Alergia na lateks chorobą służby zdrowia? Lateks, czyli guma z kauczuku, jest dość powszechnie stosowany przy produkcji przedmiotów codziennego użytku. Wiele osób może reagować jednak alergią na kontakt z tą substancją. Kto jest więc najbardziej narażony na taką alergię, jakie są najpopularniejsze objawy i co można zrobić, by zniwelować jej skutki?
„Choroba służby zdrowia” – kto jest najbardziej narażony
Alergia na lateks wyjątkowo często dotyka pracowników ochrony zdrowia. Główną przyczyną jest to, że wyjątkowo często używają oni gumowych rękawiczek, które są zazwyczaj wykonane właśnie z lateksu. W grupie podwyższonego ryzyka są oczywiście pracownicy przemysłu gumowego, a także osoby, które były często hospitalizowane lub po prostu dużo czasu spędzały w szpitalach.
Z niektórych badań wynika, że wyjątkowo często ta alergia dotyka pacjentów z rozszczepem kręgosłupa z przepukliną oponowo-rdzeniową (POR), choć do końca nie wiadomo, jaka jest tego przyczyna. Ale alergia na lateks może się pojawić u każdego, także u dziecka. U najmłodszych objawy takiej alergii najczęściej pojawiają się po kontaktach z gumowymi smoczkami, gryzaczkami czy też niektórymi elementami dziecięcego ubioru.
Ale alergia uaktywnia się dość często w późniejszym wieku, gdy rozpoczyna się życie seksualne – wtedy przykre objawy mogą się pojawić po używaniu prezerwatyw. Do grupy ryzyka zalicza się również osoby z generalną skłonnością do alergii. Lekarze wyróżniają też tak zwany zespół lateksowo-owocowy, w tym przypadku alergeny lateksu krzyżowo reagują z antygenami niektórych owoców, przede wszystkim awokado, daktyli, bananów, a czasem też brzoskwini czy ananasów.
Alergia na lateks – objawy
Objawy alergii na lateks mogą się pojawić natychmiast, czyli do około pół godziny po kontakcie z tym alergenem. Jeżeli jest to jednak tak zwany alergiczny wyprysk kontaktowy, objawy pojawią się w ciągu od 24 do 48 godzin po ekspozycji na lateks. Gdy reakcja naszego organizmu jest natychmiastowa, to objawy mają zazwyczaj formę „pokrzywki„, kichania, swędzenia w gardle czy w nosie, łzawienia z oczu oraz przewlekłego kataru. Trochę rzadziej pojawia się pieczenie oczu albo nawet światłowstręt.
Gdy natomiast reakcja jest opóźniona, zazwyczaj mamy do czynienia z wysypką. Może się pojawić świąd oraz pieczenie skóry, zazwyczaj w miejscu na ciele, które miało kontakt z lateksem. Może to być zwłaszcza kłopotliwe po kontakcie z prezerwatywą, bo u mężczyzn mogą się pojawić zmiany na penisie, a w przypadku kobiet – przede wszystkim na wargach sromowych.
Alergia na lateks – diagnostyka i leczenie
Jak w przypadku każdej alergii, tak i w tym niezwykle ważna jest diagnostyka. Polega ona najczęściej na wywiadzie z osobą podejrzaną o uczulenie, a jeśli mamy do czynienia z dzieckiem, to również z jego rodzicami czy opiekunami. Następnie wykonywane są punktowe testy skórne (PTS), testy płatkowe czy też testy skórne natywne (tzw. prick by prick). Co więc jeśli alergia na lateks zostanie u nas stwierdzona?
Podobnie jak w przypadku wszystkich innych alergii, skutecznego leku póki co nie wynaleziono. Niektórzy lekarze polecają co prawda immunoterapię, ale metoda ta jeszcze nie jest standardowo stosowana i są alergolodzy, którzy ją odradzają. Najskuteczniejszą więc formą walki z tą alergią będzie po prostu wykluczenie z naszego środowiska lateksowych produktów. W przypadku wielu przedmiotów nie powinno to sprawiać większych problemów. Przykładowo kauczukowe smoczki dla dzieci możemy łatwo zastąpić tymi silikonowymi. Nieco więcej kłopotu mogą sprawić prezerwatywy, ale w większych sklepach bez trudu powinniśmy znaleźć ich hipoalergiczne wersje, wykonane na przykład z silikonu lub poliuretanu. Musimy również pamiętać o wyeliminowaniu niektórych owoców, które wchodzą z lateksem w reakcje krzyżowe z naszej diety (czyli m.in. bananów, daktyli czy awokado).
Alergia na lateks, a praca
Problem zaczyna się, gdy osoba z alergią pracuje w służbie zdrowia. Możemy zamienić rękawiczki z lateksu na takie winylowe, nitrylowe czy poliwinylowe. Jednak we współczesnych szpitalach czy przychodniach sprzętu z kauczuku jest tak dużo, że nie sposób go zupełnie z nich wyeliminować. Najlepiej w tym przypadku stosować preparaty, ograniczające objawy alergii i – oczywiście – skonsultować się z alergologiem czy dermatologiem.
Co jednak jeśli alergia na lateks jest naprawdę silna? W takim wypadku nagłe trafienie do szpitala może nas kosztować zdrowie, a w skrajnych przypadkach nawet życie. Nie tylko dlatego, że lekarze korzystają z gumowych rękawiczek, ale także dlatego, że z tego materiału wykonane są wykorzystywane bardzo powszechnie taśmy, bandaże elastyczne, opaski uciskowe, plastry, wenflony, lub – co gorsza – również cewniki. Pamiętajmy zatem, by powiedzieć jak najszybciej lekarzowi o naszym uczuleniu, aby mógł zastosować alternatywne materiały. A co gdy stracimy przytomność i nie będziemy mogli poinformować personelu szpitala o alergii? Aby zapobiec takim sytuacjom, wielu ekspertów zaleca noszenie widocznych informacji o alergii. To powinno nas ochronić przed kontaktem z tym materiałem w nieprzewidzianych sytuacjach.
