Endometrioza szyjki macicy, inaczej ektopia endometrialna, to choroba dość kłopotliwa w diagnostyce. Jeśli lekarz nie wykona odpowiednich badań, może pomylić ją z nadżerką lub nawet stanem nowotworowym. Endometrioza przyczynia się do plamień lub krwawień pomiędzy miesiączkami, które często są niepokojącym symptomem dla kobiety. Czy tę chorobę można wyleczyć? Czy ma ona wpływ na możliwość zajścia w ciążę?
Endometrioza szyjki macicy – przyczyny
Endometrioza szyjki macicy jest nieprawidłowym ułożeniem elementów błony śluzowej endometrium (jamy macicy) w okolicy uszkodzonej powierzchni szyjki macicy. Przybiera ona postać krwawiących zmian w czerwonym kolorze i dlatego często myli się ją z nadżerką lub chorobą nowotworową.
Ektopia endometrialna bywa powikłaniem operacji lub diagnostycznych zabiegów wykonywanych w obrębie szyjki macicy – zwłaszcza, gdy dojdzie do uszkodzenia nabłonka macicy. Ryzyko jest duże zwłaszcza w przypadku zabiegów elektroagulacji (wypalania), laseroterapii oraz krioterapii. Czasami jednak elementy błony śluzowej macicy mogą przenieść się do jej szyjki podczas pobierania wycinka z szyjki lub łyżeczkowania kanału szyjki oraz jamy macicy.
Przyczyną endometriozy szyjki macicy czasem jest też stan zapalny. U niektórych pacjentek zdarza się, że choroba ma charakter wrodzony.
Endometrioza szyjki macicy – objawy
Podstawowym objawem ektopii endometrialnej są plamienia lub krwawienia pomiędzy miesiączkami. Zazwyczaj pojawiają się one przed spodziewaną miesiączką i trwają do kilku dni. Zdarzają się przypadki, kiedy krwawienia lub plamienia występują już po przebytej miesiączce.
Czasami takie krwawienia mogą utrzymać się przez cały cykl miesiączkowy, także podczas stosunku. Temu symptomowi mogą towarzyszyć różnego rodzaju infekcje intymne. Ich przyczyną jest zachwianie równowagi flory mikrobakteryjnej pochwy, do którego przyczyniają się ogniska endometriozy szyjki macicy. Przy najbardziej rozległych i umiejscowionych bardzo głęboko zmianach ryzyko powstania infekcji jest bardzo duże.
Endometrioza szyjki macicy – diagnostyka
Badaniem pozwalającym na wykrycie ektopii endometrialnej jest kolposkopia, czyli wziernikowanie szyjki macicy. Bez niego niemal niemożliwe jest postawienie dobrej diagnozy i dobór odpowiedniej terapii. Wziernikowanie szyjki macicy polega na obejrzeniu przez lekarza powierzchni szyjki, dolnej części jej kanału, a także pochwy i sromu. Umożliwia to kolposkop, czyli specjalne, optyczne urządzenie.
Czasem lekarz może również zdecydować się na pobranie materiału ze zmiany, który następnie jest kierowany do histologicznego badania. Ogniska endometriozy szyjki macicy mogą być niewykrywalne, jeśli badanie zostanie wykonane w pierwszej połowie cyklu. Jednak im bliższy będzie termin miesiączki, tym ogniska choroby staną się bardziej widoczne.
Endometrioza szyjki macicy – leczenie
Leczenie ektopii endometrialnej polega na usuwaniu zmian chorobowych. Czasem wystarczy jeden zabieg, by to się udało. Niekiedy jednak pacjentka musi powtórzyć taki zabieg kilka razy.
Endometrioza szyjki macicy a ciąża
Jeśli kobiecie z endometriozą szyjki macicy uda się zajść w ciążę, wówczas istnieje prawdopodobieństwo, że jej stan zdrowia ulegnie poprawie. Ma to związek z wyłączeniem w tym czasie pewnych funkcji biologicznych, które odpowiadają za comiesięczne krwawienie – to może doprowadzić do ograniczenia ognisk choroby.
U niektórych pacjentek w czasie ciąży objawy ektopii endometrialnej mogą się jednak nasilić. Jest to spowodowane głównie powiększaniem się macicy. Powoduje to naciąganie się i rozrywanie zrostów czy tkanek, które uległy zbliznowaceniom w wyniku powstania ogniska choroby. Czasem odpowiedzialne za nasilenie objawów są estrogeny, które wręcz stymulują ogniska endometriozy (w czasie ciąży ich stężenie w organizmie wzrasta).
Najczęściej już po kilku miesiącach po porodzie endometrioza szyjki macicy powraca, a więc poprawa zdrowia jest tylko tymczasowa. Dlatego też kobiety często starają się wydłużyć maksymalnie okres karmienia piersią, ponieważ wydzielane wtedy estrogeny mogą hamować owulację i rozwój choroby.
Czy endometrioza szyjki macicy utrudnia zajście w ciążę?
Endometrioza to choroba, która rzeczywiście może utrudniać zajście w ciążę – zwłaszcza gdy ogniska powstają w jajowodach lub jajnikach. Czasami kłopoty z płodnością powodują powstałe w wyniku choroby zrosty – wtedy trzeba je usunąć operacyjnie. To jednak nie zawsze sprawi, że kobieta będzie mogła zajść w ciążę. Szacuje się, że nawet 30-60% pacjentek z łagodną postacią choroby ma problemy z płodnością – nie wiadomo jednak do końca, co odpowiada za taki stan rzeczy.
Często zdarza się jednak, że pacjentki z endometriozą szyjki macicy zachodzą w ciążę. Powinny jednak na siebie bardzo uważać, ponieważ zazwyczaj ich ciąża ma charakter wysokiego ryzyka. Choroba ta może sprzyjać krwawieniom z dróg rodnych. W początkowych tygodniach ciąży grozi to poronieniem, z kolei w końcowym etapie może doprowadzić np. do przedwczesnego porodu lub przedwczesnego odklejenia się łożyska.
