupełnie normalnie. Będzie mógł żyć bez objawów i prowadzić aktywny tryb życia. Im wcześniej wykryta choroba tym mniejsze jest ryzyko wystąpienia ciężkiej niekontrolowanej astmy oskrzelowej.