Stroiczka rozdęta (Lobelia inflata) – roślina należąca do rodziny dzwonkowatych. Występuje na terenach Ameryki Północnej, rośnie przy drogach we wschodniej części Stanów Zjednoczonych, na Kamczatce i w Kanadzie. Najczęściej można ją znaleźć na obrzeżach lasów, blisko rowów, na łąkach, ugorach i pastwiskach. Inną nazwą tej rośliny jest lobelia rozdęta. Była wykorzystywana przez Indian Ameryki Północnej w ceremoniach do odpędzania burz. Używali jej w tańcach w czasie deszczu oraz kładli na grobach.
Odmienne grupy sporządzały z tej rośliny eliksiry miłosne, lobelia byłą również antidotum na uroki. Palona stroiczka miała za zadanie odpędzić komary. Konsumowana, prowokowała wymioty. Rdzenni mieszkańcy tego kontynentu leczyli tą rośliną wiele dolegliwości, od gorączki do chorób wenerycznych.
Stroiczka rozdęta – właściwości lecznicze
Stroiczka rozdęta, oprócz takich składników jak lobelanina, lobinina, lobelidyna czy inflantyna, zawiera lobelinę. Właśnie ten związek chemiczny jest odpowiedzialny za większość właściwości stroiczki rozdętej. Pobudza on ośrodek oddechowy oraz ośrodkowy układ nerwowy, podnosi ciśnienie tętnicze krwi. Podwyższa poziom glukozy, przyspiesza ruchy oddechowe. Ponieważ podrażnia ośrodki nerwu błędnego, lobelina spowalnia czynności serca. Powoduje skurczenie oskrzeli, jeżeli jest przyjmowana w małych dawkach. Większe stężenie tej substancji rozszerza oskrzela, co zostało wykorzystane w leczeniu astmy.
Zwiększa aktywność motoryczną w przewodzie pokarmowym, wzmaga wydzielanie śliny i potu. Była używana przy porażeniach prądem, zatruciach czadem lub morfiną, w zamartwicy noworodków, przy ratowaniu topielców i przy porażeniu lub zahamowaniu ośrodka oddechowego. Nadmierne dawki lobeliny powodują wymioty, niemiarowość serca, biegunkę, drgawki oraz porażenie ośrodka oddechowego. Dawka terapeutyczna i dawka toksyczna są tak bliskie, że bardzo łatwo zatruć się tym związkiem. Może zaostrzać objawy choroby Parkinsona. Lobelina jest bardzo szybko rozkładana w organizmie, dlatego jej działanie jest krótkotrwałe.
Inne alkaloidy występujące w stroiczce rozdętej zwiększają potencję oraz aktywują procesy zapamiętywania i uczenia. Zmniejszają uczucie zmęczenia, sprawiają, że jesteśmy bardziej wydolni psychicznie i fizycznie. Wyciągi ze stroiczki rozdętej mają podobne działanie co pojedyncze składniki, lecz działają znacznie mniej intensywnie. Lobelia jest stosowana w maściach służących do leczenia problemów skórnych, spalana jak papieros, pomaga przy atakach astmy. Można ją łączyć z innymi ziołami. Z podbiałem pospolitym i dziewanną drobnokwiatową leczy dolegliwości płucne, a z kozłkiem lekarskim i tarczycą bocznokwiatową pomaga przy nadmiernej nerwowości.
W leczeniu astmy jest łączona z wilczomleczem, przęślą dwukłosową, doględą wielką oraz rosiczką okrągłolistną. Lobelia ma podobne właściwości chemiczne co nikotyna, dlatego stosuje się ją do wyciągania palaczy z nałogu. Zastosowana zewnętrznie działa jako środek rozluźniający mięśnie i z tego powodu stosuje się ją przy skręceniach stawów. Jako surowiec zielarski wykorzystuje się części naziemne tej rośliny.
Stroiczka rozdęta – zastosowanie
Stroiczka rozdęta jest rośliną jednoroczną. Łodyga ma wysokość od 30 do 60 cm. Jest kanciasta i bruzdowana, szorstko owłosiona i pusta w środku. Ma jasnozieloną barwę, na dole jest czerwonofioletowa. Drobne liście są jajowatolancetowate, ogonkowe. Na szczytach są tępe lub lekko zaostrzone. Są skrętolegle usytuowane na łodydze, wyrastają pojedynczo. Liście, które nie są wierzchołkowe, mają nierównomiernie karbowane brzegi, a na szczytach ząbków znajdują się białe, brodawkowate wypotniki.
Krótkie włoski są nieliczne, najwięcej ich jest na nerwach. Kwiaty są małe, w kolorze niebieskim lub białawym. Są nieliczne i zebrane w grona na wierzchołku pędu. Kielichy są złożone z pięciu zrośniętych działek. Korona jest dwuwargowa, przy czym dolna warga jest trzyklapowa, a górna rozcięta. Pięć pręcików jest zrośnięte pylnikami w kolorze szaroniebieskim, a słupek dolny ma znamię podzielone na dwie części. Owocem stroiczki rozdętej jest kulista torebka, która w czasie dojrzewania zwisa.
Stroiczka rozdęta – sposób użycia
Stroiczka rozdęta – napar:
Pół lub ćwierć łyżeczki suszonych liści stroiczki należy zalać szklanką wrzącej wody i zaparzać od 10 do 15 minut. Gotowy napar pić trzy razy dziennie.
Stroiczka rozdęta – lek:
W moździerzu należy zgnieść 5 g pieprzu cayenne i 20 g świeżych torebek stroiczki. Przełożyć do szklanego pojemnika i zalać 200 ml octu winnego. Substancje macerować przez około miesiąc, trzymać w ciemności i systematycznie mieszać. Po tym czasie ostrożnie odcedzić. Używać w przypadku nagłych ataków astmy, dusznicy bolesnej, lęku i histerii. W niewielkiej ilości wody należy rozpuścić od 3 do 5 kropel. Środek zacznie działać w ciągu kilku minut.
Stroiczka rozdęta – herbatka:
W 100 ml wrzącej wody należy zaparzyć od 0,5 do 1 g ziela lobelii, przecedzić. Pić 2-3 razy dziennie.
Stroiczka rozdęta – na astmę:
Spalić w fajce 5-10 g ziela lobelii i stosować do inhalacji.
