Czarna kapusta (łac. sinapis nigra) nazywana jest także czarną gorczycą lub kapustą gorczycą. Rejony z których pochodzi ta roślina to kraje śródziemnomorskie i atlantyckie. Dzisiaj uprawiana jest między innymi w Azji Mniejszej i w Europie. Przede wszystkim w takich krajach jak: Dania, Francja czy Wielka Brytania. Uprawia się ją także w Polsce. Uprawy czarnej kapusty możemy podzielić na duże, przemysłowe oraz małe, ekologiczne, rośnie także dziko.
Czarna kapusta – specyfikacja
Jest to roślina jednoroczna należąca do rodziny kapustowatych. Charakteryzuje się długą, wzniesioną i sztywną łodygą o małej liczbie rozgałęzień. Łodyga w dolnej partii posiada włoski, w górnych częściach jest gładka. Wysokość jaką osiąga czarna kapusta to nawet 1,3 metra. Liście czarnej kapusty są dość drobne, posiadają nieregularne brzegi i różnią się w zależności od miejsca, w którym rosną. Dolne liście czarnej kapusty wyrastają na wydłużonych ogonkach i są kształtu lirowatego, liście wyżej i przy wierzchołku mają z kolei kształt lancetowaty.
Okres kwitnienia czarnej kapusty to czerwiec i lipiec. Czarna kapusta kwitnie na intensywny, żółty kolor. Pola uprawne na pierwszy rzut oka można pomylić z plantacjami rzepaku. Kwiaty są drobne, posiadają charakterystyczne ciemne żyłki. W słupku znajduje się od 5 do11 zalążków. Z kolei owocem czarnej kapusty jest łuszczyna zawierająca czarne lub ciemnobrązowe nasionka. Wielkość nasion to około 1-2 mm średnicy. jest to roślina ruderalna, zasiedlająca podłoża w które ingerowała cywilizacja, takie jak miasta.
Zastosowanie czarnej kapusty
Surowcem, który wykorzystuje się w zielarstwie są dojrzałe nasiona czarnej kapusty. Wytwarza się z niej także olejek gorczyczny. Roślina ta swoje zastosowanie miała już w średniowieczu. W tym czasie w wielu krajach, w tym w Polsce stosowana była jako przyprawa. Nasiona czarnej kapusty już w XVII wieku zalecano także ze względów zdrowotnych, uznawano ją także za afrodyzjak.
Gorczyca czarna jest bardziej wymagająca od gorczycy białej jeśli chodzi o żyzność gleby. Najlepsze plony dale na terenach, gdzie gleba jest żyzna, gliniasto-piaszczysta, bogata w wapń. Jest wrażliwa na utratę wilgoci, utrzymanie odpowiedniego nawilżenia gleby jest kluczowe przy jej uprawie. Pomimo tego jest wielu zwolenników właśnie tej odmiany. Roślina ta posiada wiele walorów zdrowotnych i smakowych. Wykonuje się z niej musztardy, przede wszystkim te ostrzejsze. Stosuje się ją także jako przyprawę do mięs, sosów i warzyw.
Warto podkreślić, że czarna kapusta jest także rośliną oleistą. Pozyskuje się z niej olej, który wykorzystuje się zarówno do celów jadalnych, jak i przemysłowych. Czarna kapusta wchodzi do kręgu roślin wykazujących właściwości lecznicze. W jej składzie znaleźć można glikozyd gorczyczny sinigryny. Synapina, zawarta w nasionach powoduje charakterystyczny smak.
Czarną kapustę stosuje się także jako dodatek do karmy dla zwierząt pastewnych. Jest to także roślina, z której pszczoły wytwarzają miód. Kwitnie długo i dostarcza dużą ilość nektaru.
Czarna kapusta – właściwości
Właściwości lecznicze czarnej kapusty znane są od dawna. Do celów leczniczych wykorzystywane są nasiona tej rośliny. Można je stosować zewnętrznie w postaci okładów. Ziarna gorczycy działają drażniąco na skórę, poprawiając ukrwienie. W ten sposób leczy się choroby reumatyczne, bóle mięśniowo-stawowe, a także nerwobóle.
Jeszcze nie tak dawno przygotowane okłady z nasion czarnej kapusty dostępne były w aptekach. Z rynku wyparły je tabletki i maści przeciwbólowe. Zwolennicy naturalnej medycyny są więc zmuszeniu do przygotowania ich samodzielnie. Okład gorczyczkowy po zetknięciu ze skórą powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych. Objawy będące w normie są często nieprzyjemne – zaczerwienienie i pieczenie. Dzieje się tak, że jest to substancja działająca silnie, a przez to skutecznie. Jednak ze względu na dużą liczbę składników aktywnych takiego okładu nie powinno się trzymać na skórze dłużej niż kilkanaście minut.
Silne działanie nasion czarnej kapusty jest odczuwalne także na błonach śluzowych. Przestrzega się przed spożywaniem zbyt dużych ilości tego specyfiku. Skutki przedawkowanie to między innymi: uszkodzenia nerek, białkomocz, krwiomocz i przekrwienie macicy. Podobnie działa olejek gorczyczny, najlepiej jest go stosować zewnętrznie. Przy normalnym spożyciu, nawet najwięksi wielbiciele musztardy, mogą czuć się bezpiecznie. Skutki niepożądane wywołują tylko naprawdę duże ilości gorczycy. Niewielkie ilości nasion czarnej kapusty zalecane są do spożycia dla osób cierpiących na choroby wątroby czy dolegliwości żołądkowe. Działa przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo.
Jak stosować czarną kapustę
Do użytku zewnętrznego stosować możemy nasiona gorczycy, lub olejek. Olejek gorczyczny rozpuszczony w alkoholu w proporcji 2:100 należy wmasowywać w obolałe miejsca. Stosuje się go przede wszystkim przy bólach reumatycznych. Okład można wykonać także z całych ziaren. Należy zaszyć je w woreczku i przykładać w miejsca dotknięte bólem, jak stawy czy brzuch.
Z nasion gorczycy można przygotować także tonik rozjaśniający przebarwienia. W tym celu należy zmielić nasiona i zmieszać z łyżeczką miodu. Stosować punktowo. Płynu z nasion czarnej kapusty można używać do prania wełny. W tym celu należy kilka łyżek nasion gorczycy zalać wodą i gotować przez 15 minut. Płyn przeznaczony jest do prania ręcznego, czyści i zmiękcza wełnę.
