Trichurioza (włosogłówczyca) należy do grupy chorób pasożytniczych. Zachorowalność na ten typ zakażenia pasożytem obserwowana jest w ciepłym, deszczowym klimacie. Ostatnie doniesienia dowodzą, że na całej kuli ziemskiej może być zainfekowanych miliard ludzi. Tam gdzie warunki sanitarne są dobre zakażenie wynosi około dwóch procent, w przeciwnym wypadku zakażenie może wzrosnąć nawet do dziewięćdziesięciu procent. Włosogłówka posiada nitkowatą budowę ciała, jego tylna część jest trochę grubsza. Pasożyt przebija się poprze z ścianki jelita, przywierając do niej i pobierając pożywienie. Takie działanie może prowadzić do stanów zapalnych organizmu człowieka.
Krajami, w których diagnozuje się największą zachorowalność są Karaiby i Malezja, dzieci ubogich rodzin na tym terenie są najbardziej narażone na ryzyko zainfekowania włosogłówką. Trichurioze powodują pasożyty gnieżdżące się w jelitach człowieka. Składają od trzech do dwudziestu tysięcy jaj. Okres wylęgania wynosi od 15 do 30 dni. Czas życia pasożyta określany jest od trzech do ośmiu lat. Włosogłówka jest nicieniem bytującym w przewodzie pokarmowym człowieka.
Trichurioza – przyczyny
Badania naukowe przeprowadzone w laboratoriach wykazały, że po dostaniu się jaj do organizmu człowieka, larwy przebywają w dwunastnicy, jelicie ślepym a czasami od razu przedostają się do okrężnicy. Jelito grube jest jego główną siedzibą a człowiek jedynym jego żywicielem. Włosogłówki penetrując błonę śluzową powodując jej uszkodzenie, wskutek czego dochodzi do stanu zapalnego, obrzęku i wybroczyn. Najczęstsze występowanie trichuriozy uwidacznia się w Meksyku, na Wyspach Karaibskich i w Afryce. Powodem takiej sytuacji jest bieda i brak higieny. Przyczyną zainfekowania organizmu włosogłówką jest spożywanie pokarmów zanieczyszczone jajami tego nicienia. Innym źródłem zakażenia jest skażona ludzkimi odchodami gleba.
Lekarze diagnozujący pacjentów z trichuriozą podawali, że w rzadkich przypadkach dochodziło nawet do zarażenia w wyniku współżycia seksualnego. Warto wiedzieć, że swój udział w przenoszeniu choroby mają muchy, które z odchodów i gleby transportują larwy na różne produkty. Ryzyko zakażenia organizmu pasożytem wzrasta w momencie skażenia gleby ściekami. Jeżeli szamba używane w gospodarstwach domowych czy zakładach produkcyjnych są rozszczelnione wydostające się fekalia zanieczyszczają glebę. W przypadku pojawienia się w nich odchodów ludzi zakażonych włosogłówką, istnieje duże prawdopodobieństwo przeniesienia choroby na innych ludzi.
Trichurioza – objawy
Według badań medycznych włosogłówka zajmuje wysokie miejsce w stopniu zachorowań wśród ludzi. Na całym świcie odnotowano, że najczęściej ludzie zarażają się takim pasożytem jak owsik, ale już na drugim miejscu uplasowała się włosogłówka. Natomiast w Polsce pasożyt ten jest na czwartym miejscu, co do zakażania układu pokarmowego człowieka. Badania na populacji mieszkańców kraju wykazały wskaźnik od trzech do dwudziestu pięciu procent zainfekowanej ludności. Przy czym najwięcej osób zarażonych pasożytem zamieszkuje polskie wsie. Pożywieniem włosogłówki jest krew, dlatego też często doprowadzają one do jej zainfekowania. Trichurioza najczęściej przebiega bezobjawowo, jednak w wielu przypadkach odczuwane są niepokojące symptomy.
Często obserwowane symptomy działalności w ciele ludzkim włosogłówki to:
- Infekcja wyrostka robaczkowego.
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
- Niedokrwistość.
- Łagodne infekcje.
- Nudności, wymioty prowadzące do odwodnienia.
- Biegunka, kolka, ból brzucha, wzdęcia.
- Wypadanie odbytnicy u niedożywionych i osłabionych dzieci.
- Obniżenie koncentracji wśród dzieci w wieku szkolnym.
- Ubytek masy ciała.
- Utratę przytomności.
- Stany nerwicowe.
- Alergiczne zmiany skórne.
Trichurioza – diagnostyka
Rozpoznanie choroby pasożytniczej opiera się na badaniu kału. Takie badanie pobranego materiału pod mikroskopem wykonuje się trzy razy w odstępach trzy dniowych. Samica włosogłówki może złożyć w ciągu 24 godzin nawet do sześciu tysięcy jaj, dlatego wykrywalność pasożytów nie powinna nastręczać problemów. Czasami lekarze zlecają także wymaz okołoodbytniczy, z uwagi na to, że jaja włosogłówki wydalane są wraz z kałem mniej więcej trzy miesiące po zarażeniu.
Kolonoskopia jest używana do zbadania i różnicowania stanów zapalnych i nowotworowych powstałych w wyniku chorób pasożytniczych. Badanie to pozwala też na pobranie próbek do badań bakteriologicznych i histopatologicznych.
Trichurioza – leczenie
Leczenie trichuriozy w łagodnych infekcjach jest niewymagane. Natomiast intensywne infekcje powinny być leczone za pomocą takich leków jak: Mebendazol, Albendazol, Flubendazol. Niezbędne jest utrzymywanie wysokiej higieny osobistej, częste mycie i dezynfekowanie rąk. Ponadto wszystkie spożywane owoce i warzywa muszą być poddawane dokładnemu czyszczeniu i myciu. Należy podejmować działania w celu wytępienia mych, które przenoszą jaja i lawy pasożyta na pożywienie. Po ustaniu leczenia konieczne są badania kontrolne wykonane z próbek kału, istnieje konieczność sprawdzenia skuteczności zastosowanego leczenia farmakologicznego.
