Grążel drobny (Nuphar pumila (Timm) DC.) pochodzi z północnej i środkowej Europy oraz Azji Północnej z kilkoma znaczącymi siedliskami w Ameryce Północnej. Uważa się, że jest zagrożony we Francji, Szwajcarii i Zjednoczonym Królestwie. Roślina występuje przeważnie w chłodnych, zwykle kwasowych stawach, jeziorach i górach. Grążel drobny ma duże owalne liście.
Zanurzone liście są mniejsze i okrągłe. Ma grubą, pełzającą pod ziemią łodygę lub kłącza. Roślina może wyrosnąć do 50 cm wysokości. Posiada żółte kwiaty, które kwitną od lipca do sierpnia. Kwiaty zazwyczaj mają od 4 do 6 płatków, wiele pręcików i są zielone aż do dojrzałości. Kwiaty są hermafrodytem (mają zarówno organy płci męskiej jak i żeńskiej) i zapylane przez muchówki.
Grążel drobny – właściwości lecznicze
Grążel drobny ma następujące właściwości: łagodzące, antyseptyczne, rozkurczowe, moczopędne, przeciwbólowe, hipotensyjne, uspokajające, przeciwbiegunkowe, zwężające naczynia. Ponadto przeciwgorączkowe, hemostatyczne i pierwotniakobójcze.
Grążel drobny zawiera w swoim składzie dwa izomeryczne alkaloidy: nufarydynę alfa (dezoksynufarydyna) i nufarydynę beta (nupharidin). W kwiatach zawarte są flawonoidy i alkaloidy. W kłączu dodatkowo sporo jest skrobi, garbników, fitosteroli. Nasiona posiadają w swoim składzie nimfalin, garbiniki i kwas galusowy.
Preparaty przygotowane z tej rośliny wpływają na ograniczenie popędu płciowego i stabilizują nadpobudliwość. Właściwości ziela działają wyciszająco, dzięki czemu ułatwiają zasypianie. Grążel niweluje bóle różnego pochodzenia.
Grążel drobny – zastosowanie
Grążel drobny jest stosowany w medycynie tradycyjnej do leczenia:
- Zapalenia stawów, obrzęków, reumatyzmu
- Gorączki
- Bólu różnego pochodzenia (głowy, stawów)
- Stanów zapalnych skóry, rumienia, oparzenia
- Zatrzymania krwawienia, nieregularnych miesiączek
- Choroby w obrębie nerek i przewodów moczowych
- Biegunki
- Kaszlu, zapalenia oskrzeli i płuc
- Choroby narządów płciowych (np. rzęsistkowica)
- Stany pobudzenia, lękowe, nerwicowe.
Często grążel drobny jest wykorzystywany przez producentów leków antykoncepcyjnych, ze względu na jego działanie plemnikobójcze. Grążel drobny doskonale radzi sobie z wieloma niekorzystnymi dla organizmu bakteriami, pasożytami oraz grzybami. Od lat znana jest skuteczność tej rośliny w walce z grzybem powodującym kandydozę.
Chorzy cierpiący na poważne zmiany nowotworowe, zmagają się z osłabionym układem odpornościowym. Przyjmując chemię ich organizm nie potrafi bronić się przed wieloma infekcjami, preparaty z takiego zioła jak grążel poprawiają jego właściwości obronne. Również osoby po zabiegach chirurgicznych posiłkują się tym zielem, aby wzmocnić układ immunologiczny. Warto wtedy wykorzystać napar z kwiatów tego zioła.
Zastosowanie medyczne, jakie wykazuje grążel drobny obejmuje także inne układy w ciele człowieka. Układ trawienny wspomagany preparatem z tej rośliny lepiej funkcjonuje, ponieważ chroni błonę śluzową żołądka przez stanami zapalnymi, a jeżeli już się pojawiły wpływa leczniczo na ich zniwelowanie.
Często grążel
Układ oddechowy człowieka często jest atakowany przez różnego rodzaje infekcje wirusowe i bakteryjne, właściwości przeciwzapalne rośliny wpływają leczniczo na eliminowanie stanów chorobowych płuc i oskrzeli.
Drogi moczowe i nerki mogą być wspierane syropem lub nalewką na bazie zioła takiego jak grążel, w przypadku podwyższenia temperatury ciała w przebiegu tych chorób wpłynie na jej obniżenie.
Urazy i zmiany skórne mogą być leczone przy pomocy wywaru z tej rośliny. Można przemywać skórę lub przygotowywać kompresy albo opatrunki.
Zastosowanie lecznicze, jakie wykazuje grążel drobny jest wykorzystywane do uśmierzania bólu stawów, który często towarzyszy takim schorzeniom jak reumatyzm, artretyzm. Również osoby cierpiące w z bólu z powodu urazów w obrębie stawów mogą wspierać się naparem, z kwiatów grążela.
Problemy związane z trudno usuwającym się łupieżem, nadmiernym wypadaniem włosów mogą być wspierane leczniczo naparem do przygotowywania płukanek.
Kobiety zmagające się z nieregularnymi miesiączkami lub obfitym krwawieniem w tym okresie mogą zażywać nalewkę lub syrop grążelowy. Działanie przeciwbólowe tej rośliny zmniejszy dyskomfort często towarzyszący miesiączce.
Grążel drobny – sposoby użycia
Grążel drobny – wywar:
Jedną łyżkę suszonych kłączy zalać szklanką wody i gotować pod przykryciem przez około 20 minut. Wywar pozostawić do przestudzenia a następnie przecedzić. Można zastosować go zewnętrznie, jako okłady w przypadku oparzeń, rumienia i uszkodzeń skóry.
Grążel drobny – nalewka
Jedną porcję ziół, (mogą być wykorzystane zarówno suche kłącza i kwiaty) zalać pięcioma porcjami alkoholu. Taką mieszaninę pozostawić na około dwa tygodnie, od czasu do czasu potrząsając butelką. Po upływie tego okresu, przecedzić i spożywać po jednej łyżce do trzech razy dziennie.
Nalewka na bazie świeżych kłączy i gorącego alkoholu
Taką nalewkę przygotowuje się ze świeżych kłączy grążela. Proporcje to 1:5. Świeże zioło zlać gorącym alkoholem w stężeniu do 60% i pozostawić na tydzień. Następnie przecedzić. Należy spożywać do dwóch razy dziennie po jednej lub dwie łyżki. Taka nalewka sprawdza się, jako środek nasenny i wyciszający.
Syrop grążelowy z rumem
Pół szklanki pokruszonych suchych kłączy grążela, zalać pół litrem wody i gotować przez pół godziny. Po czym pozostawić do przestudzenia a następnie przecedzić. Do takiego wywaru należy wlać rum w ilości równej z ilością powstałego wywaru. Oprócz tego trzeba wsypać cukier lub miód. Po zmacerowaniu składników, można spożywać do trzech razy dziennie po jednej łyżce. Najczęściej taki syrop stosowany jest w chorobach układu oddechowego oraz na uspokojenie przy chorobach nerwicowych.
