Tobołki przerosłe (Thlaspi perfoliatum L.) – świat roślin to nieodzowny element naszego życia. Rośliny należą do czynników zapewniających ogromną dawkę wrażeń dla każdego z ludzkich zmysłów. Zapewniają one uniesienia estetyczne dla naszego wzroku, pięknie pachną, są też źródłem pożywienia, można także ich dotknąć i usłyszeć. Przez produkcję tlenu w procesie fotosyntezy sprawiają, że żyjemy. Elementy świata przyrody stanowią całość.
Każda nawet najmniejsza cząstka jest ze sobą ściśle połączona. Nieprawidłowości w środowisku przyrodniczym odbijają się istotnie na życiu człowieka. W świecie przyrody znajdziemy wszelkie remedium na dolegliwości oraz choroby nawiedzające organizm ludzki. Rośliny są dla nas a my jesteśmy na świata przyrody. Przykładem takiego skarbu natury są tobołki przerosłe (Thlaspi perfoliatum L.).
Tobołki przerosłe – charakterystyka rośliny
Tobołki przerosłe (Thlaspi perfoliatum L.) to gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych, zwanych niegdyś krzyżowymi. Jest ona rozpowszechniona w Europie bez Skandynawii, obejmuje także tereny Azji o klimacie umiarkowanym, Pakistan oraz Afrykę Północną. Występuje także gdzieniegdzie, wychodząc poza rejony swojego naturalnego środowiska. Na terenie Polski występowanie tego gatunku jest znikome.
Pojawia się przede wszystkim na terenach południowych. Tobołki przerosłe (Thlaspi perfoliatum L.) to rośliny jednoroczne, czasami dwuletnie. Są one archeolifem, czyli wyróżniają się tym, że przybyły z innych terenów czy obszarów na świecie. Roślina ta upodobała sobie jako środowisko miejsca kamieniste, wszelkie przydroża oraz ugory. Preferuje ona gleby zasobne w składniki mineralne, przede wszystkim bogate w wapń. Jest to chwast, którego bardzo trudno jest pozbyć się z upraw.
Tobołki przerosłe – morfologia
Łodyga tobołków przerosłych jest wzniesiona, okrągła, osiągająca wysokość 20 cm, w wyjątkowych sytuacjach nawet 30 cm. Liście tej rośliny są całobrzebie, natomiast w nasadzie sercowate, siedzące. Tobołki przerosłe posiadają drobne kwiaty, w dość długich szypułkach. Szypułki roślin tworzą grona, które umieszczone są na szczytach pędów kwiatowych. Kwiaty posiadają barwę białą. Owocem jest tutaj jest łuszczyna, która w górnej części jest słabo oskrzydlona. Nasiona tobołków przerosłych są gładkie lub co najwyżej słabo, punktowano marszczone. Roślina kwitnie wczesną wiosną, od marca do czerwca. Podczas kwitnienia może wydać kilka tysięcy sztuk nasion.
Tobołki przerosłe – właściwości lecznicze (substancje aktywne zawarte w surowcu)
Surowcem leczniczym rośliny są nasiona oraz liście. Zawierają one bardzo dużą ilość witaminy C, a także saponiny, flawonoidy oraz alkaloidy. Zawarte w surowcach substancje aktywne wykazują się właściwościami moczopędnymi, wykrztuśnymi, a ponadto ściągającymi. Zawierają także cenny olejek eteryczny, gorycze, olej goryczkowy, a także duże ilości magnezu.
Tobołki przerosłe – zastosowanie
Surowiec stosowany jest przede wszystkim w przypadku występowania dolegliwości, które związane są z układem moczowym. Niezastąpione są w leczeniu stanów zapalnych nerek oraz pęcherza moczowego. Wykorzystywany ponadto w przypadku pojawienia sie nieżytu dróg oddechowych. Przydatne w tym przypadku są jego właściwości wykrztuśne. Napary z tobołków stosowane zewnętrznie, w formie okładów pomagają w likwidacji ran powstałych na skórze. Bardzo pomocne są także kobietom, gdyż łagodzą dolegliwości menstruacyjne, oraz pomagają w stanach zapalnych macicy.
Tobołki przerosłe – sposób użycia
Z nasion tobołków przerosłych przygotowuje się napary oraz wywary.
W celu przygotowania naparu z nasion rośliny, należy dysponować dobrze wysuszonymi nasionami. Po wysuszeniu surowca koniecznym jest użycie jednej łyżeczki tychże nasion i wsypanie ich do szklanki z wrząca wodą. Tak przygotowany specyfik należy parzyć pod przykryciem w czasie około 20-30 minut. Po odczekaniu zalecanego czasu przygotowany napar trzeba odcedzić. Zalecane jest picie preparatu do trzech razy dziennie, w małych ilościach. Środek przydatny jest w problemach związanych z nerkami, a także układem moczowym.
Dla przygotowania wywaru z nasion tobołka przerosłego zaleca się przygotowanie blisko 10-15 gram suchych nasion rośliny, a w dalszej kolejności wsypanie ich do wody. Następny proces przygotowania wywaru do podgrzewanie zalanych nasion do osiągnięcia temperatury wrzenia oraz odstawienie tak przygotowanego preparatu do odczekania. Czas odstawienia środka waha sie do 5 godzin. Preparat można spożywać nawet 6 razy dziennie. Działanie jest podobne jak w przypadku naparu z surowca.
Nasiona surowca wykorzystywane są także do przygotowania oleju, który z sukcesem może być wykorzystywany jako olej do sałatek. W celu przygotowania oleju nasiona należny uprzednio ześrutować a następnie wycisnąć. Nasiona, które zostały ześrutowane można także wrzucić do wody, a po krótkiej chwili zebrać olej, który aktywował się po zetknięciu nasion z wodą.
Należy pamiętać, że kobiety będące w ciąży lub o okresie karmienia nie powinny stosować tej rośliny, gdyż duże ilości spożywanego surowca mogą negatywnie wpływać na ciążę oraz wraz z mlekiem przenosić się do organizmu dziecka.