Pokrzywka idiopatyczna jest pokrzywką, która pojawia się samoistnie i bardzo często nieznana jest jej przyczyna. Może przebiegać w sposób łagodny i będzie to ostra pokrzywka alergiczna, która trwa do sześciu tygodni albo w sposób przewlekły i będzie to przewlekła pokrzywka alergiczna, która trwa powyżej sześciu tygodni.
Pokrzywka ta charakteryzuje się tym, że bardzo trudno jest wykryć czynnik, który ją powoduje. Trudno jest również określić, jaki jest mechanizm rozwoju tej choroby. Ten rodzaj pokrzywki jest wieloprzyczynowy. Pokrzywka idiopatyczna stanowi aż 70% – 80% wszystkich zachorowań i jest to jedna z najczęstszych odmian pokrzywki przewlekłej. Do tego częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn. Objawy najczęściej utrzymują się przez pięć lat.
Pokrzywka idiopatyczna – objawy
Ostra pokrzywka idiopatyczna pojawia się najczęściej nagle i również szybko znika, a na skórze chorego nie zostają żądne ślady, a taki stan trwa do 24 godzin. Natomiast jeżeli chodzi o odmianę przewlekłą, to jest ona bardziej uciążliwa dla chorego, ponieważ pojawia się tutaj również silne swędzenie. Taki świąd najczęściej jest większy wieczorem, co powoduje, że choremu jest w ogóle trudniej funkcjonować, ale też zasnąć. Takie bąble mogą się utrzymać nawet dłużej niż przez 6 tygodni. U większości osób chorych pojawia się tylko sam bąbel pokrzywkowy, natomiast rzadziej ma się do czynienia z obrzękiem naczynioruchowym. Ale też bardzo często dochodzi do występowania obydwu objawów. Również u wielu chorych pokrzywka idiopatyczna pojawia się razem z pokrzywką fizykalną albo demograficzną, cholinergiczną czy pokrzywką z zimna.
Rozpoznanie i diagnoza pokrzywki idiopatycznej
Odmianę przewlekłą pokrzywki idiopatycznej można dokonać dopiero wtedy, gdy wykluczy się inne pokrzywki objawowe. Aby postawić prawidłową diagnozę, lekarz musi przeprowadzić dokładny wywiad z osobą chorą, a także zlecić wykonanie testów i prób prowokacyjnych, co pozwoli wykluczyć inne rodzaje pokrzywki. Poza tym lekarz może również zlecić inne badania pomocnicze, takie jak: ASO, wymaz z gardła, oznaczenie eozynofili, badanie kału w kierunku pasożytów, a nawet zdjęcie zatok przynosowych, badanie w kierunku antygenu HBs i HIV, biopsja skóry, jeżeli lekarz podejrzewa, że jest to pokrzywka naczyniowa, a także podstawowe badania laboratoryjne, USG jamy brzusznej czy też RTG klatki piersiowej. Mogą to być również inne badania, które pozwolą znaleźć przyczynę pokrzywki. Natomiast jeżeli nie da się określić tego czynnika sprawczego, to pozwala to zdiagnozować pokrzywkę idiopatyczną.
Pokrzywka idiopatyczna – leczenie
Pacjentów z pokrzywką idiopatyczną nie leczy się przyczynowo, ale objawowo. Lekarz dobiera dla każdego pacjenta indywidualnie leki przeciwhistaminowe I i II generacji. Zadaniem leków przeciwhistaminowych I generacji jest nie tylko blokowanie receptorów histaminowych, ale również blokowanie receptorów muskarynowych, serotoninowych, dopaminergicznych oraz receptorów adrenergicznych. Leki te mogą powodować skutki uboczne, a także sprawiają, że chory staje się senny oraz ma zaburzenia koordynacji ruchowej. Pacjenci przyjmujący te leki nie powinni również prowadzić pojazdów mechanicznych.
Natomiast leki przeciwhistaminowe II generacji (a także ten nowy bilastyna) nie przechodzą przez barierę krew – mózg, a więc mają powinowactwo tylko do receptorów H1. Wykazano również, że te leki mają działanie przeciwzapalne oraz przeciwświądowe. Po stosowaniu leku bilastyna nie ma takich skutków ubocznych, jak przy lekach I generacji, a więc pacjenci nie narzekają na senność czy niemożliwość prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wykazuje on działanie do 26 godzin, a także łagodzi świąd oraz nasilenie się zmian skórnych.
Możliwe jest również stosowanie glikokortykosteroidów, które podaje się przy pokrzywce przewlekłej. Jeśli chory ma poważny obrzęk naczynioruchowy, to bardzo często podaje się mu adrenalinę.
Leczenie pokrzywki idiopatycznej ciąg dalszy …
Podczas terapii pokrzywki przewlekłej można również zastosować antagonisty receptora H2, czyli cymetydynę, ranitydynę oraz leki psychotropowe. Jeśli u osoby chorej pojawia się lęk lub depresja, to można mu podać doksepinę, która ma właśnie działanie blokujące na receptory H1 i H2. Poza tym w leczeniu pokrzywki idiopatycznej możliwe jest zastosowanie leków przeciwdepresyjnych oraz uspokajających. Przy pokrzywkach przewlekłych można również podawać chorym leki stabilizujące komórki tuczne i leki beta – adrenergiczne. Natomiast można również stosować leki miejscowe, ale taka terapia ma tylko charakter wspomagający.
Leczenie pokrzywki idiopatycznej nie jest łatwe i ważne jest, aby unikać czynników, które nasilają objawy, a więc stresu czy przegrzania organizmu. Należy również unikać spożywania alkoholu i przyjmowania niektórych leków: aspiryny, morfiny oraz kodeiny. U osób, u których pojawił się obrzęk naczyniowy, należy unikać zażywania inhibitorów konwertazy angiotensyny. Jeśli chory będzie pod stałą opieką lekarza, to możliwe jest zmniejszenie objawów, które zazwyczaj są bardzo uciążliwe dla pacjenta.
Pokrzywka idiopatyczna stanowi największy problem do leczenia, a jej rozpoznanie możliwe jest dopiero wtedy, kiedy wykluczy się wszystkie inne czynniki sprawcze. W tym przypadku czynnik emocjonalny może mieć również duży wpływ na pojawianie się zmian skórnych.
