Anafilaksja (wyraz pochodzący z języka greckiego i oznaczający: ana – oznacza na „przeciwko”, a phyl – „ochrona”) jest to gwałtowna reakcja organizmu, którą powoduje przedostanie się do niego alergenu. Może być to reakcja alergiczna, wtedy kiedy wynika z reakcji układu immunologicznego lub nie alergiczna czyli anafilaktoidalna. Jest to niebezpieczny stan, który potencjalnie zagraża życiu. Najgorsze w niej jest to, że reaguje nie tylko miejsce, które miało styczność z alergenem lecz cały organizm, gdyż przeciwciała typu IgE mające na celu zlikwidowanie potencjalnego zagrożenia, w ciągu kilku chwil rozprzestrzeniają się po całym ciele za pomocą krwiobiegu.
Anafilaksja – powody
Anafilaksję mogą spowodować na przykład alergeny wziewne czyli sierść zwierząt, lateks. Leki i warto zwrócić uwagę, że nie tylko leki dostępne na receptę, ale także te które zazwyczaj kupowane są przy przejściowych bólach czy początkach przeziębienia czy takie, które zawierają w sobie między innymi: ibuprofen, ketoprofen czy nawet bardzo popularna aspiryna.
Wstrząs anafilaktyczny mogą także wywołać różne szczepionki czy też surowice. Oczywiście także w jedzeniu może znaleźć się coś co organizm uzna ze niebezpieczne i przez co dojdzie do zjawiska anafilaksji. Najczęściej za czynnik alergizujący podawane są orzechy, soja, skorupiaki lub ryby, u dzieci natomiast dodatkowo może to być mleko krowie lub jajka. Szczególnie uważne muszą być także osoby uczulone na jad owadów, jak na przykład pszczół, os, szerszeni czy mrówek. Wstrząs anafilaktyczny może zostać wywołany także przez stres, gwałtowną zmianę temperatur czy też może być wynikiem przetoczenia krwi, która miała złą grupę.
Reakcja anafilaktyczna – najczęstsze objawy
Pierwszy z typów reakcji ma wiele nazw. Najbardziej znany jest jako wstrząs anafilaktyczny. Jest to bardzo szybkie zjawisko podczas, którego dochodzi bo obniżenia ciśnienia, tak mocno, że jest to stan zagrażający życiu. W grupie największego ryzyka na reakcję anafilaktyczną znajdują się osoby zmagające się z alergiami atopowymi (np. astma oskrzelowa). U osób u których wystąpił właśnie wstrząs anafilaktyczny zauważmy obrzęki oraz wysypki występujące przy alergiach. Dodatkowo mogą pojawić się mroczki, bóle brzucha, nudności oraz wymioty. Osoba doświadczające wstrząsu anafilaktycznego robi się bardzo blada, a na jej ciele pojawia się pot. Ze wszystkich objawów najgroźniejszy jest wcześniej już wspomniany nagły spadek ciśnienia oraz zaburzenia rytmu serca spowodowanym przyspieszeniem jego pracy.
Anafilaksja – leczenie w przypadkach anafilaksji
Oczywiście pierwszym i najważniejszym krokiem jest usunięcie alergenu. Na przykład pozbycie się żądła owada. W lekkich objawach anafilaksji wystarczą leki przeciwhistaminowe. Leki powinny być podawane doustnie już przy pierwszych objawach. W nagłych i ostrych objawach tego zjawiska takich jak na przykład wstrząs anafilaktyczny najważniejsze jest domięśniowe (najlepiej w udo) podanie zastrzyku z adrenaliny. Oczywiście świadkowie takiego zdarzenia powinni niezwłocznie wezwać karetkę. Jeżeli u osoby z wstrząsem anafilaktycznym dojdzie do zatrzymania oddechu lub krążenia powinno się niezwłocznie rozpocząć reanimację. Brak reakcji ze strony osób będących w pobliżu oznacza dla chorego zgon. Nawet po niedużym wstrząsie osoba, której dotkną, powinna być zabrana na odział i obserwowana przez przynajmniej 12 godzin.
Anafilaksja – leczenie anafilaksji
Nie da się całkowicie wyleczyć z anafilaksji. Osoba, która już raz doznała wstrząsu anafilaktycznego powinna zrobić wszystko żeby nie dopuścić do ponownego zetknięcia się z substancją, która do niego doprowadziła.
