Rozchodnik ostry (łac. Sedum acre) to roślina występująca na terenie całej Polski. Ze względu na swój wygląd, często jest ona wykorzystywana jako roślina ozdobna i sadzona w przydomowych ogródkach lub na skalniakach. Ten gatunek rozchodnika skrywa wiele właściwości leczniczych i pod tym względem jest podobny do rozchodnika wielkiego, który również można często napotkać.
Rozchodnik ostry – właściwości lecznicze
Rozchodnik ostry zwiększa dobowe wydzielanie moczu przez nerki. W medycynie ludowej często jest on wykorzystywany jako środek do leczenia nadciśnienia, miażdżycy i obrzęków. Pojawiają się także wzmianki o tym, że roślina ta była niezbędna przy porodach, pomagała w leczeniu padaczki oraz upławów. Można z powodzeniem wykorzystywać ją w przypadkach spadku odporności na różnego rodzaju infekcje. Ze świeżego, jak również suchego ziela rośliny można przygotowywać wodne i alkoholowe wyciągi. Wykazują one działanie zarówno moczopędne i przeciwmiażdżycowe, jak też hipotensyjne oraz odtruwające.
Rozchodnik może okazać się wyjątkowo pomocny przy problemach z jelitami. Pobudza on ich ruchy i działa rozwalniająco. Ze względu na to, że zwiększa ilość wydzielanego potu, może bardzo skutecznie obniżać tętnicze ciśnienie krwi. Dodatkowo preparaty powstałe na bazie tej rośliny oddziałują na układ nerwowy – zmniejszają wrażliwość naczynioruchowego ośrodka.
Z dobrodziejstw rozchodnika ostrego mogą korzystać przede wszystkim osoby borykające się z otyłością, które mają upośledzoną czynność ruchową jelita grubego, a także zmagają się z uporczywymi zaparciami. W homeopatii roślinę wykorzystuje się przede wszystkim w żylakach odbytu oraz przy stanie zapalnym odbytnicy.
Rozchodnik ostry zawiera szereg substancji leczniczych: flawonoidy, alkaloidy (m.in. nikotyna, sedamina), substancje śluzowe, sole mineralne, cukry, garbniki, a także kwasy organiczne.
Rozchodnik ostry – zastosowanie
Rozchodnik ostry to roślina należąca do rodziny gruboszowatych. W stanie dzikim występuje na terenie zachodniej Azji, południowej Afryki, na Syberii, Kaukazie i w Europie. W naszym kraju częściej spotkamy ją na terenach niżu, zazwyczaj na zboczach, przy drogach, nieużytkach lub kolejowych nasypach. Ponadto jest ona uprawiana jako roślina ozdobna.
Ten gatunek rozchodnika jest rośliną darniową – tworzy zatem niską darń o wysokości do 10 cm. Ma ona płożącą się lub wzniesioną łodygę, która zwykle osiąga długość do 5-10 cm. Kwiaty są koloru złotożółtego, są zebrane w kilku-kwiatowe pół-baldachy umieszczone na szczytach pędów. Rozchodnik ostry kwitnie w okresie od czerwca do lipca.
Co ciekawe, rozchodnik wykorzystywano do wicia wianków, które następnie święcono w kościele w czasie obchodzenia oktawy świąt Bożego Ciała. Poświęcone ziele miało być ochroną przed burzami, gradobiciami, jak również uderzeniami pioruna. Poświęconą roślinę wyjmowano z wianków i wykorzystywano do okadzania w przypadku chorób zębów oraz uszu.
Surowcem w tym przypadku jest ziele, które należy zbierać na początku kwitnienia w przyciemnionych miejscach. Po zbiorach surowiec należy rozłożyć cienką warstwą i suszyć w pomieszczeniu ocienionym oraz przewiewnym.
Działanie rozchodnika jest bardzo silne i może on podrażniać układ pokarmowy. Dlatego też zaleca się, aby na czas terapii tą rośliną pozostawać pod kontrolą lekarza. Stosowanie zbyt dużych dawek preparatów z rozchodnika może wywoływać ból głowy, szumy w uszach, duszność, jak również uczucie drapania w gardle. Sok wcierany w skórę zbyt często lub w dużych ilościach może z kolei wywołać objawy podobne do zapalenia skóry. Ciągłe spożywanie w nadmiarze środków sporządzonych z rozchodnika może wywoływać wymioty i osłabienie organizmu, a nawet doprowadzić do pojawiania się skurczów, otępienia i ostatecznie paraliżu. Dlatego też przed podjęciem kuracji tą rośliną powinno się zasięgnąć porady lekarza lub doświadczonego zielarza.
Rozchodnik ostry – sposób użycia
Napar z rozchodnika ostrego
5 g surowca rozchodnika ostrego należy zaparzyć w szklance wrzątku (30 minut pod przykryciem), a następnie przecedzić. Zaleca się picie po ½ szklanki naparu 2 razy dziennie.
Macerat ze świeżego ziela rozchodnika ostrego
Świeżo zerwane ziele rozchodnika ostrego należy zmiksować, np. przy pomocy blendera, a następnie dodać odrobinę wody w celu poprawy konsystencji. W tak otrzymanym maceracie należy zamoczyć wacik lub płatek kosmetyczny i przyłożyć do skóry.
Macerat ze świeżego ziela może okazać się wyjątkowo pomocny i skuteczny w przypadku blizn, przebarwień i piegów. Wykazuje on działanie wybielające skórę i zmiękczające na zrogowaciały naskórek.
Nalewka z rozchodnika ostrego
100 g suszonego ziela rozchodnika ostrego należy zalać 0,5 l 70% spirytusu i odstawić na tydzień. Po upływie tego czasu mieszankę przecedzamy. Zaleca się, aby pić 20-30 kropli nalewki na kieliszek wody, 2-3 razy dziennie.
Nalewka z rozchodnika jest uzupełnieniem leczenia nadciśnienia, może też rozwiązać problem uporczywych zaparć. W terapii nadciśnienia warto połączyć rozchodnik z liśćmi brzozy, jaskółczym zielem i owocem głogu.
