Kokorycz pusta (łac. Corydalis cava) jest gatunkiem rośliny należącym do rodziny makowatych (w innej klasyfikacji zdarza się, że jest zaliczany do rodziny dymnicowatych). W stanie dzikim występuje przede wszystkim na terenie całej Europy, a także w Azji Zachodniej (przede wszystkim rejony Turcji oraz Iranu). W Polsce kokorycz pustą można spotkać przede wszystkim na obszarach nizinnych, a także w Karpatach i w Sudetach.
Powszechnie w Polsce uważana jest za roślinę występującą dość pospolicie. Kokorycz pusta występuje przede wszystkim na terenie lasów liściastych (szczególnie bukowiny), a bardzo często także w zaroślach. Zazwyczaj na swoje siedlisko wybiera żyzne i dość wilgotne gleby o dobrym nasłonecznieniu.
Roślina zaliczana jest do bylin i geofitów. Okres jej kwitnienia przypada na marzec – roślina kwitnie mniej więcej do maja.
Kokorycz pusta osiąga przeciętną wysokość około 20/30 cm. Dół łodygi pozbawiony jest łuskowatych liści. Roślina posiada zazwyczaj 3 liście łodygowe – są one dwukrotnie trójdzielne i lekko wydłużone o głęboko wcinanych odcinkach. Kwiatostan rośliny tworzy grono 10 do 20 kwiatów – jest on gęsty i dość zbity. Kwiaty posiadają najczęściej czerwonawe zabarwienie, ale zdarzają się również kwiatostany o białej, różowej bądź żółto-kremowej barwie.
Kokorycz pusta – zastosowanie
Kokorycz pusta posiada zastosowanie przede wszystkim w ziołolecznictwie oraz medycynie naturalnej. Do celów leczniczych wykorzystuje się zarówno samo ziele, jak i cebulki, które są umieszczone pod ziemią. Potem należy oczyścić ziele – najlepiej przetwarzać je na świeżo, niedługo po tym jak zostaną zebrane. Z produktu można przyrządzić między innymi nalewkę, która może być wykorzystywana zarówno do stosowania wewnętrznego (według ściśle określonych zaleceń) oraz w formie zewnętrznej, w postaci okładów i przemywania bolącego miejsca.
Kokorycz pusta – właściwości lecznicze
Roślina posiada bardzo silne właściwości, dlatego też należy stosować ją bardzo ostrożnie i w zgodzie z wytycznymi. Do głównych właściwości leczniczych rośliny można zaliczyć przede wszystkim właściwości hamujące wzrost i namnażanie się komórek nowotworowych– dlatego też jest bardzo często stosowana w onkologii, gdzie specjalne preparaty stworzone na bazie rośliny wstrzykuje się bezpośrednio w niektóre rodzaje guzów i w ten sposób odcina do zmienionych chorobowo miejsc dopływ krwi. Umożliwia to późniejsze chirurgiczne usunięcie guzów nowotworowych.
Ze względu na obecność alkaloidów fenantrenoizochinolinowych kokorycz pusta jest stosowana do poprawy pamięci oraz procesów kojarzenia, związanych zarówno ze starzeniem się organizmu, jak i okresowych zmian. Wspomaga koncentrację i możliwość skupienia się. Dodatkowo znosi nerwicę oraz niepokój, wykazuje szereg właściwości uspokajających i rozluźniających. Kokorycz pusta wykazuje działanie wspomagające poprawę nastroju, dlatego też jest często stosowana w leczeniu depresji (wykazuje silne właściwości przeciwdepresyjne). Roślina jest używana także w leczeniu choroby Parkinsona, a także stanów pobudzenia nerwowego.
Kokorycz pusta wykazuje także właściwości przeciwbólowe. Dlatego też właściwości rośliny są używane w leczeniu miejscowego bólu, związanego na przykład z urazami, stłuczeniami, otarciami, a także bolącymi i opuchniętymi miejscami po ukąszeniu owadów.
Kokorycz pusta wykazuje także właściwości obniżające ciśnienie oraz zmniejszające częstotliwość skurczu mięśnia sercowego, dlatego też bywa stosowana przy chorobach związanych z sercem i układem krwionośnym. Roślina wykazuje także właściwości żółciotwórcze i żółciopędne.
Kokorycz pusta – sposób użycia
Przepis na lek z wykorzystaniem ziela
100 gram świeżego ziela kokoryczy pustej wraz z cebulkami dokładnie rozdrabniamy (cebulki możemy pokroić na mniejsze kawałki). Następnie zalewamy w butelce ziele podgrzanym alkoholem o stężeniu 50-60%. Lek należy odstawić na minimum 7 dni w zacienione, chłodne miejsce.
Lek należy dawkować bardzo ostrożnie oraz dokładnie – stosowanie leku zaczyna się od 8 kropel przyjmowanych dwa razy dziennie. Stopniowo zwiększa się dawkę o 2 krople – dawka terapeutyczna leku oscyluje wokoło 3 ml substancji. Lek z wykorzystaniem ziela, jakim jest kokorycz pusta może być stosowany przede wszystkim w nerwicy, przy lekkich zaburzeniach nastroju, uciążliwych bólach głowy oraz przy rozkojarzeniu i trudnościach z pamięcią.
Tak zrobiony preparat może być także stosowany jako substancja pomocnicza w terapiach odwykowych, dla osób uzależnionych od psychotropów, narkotyków oraz alkoholu. W znaczny sposób pomaga utrzymać dobre samopoczucie oraz znosić typowe objawy zespołu odstawiennego.
Przedawkowanie leku wywołuje stan narkozy w której występują halucynacje, a także senność i nadmierne rozluźnienie. Dawka powyżej 5 ml może wywołać paraliż oraz zatrzymanie akcji serca i problemy ze strony układu oddechowego.
Lek na bazie kokoryczy można także stosować zewnętrznie, w postaci okładów – ze względu na właściwości przeciwbólowe sprawdzi się doskonale przy stłuczeniach oraz ukąszeniach owadów.
