Sasanka łąkowa (łac. Anemone pratensis, synonim Pulsatilla pratensis) to jeden z gatunków roślin wieloletnich. Dziko można znaleźć ją na terenie niemal całej Europy, ale mimo to wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że może mieć ona bardzo pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Jak się okazuje, ma ona nie tylko piękne kwiaty, ale także szereg skrywanych właściwości leczniczych. Niemniej należy uważać, aby nie zażywać jej w formie świeżo zerwanego ziela – sasanka jest jednocześnie uważana za roślinę o trujących właściwościach.
Sasanka łąkowa – właściwości lecznicze
Sasanka łąkowa znajduje zastosowanie przede wszystkim w przypadku bóli reumatycznych. Najczęściej w tym celu wykorzystywana jest w formie nalewki przygotowanej na bazie 40% alkoholu i suszonego ziela. Taką nalewką można nacierać miejsca dotknięte reumatyzmem. To pozwoli szybko i skutecznie złagodzić wszelkie uciążliwe dolegliwości związane z tym schorzeniem.
Poza tym sasankę można wykorzystywać również przy bezsenności, uporczywym kaszlu, nerwobólach, napięciowych bólach głowy, a nawet w zespole napięcia przedmiesiączkowego oraz zapaleniu przydatków. W tym celu zaleca się stosowanie wodnych wyciągów z ziela tej rośliny.
W dawnych czasach sasankę wykorzystywano także w celu łagodzenia obrzęku jąder. Często nanosiło się ją bezpośrednio na skórę w miejsca, gdzie pojawiały się czyraki lub też choroby zapalne. Ze względu na to, że wykorzystywana jest w problemach ze snem, niekiedy przypisuje się jej właściwości uspokajające.
Na tym jednak nie kończą się lecznicze właściwości sasanki. Przypisuje się jej także działanie:
Dawniej w ziołolecznictwie stosowano nie tylko całe ziele sasanki, ale również jej liście i kłącza. Składnikami czynnymi tej rośliny są m.in.: saponiny trójterenowe, garbniki, fitosterole, glikozyd ranunkulina.
Sasanka łąkowa – zastosowanie
Sasanka łąkowa jest rośliną wieloletnią, należącą do rodziny jaskrowatych. W stanie dzikim występuje niemalże w całej w Europie, jednak w tej formie w Polsce spotyka się ją bardzo rzadko. Zazwyczaj rośnie ona w południowym pasie wyżyn oraz na terenie niżu. Czas jej kwitnienia trwa najczęściej od marca do kwietnia, jednak czasami zdarza się, że zakwita jeszcze raz jesienią. Zwykle osiąga wysokość od 10 cm do 45 cm. Najbardziej lubi gleby przewiewne i piaszczyste, dlatego zazwyczaj rośnie w lasach sosnowych, na murawach i wzgórzach.
Współcześnie surowcem wykorzystywanym w celach leczniczych jest wyłącznie ziele sasanki. Zaleca się, aby zbierać je w czasie kwitnienia, a napary, nalewki i inne środki przygotowywać wyłącznie z ziela już wysuszonego. Należy pamiętać, że świeże ziele tej rośliny zawiera substancję o nazwie protoanemonina. Wywołuje ona przekrwienie skóry i błon śluzowych, jak również zatrucie ustroju, przy którym pojawiają się objawy porażenia układu nerwowego (w postaci drgawek) oraz podrażnienia narządów moczowo-płciowych i nerek. Podczas suszenia i podgrzewania ziela protoanemonina jest rozkładana do nieszkodliwych związków.
Cechą charakterystyczną sasanki łąkowej są jej kwiaty. Są one pojedyncze, dzwonkowate i zwieszone, zwykle mają długość od 3 cm do 5 cm. Łodyga tej rośliny jest z kolei silnie owłosiona – na całej jej długości znajdują się białe włoski. W Polsce sasanka łąkowa objęta jest ścisłą ochrona gatunkową.
Przeciwwskazaniem do stosowania w jakiejkolwiek formie sasanki łąkowej jest przede wszystkim ciąża i okres karmienia piersią. Tej rośliny nie powinny też stosować osoby, które chorują na astmę, zapalenie nerek lub pęcherza moczowego, stan zapalny przewodu pokarmowego lub borykające się z uczuleniem na rośliny jaskrowate.
W czasie zbierania ziela sasanki łąkowej należy uważać na kontakt ze świeżym sokiem z rośliny. Przy kontakcie ze skórą może spowodować reakcję alergiczną, świąd i wysypkę. Wdychanie wydzielanego olejku eterycznego może z kolei podrażnić nos oraz oczy.
Sasanka łąkowa – sposób użycia
Napar z sasanki łąkowej
1 łyżeczkę suchego ziela sasanki łąkowej należy zalać 1 filiżanką wrzącej wody i odczekać kilka lub kilkanaście minut. Po odcedzeniu napar należy wypić. Zaleca się, aby pić go 3 razy dziennie po jednej filiżance.
Nalewka z sasanki łąkowej
1 część suchego ziela należy zalać 5 częściami alkoholu 30% lub 40%. Mieszankę trzeba odstawić na 14 dni i następnie przefiltrować. Zaleca się zażywanie pół łyżeczki nalewki 3 razy dziennie.
Przygotowana w ten sposób nalewka w szczególności przyda się osobom, które cierpią z powodu reumatyzmu. Wystarczy wtarcie odrobiny płynu w bolące miejsca, aby już po chwili uciążliwa dolegliwość zniknęła.
Właściwa dawka środków przygotowanych na bazie sasanki łąkowej może być uzależniona od wieku, stanu zdrowia pacjenta i wielu innych czynników. Należy pamiętać, że sasanka łąkowa, tak jak i pozostałe zioła, nie zawsze muszą być w pełni bezpieczne. Dlatego też w szczególności kobiety w ciąży powinny jej unikać – zarówno świeże, jak i suszone ziele może doprowadzić nawet do poronienia lub wywołania wad płodu.
