Ameboza inaczej nazywana jest także czerwonką lub pełzakowicą. Choroba po raz pierwszy została opisana już w starożytności przez samego Hipokratesa jako krwawa biegunka. Wzmianki o tej chorobie można znaleźć nawet w Biblii, a konkretnie w Starym Testamencie. Jest to choroba pasożytnicza, która atakuje głównie układ pokarmowy. Wywoływana jest przez pierwotniaka z rodziny Entamoebidae-Entamoeba histolytica.
Ryzyko zarażenia się amebozą
Najczęściej amebozą można zarazić się podróżując do ciepłych krajów, takich, w których są bardzo niskie standardy dotyczące higieny oraz infrastrukturą sanitarną. Więc amebozą szczególnie zagrożone są osoby, które podróżowały do krajów tropikalnych takich jak na przykład: Meksyku, Ameryki Środkowej, Azji Południowej, Egiptu czy też na Bliski Wschód.
Pasożyt ten dostaje się do organizmu z pożywieniem lub piciem, na którym występuje owa bakteria. Oczywiście ryzyko niesie również niedokładne mycie rąk, po wcześniejszym kontakcie z owym pierwotniakiem. Bardzo ryzykowne jest również zbytnie zbliżanie się do tubylców, gdyż należy pamiętać, że mogą nieświadomie mieć na rękach owego pierwotniaka, którym, nawet przez podanie owocu są w stanie zarazić turystę.
Dla tubylców pierwotniak ten oraz inne choroby stanowią mniejsze zagrożenie, ponieważ ich organizmy, które praktycznie od samego powstania, maja kontakt z nimi. Są dzięki temu odporne na nie, czego niestety nie można powiedzieć o turystach, których organizmy być może pierwszy raz spotkają się z dana bakterią.
Ameboza – objawy
Zakażenie pierwotniakiem powodującym amebozę może mieć różny przebieg. Może być objawowe lub bez objawowe. Do najczęściej występujących dolegliwości należy biegunka z domieszką krwi. Towarzyszy jej ból brzucha oraz wzdęcia. Po krótkim czasie do objawów dołącza też osłabienie, niedokrwistość czy odwodnienie. Zazwyczaj występuje także wysoka gorączka.
Może zdarzyć się również, że pasożyt przedostanie się do krwiobiegu, a stamtąd może już zaatakować miedzy innymi wątrobę, mózg, serce czy inne narządy. Najczęściej pierwotniak atakuje wątrobę gdzie wywołują syndrom o nazwie pełzakowaty ropień wątroby. Objawia się on powiększeniem wątroby, która dodatkowo boli. Ropnie tworzą się także na innych zaatakowanych narządach, a w miejscach ich powstania pacjenci odczuwają ból.
Ameboza – diagnoza i leczenie
Nieleczona ameboza w ostatnim etapie doprowadza do śmierci osoby zarażonej. Dlatego każdy kto zauważy u siebie objawy tej choroby, a szczególnie jeżeli w ostatnim czasie był w jednym z wcześniej już wspomnianych krajów tropikalnych, powinien niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Zadaniem lekarzy jest zbadanie organizmu pod kontem obecności w nim pierwotniaka wywołującego amebozę.
I tak na pewno zbadane będą próbki kału, w którym najczęściej u osoby z czerwonką można znaleźć jaja bądź fragmenty lub też inne ślady obecności tego niebezpiecznego pasożyta. Takie badanie trzeba powtórzyć trzy razy w odstępie dwóch – trzech dni. Aby mieć pewność, że to na pewno zarażenie wywołane przez entamoeba histolytica konieczne jest pobranie próbki genetycznej pierwotniaka.
Jest to konieczne, ponieważ entamoeba histolytica budową bardzo przypomina innego pierwotniaka, inwazji którego nie trzeba leczyć. Badana jest również krew pacjenta, po to, aby sprawdzić czy organizm zaczął już wytwarzać przeciwciała co także jest znakiem dla lekarzy, że ma doczynienia z przypadkiem amebozy. Kiedy czerwonka zostanie już zidentyfikowana pozostaje określenie, które z narządów zostały zaatakowane przez pierwotniaka.
Na tej postawie określa się także szkody przez niego wywołane w organizmie. Dalsze leczenie jest już ustalane indywidualnie do każdego przypadku. Na pewno każdy pacjent otrzyma leki przeciwpierwotniakowe. Jeżeli pasożyt rozprzestrzenił się po organizmie, specjaliści muszą nie tylko zlokalizować, ale także leczyć wszystkie szkody jakie wyrządził.
Ameboza – szczególna ostrożność
Tak więc aby uniknąć zarażenia się amebozą podczas wycieczki do jednego z krajów, w których notuje się najwyższy odsetek osób, które cierpią przez zakażenie się owym pasożytem, powinno się zachować szczególną ostrożność. W takich miejscach pije się tylko napoje butelkowe i tylko takie, które przed otwarciem były szczelnie zamknięte. Należy unikać dodawania kostek lodu do napojów (nawet takich z alkoholem, gdyż nie jest on w stanie zabić pierwotniaka wywołującego amebozę).
Woda, która ma zostać użyta w okolicach ust, na przykład do płukania ust czy myciu zębów, powinna być przegotowana lub odkażona. Po korzystaniu z toalety należy bardzo dokładnie umyć ręce wodą z płynem. Oczywiście nie tylko wtedy, w takich miejscach ręce powinno się myć bardzo często. Posiłki przygotowane z mięsa czy ryb powinny być odpowiednio przygotowane i w żadnym wypadku nie powinno się ich jeść na surowo. Należy także unikać publicznych sprzedawców lub kranów. Owoce i warzywa można jeść tylko pod warunkiem, że dana osoba sama je umyje i dokładnie obejrzy, ponieważ nie powinno się ich jeść jeżeli mają uszkodzoną skórkę.
