Alergia na pyłki brzozy należy do grupy alergii wziewnych i często ma podłoże genetyczne. Dolegliwości związane z alergią występują w okresie kwitnienia roślin. W Polsce okres pylenia brzozy przypada na okres, od drugiej połowy kwietnia, do początków maja. Pyłek brzozy osiąga w tym okresie bardzo wysokie stężenia w atmosferze.
Z ziaren pyłku brzozy wyizolowano dotychczas następujące alergeny: Bet v 1, Bet v 2 (profilina), Bet v 3, Bet v 4, Bet v 5, Bet v 6, Bet v 7 i liczne isoformy. Alergen Bet v 1 jest głównym alergenem pyłku brzozy, zaś Bet v 2, czyli profilina, obecna jest w sporej części ekstraktów owocowych i warzywnych. Alergeny te są najczęstszą przyczyną występowania sezonowego, alergicznego nieżytu nosa oraz atopowej astmy pyłkowej, zaraz za alergenami pyłków traw.
Alergia na pyłki brzozy: objawy
Objawy alergii na pyłki brzozy zaczynają występować w momencie, kiedy drzewo zaczyna kwitnąć. Według badań, drzewa brzozy rosnące w zanieczyszczonym środowisku, w pobliżu ruchliwych dróg i na terenach miejskich, wydzielają znacznie więcej alergenów, niż drzewa rosnące w czystym środowisku.
Do początkowych objawów alergii na pyłki brzozy zaliczamy: wodnistą wydzielinę z nosa, kichanie, świąd i nieżyt nosa oraz łzawienie, pieczenie i zaczerwienienie spojówek. Objawy te pojawiają się nagle, a jest to związane z gwałtownym początkiem pylenia brzozy. W dniach, kiedy stężenie pyłków w powietrzu jest najwyższe, u osób uczulonych mogą pojawić się objawy astmy pyłkowej.
Charakteryzują się one utrudnionym oddychanie, dusznością, połączoną z uczuciem ucisku w klatce piersiowej, świszczącym oddechem oraz napadowym kaszlem.
Pojawienie się powyższych objawów, w okresie pylenia brzozy, powinno skłonić do konsultacji lekarskiej celem potwierdzenia lub wykluczenia istnienia alergii.
Diagnostyka alergii na pyłki brzozy
Okres występowania objawów uczulenia może pomóc nam w określeniu alergenu, jednak tylko test jest w stanie to potwierdzić. Alergii wziewnej nie wolno lekceważyć, ponieważ nie leczona może prowadzić do niewydolności płuc. Testy diagnostyczne są zaś, pierwszym krokiem w kierunku rozpoznania problemu. Testy alergiczne są podstawową metodą diagnostyczną, pozwalającą potwierdzić lub wykluczyć istnienie alergii. Do wyboru mamy kilka rodzajów testów, a o wyborze rodzaju testu decyduje zwykle lekarz.
Diagnostyka alergii na pyłki
Okres występowania objawów uczulenia może pomóc nam w określeniu alergenu, jednak tylko test jest w stanie to potwierdzić. Alergii wziewnej nie wolno lekceważyć, ponieważ nie leczona może prowadzić do niewydolności płuc. Testy diagnostyczne są zaś, pierwszym krokiem w kierunku rozpoznania problemu. Testy alergiczne są podstawową metodą diagnostyczną, pozwalającą potwierdzić lub wykluczyć istnienie alergii. Do wyboru mamy kilka rodzajów testów, a o wyborze rodzaju testu decyduje zwykle lekarz.
W przypadku, gdy mamy do czynienia z małym dzieckiem, poniżej trzeciego roku życia lub z osobami z bardzo silną alergią, wówczas wykorzystujemy testy z krwi. Polegają one na oznaczeniu przeciwciał IgE dla głównych alergenów pyłkowych w krwi.
Testy skórne, polegające na naniesieniu alergenu na skórę i zbadaniu reakcji organizmu na działanie substancji uczulającej. Najczęściej nanosi się go za pomocą nakłuć skóry na plecach lub przedramionach. Pojawiające się zaczerwienienie skóry lub bąbel, świadczy o alergii na badaną substancję.
Trzecim rodzajem testów są testy prowokacyjne, które stosuje się w celu potwierdzenia wywiadu alergologicznego, testów skórnych oraz w celu monitorowania odczulania.
Alergia na pyłki brzozy – odczulanie
Odczulanie polega na oswajaniu organizmu z substancją uczulającą. Dawki alergenu są stopniowo zwiększane, do momentu, w którym organizm przestanie na niego reagować. Odczulanie można przeprowadzać w momencie, kiedy zidentyfikowaliśmy alergen, dostępnymi testami diagnostycznymi.
Odczulanie możemy przeprowadzać dopiero u kilkulatków. Stosuje się w tym celu szczepionkę doustną lub w zastrzyku. Przy alergii na pyłek brzozy, cykl szczepień rozpoczyna się na kilka miesięcy, przed okresem kwitnienia. Odczulanie przeprowadza się przez kilka lat, a efekt uzyskuje się dopiero po jego całkowitym zakończeniu.
Zapobieganie i leczenie
W leczeniu wszystkich chorób alergicznych ważne jest unikanie kontaktów z alergenem. Alergia na pyłki brzozy nie jest tutaj wyjątkiem i powinniśmy zrobić wszystko, żeby ten kontakt był minimalny. W okresie pylenia nie powinniśmy spacerować w pobliżu brzóz, zamykać okna w sypialni, nie organizować wycieczek za miasto i nie otwierać okien podczas jazdy samochodem. Na spacery wybierać się po deszczu lub pod wieczór, kiedy stężenie pyłków jest niższe. A po powrocie umyć ręce, twarz oraz spłukać włosy.
W walce z alergią pomaga wzmocnienie układu odpornościowego. W tym celu powinniśmy dbać o zdrową, urozmaiconą dietę, bogatą w selen, cynk oraz kwasy tłuszczowe omega 3. Ponadto zaleca się podawanie witamin, głównie witaminy C, która wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, pobudzając go do obrony przed szkodliwymi czynnikami.
Profilaktyka, chociaż ważna nie zawsze jest skuteczna, a unikanie alergenu możliwe. Wówczas należy rozważyć leczenie farmakologiczne. W alergii wziewnej najczęściej stosuje się leki antyhistaminowe, działające miejscowo, w formie aerozolu do nosa lub kropli do oczu. Niekiedy alergia na pyłki brzozy wymaga podania leków ogólnych. Najpopularniejsze z nich to lewocetyryzyna i montelukast. Są one skuteczne oraz bezpieczne.
Alergia towarzyszy nam często przez lata, powodując nieprzyjemne symptomy i utrudniając codzienne funkcjonowanie. Jednak zidentyfikowanie problemu oraz podjęcie leczenia skutkuje wyleczeniem lub przynajmniej pozwala na takie złagodzenie objawów, by móc normalnie żyć.
