Pokrzywka fizykalna ujawnia się pod wpływem działania stymulatorów zewnętrznych wywołujących odczyn alergiczny w postaci bąbli pojawiających się na skórze wskutek zadziałania na nią zimnych elementów lub zimnego powietrza. Innym czynnikiem wywołujących pokrzywkę fizykalną są materiały ciepłe. Po zetknięciu ze skórą powodują reakcję alergiczną, w tym zakresie uczulenie w formie pokrzywki może wywołać podwyższenie ciepłoty ciała wskutek ciężkiej pracy fizycznej lub emitowania źródła światła.
Osoby zmagające się z obawami pokrzywki fizykalnej, której podstawą wystąpienia jest drapanie odczuwają swędzenie skóry. Taki objaw skłania ich do drapania, czego skutkiem są bąble i nadal trwające swędzenie.
Pokrzywka fizykalna – przyczyny wywołujące pokrzywkę fizykalną
Czynniki fizyczne są podstawą wystąpienia pokrzywki fizykalnej, która należy do rzadziej dotykających ludzi rodzajów uczuleń.
Ze względu na źródło pochodzenia reakcji alergicznej rozróżnia się następujące jej rodzaje:
- Pokrzywka fizykalna wywołana kontaktem z zimnem – może pojawiać się na określonym odcinku ciała, w niektórych przypadkach objawy mogą objąć całą jego powierzchnię. Szybkie i zmieniające się wartości temperatury wywołują obszerne odczyny alergiczne obejmujące duże powierzchnie skóry z dużymi, mocno swędzącymi bąblami. Ten rodzaj pokrzywki może być przekazany potomstwu w genach.
- Pokrzywka fizykalna wywołana ciepłem – wystawienie skóry na silne promieniowanie słoneczne powoduje odczyny alergiczne na całej powierzchni ciała bez względu na to czy są zakryte ubraniami czy też nie. Ten rodzaj uczulenia charakteryzuje się stanami przewlekłymi i najczęściej dotyka płci żeńskiej. Podrażnienie ciepłem może pochodzić także z takich źródeł jak: światło nadfioletowe, czy przegrzanie ciała oraz spocenie się.
- Inne przyczyny fizykalne – powstawanie wypukłych linii na ciele w miejscu podrażnienia wskutek potarcia, ucisku, ponadto do fizykalnych przyczyn można zaliczyć jeszcze pokrzywkę wibracyjną i pokrzywkę na wodę.
Objawy towarzyszące pokrzywce fizykalnej
- W przypadku, gdy źródłem wystąpienia pokrzywki jest podrażnienie skóry poprzez drapanie, następuje trudne do zniesienia swędzenie skóry prowokujące do kolejnych tego typu działań, co skutkuje pojawianiem się bąbli.
- Gdy źródłem wystąpienia objawów pokrzywki fizykalnej jest bezpośredni kontakt z zimnym powietrzem czy przedmiotem na skórze osoby uczulonej pojawiają się czerwone plamy. Niebezpieczeństwem dla osoby uczulonej jest możliwość zaistnienia wstrząsu anafilaktycznego, który jest zagrożeniem życia.
- Wywołanie objawów pokrzywki w wyniku ucisku powoduje powstanie opuchlizny oraz bąbli i wyprysków, które wywołują dolegliwości bólowe. Dodatkowymi objawami przy uczuleniu na ucisk może być podwyższona temperatura ciała, bolesność stawów i zbyt wysokie niektóre parametry w morfologii.
- Bezpośrednie oddziaływanie ciepła na skórę u osoby uczulonej powoduje pojawienie się na ciele bąbli oraz czerwonych plam, ciepło pochodzące z promieniowania słonecznego powodują także takie odczyny alergiczne, które dodatkowo wywołują także swędzenie.
Diagnoza w kierunku wykrycia podłoża pokrzywki fizykalnej
Podstawą każdej diagnozy jest szczegółowo przeprowadzony wywiad lekarski. Dzięki niemu alergolog dowiaduje się o schorzeniach pochodzących z podłoża alergicznego występujących u członków rodziny, ponadto podczas rozmowy z pacjentem poznaje środowisko, w którym przebywa osoba dotknięta pokrzywką. W przypadku pokrzywki fizykalnej wywołanej potarciami, lekarz wykonuje test prowokacyjny i po około godzinie może stwierdzić czy pojawiały się bąble.
Natomiast w przypadku uczulenia na kontakt z zimnem lekarz przykłada do skóry zimny przedmiot albo lud i obserwuje reakcję organizmu. Gdy ucisk na skórę jest odpowiedzialny za zmiany skórne. Alergolog również przeprowadza test prowokujący, zwracając uwagę na to czy pojawią się obrzęki. Zdarza się, że zlecane są inne testy, jeżeli lekarz będzie widział potrzebę szerszej diagnostyki. Zawsze ważnym czynnikiem diagnostycznym jest badanie krwi, podwyższone wartości odpowiadające za możliwość istnienia alergii są cenną wskazówką dla lekarza.
Pokrzywka fizykalna – leczenie
W przypadku stwierdzenia u danego pacjenta pokrzywki fizykalnej konieczne może okazać się wprowadzenie leków antyhistaminowych. Leki ograniczą swędzenie skóry i pojawianie się zmian skórnych w postaci bąbli. Natomiast w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego konieczne jest podanie leków normujących krążenie krwi. Pacjenci dotknięci objawami pokrzywki fizykalnej mogą sami wpływać na ograniczenie występowania odczynów alergicznych.
- Gdy źródłem jest zimno można zadbać o lepsze dogrzani ciała poprzez zakładanie ciepłych rękawic oraz noszenie bielizny termoaktywnej.
- Gdy podłożem jest podrażnienie skóry wskutek drapania, osoba chora powinna nosić luźne ubrania, nie zakładać pasków ściśle przylegających do ciała.
- Pokrzywkę na ucisk można znacznie zniwelować stosując na przykład odpowiednie wkładki do butów i unikać szerokich pasków przy torbach, plecakach.
