Grzybienie białe (Nymphaea alba) zwane też lilią białą lub lotosem, jest roślinnością kwitnącą w Europie aż po Ural, Kaukaz, Bliski Wschód. Ponadto spotykana jest w Izraelu, Iranie i Afryce. Roślina uprawiana najczęściej w klimacie umiarkowanym, dziko rosnąca w Australii, natomiast w Polsce występuje na terenach nizinnych, uprawiana w oczkach wodnych i stawach. Kwiaty jak sugeruje ich nazwa, są białe, chociaż są też czerwone odmiany.
W przeciwieństwie do świętego lotosu, jego kwiaty unoszą się na wodzie. Kwiaty o średnicy 10-15 cm mają delikatny zapach i tylko rozkwitają przez kilka dni. Roślina wodna posiada okrągłe lub owalne liście z sercowatą nasadą. Grzybienie białe kwitną od czerwca do września.
Grzybienie białe są obecnie stosowane głównie, jako roślina ozdobna, jednak korzenie, łodygi i kwiaty rośliny były używane w medycynie tradycyjnej. Siedlisko ziół: bagna, staw, wolno poruszające się strumienie, jeziora i kanały o głębokości do 1,2 m.
Jadalne części rośliny to ziarna gotowane. Zawierają do 40% skrobi, 6% białka. Pieczone ziarno jest substytutem kawy. Kłącza są zbierane jesienią i mogą być suszone do późniejszego użycia.
Grzybienie białe – właściwości lecznicze
Składnikami tej rośliny są alkaloidy nuparine i nymphaeine, glikozydy, flawonoidy. Ponadto zioła posiadają kwasy organiczne, garbniki, związki śluzowe i substancje mineralne zawarte w kwiatach.
Używanie ekstraktów z grzybieni białych powoduje łagodne uspokojenie i łagodną euforię. Roślinie przypisano działanie afrodyzjakowe i anafozujce, w zależności od źródła. Dlatego nadal nie jest jasne, w jaki sposób zioło te wpływa na libido. Roślina zawiera nietoksyczny alkaloid, nasiona zawierają taninę, kwas nuparatynowy związany z nupar-fllobafenem. Jego najlepsze efekty są prawdopodobnie uzyskiwane w zaburzeniach układu trawiennego z poranną biegunką, oraz w przewlekłej biegunce.
Kwiaty rośliny mogą być używane w taki sam sposób, jak inne podobne rośliny. Płatki mogą być spożywane, jako herbata, wędzona lub namoczona w winie. W niektórych miejscach jej korzenie, łodygi, liście i kwiaty, były używane w pewnym momencie do różnych celów medycznych (medycyna ludowa).
Grzybienie białe lecznicze użycie to: kłącza – anodyny, antyseptyczne, ściągające, kardiotoniczne, demulacyjne i uspokajające. Substancje zawarte w kłączach rośliny mają działanie przeciwnowotworowe.
Grzybienie białe – zastosowanie
Grzybienie białe posiadają zastosowanie lecznicze, jako środki znieczulające antyseptyczne (wyciągi) uspokajające. Korzenie, łodyga i liście wykorzystuje się, jako kulinarną przyprawę ze względu na skrobię. A także zioło jest stosowane wewnętrznie, jako leczenie zaburzeń żołądkowo-jelitowych, przeciwko zaburzeniom krwawienia i żółtaczce. W związku z tym, że roślina ma właściwości narkotyczne, dawniej najczęściej stosowano ją, jako znieczulenie. Zanurzenie płatków kwiatu lub pozostawienie w winie, a następnie spożycie ekstraktu również sprzyja medytacji i relaksacji.
Mówi się, że w pierwszej wojnie światowej użyto silnych wyciągów suszonych kwiatów grzybieni białej, jako domieszki do opium do zabiegu chirurgicznego. A nawet, jako substytutu, gdy opium nie było dostępne w znieczuleniu. Roślina ma ziołowe zastosowanie, jako środek ściągający, jako środek odkażający, jako środek znieczulający i anafilaktyczny. Kłącza i kwiaty są używane w preparatach ziołowych.
Wywar z korzenia jest stosowany w leczeniu biegunki spowodowanej zespołem jelita drażliwego. Jest również stosowany w leczeniu zapalenia oskrzeli, kataru i chorób nerek. Może być użyty do leczenia uciążliwych bólów gardła. Zewnętrznie taki wywar można użyć do wykonywania irygacji w leczeniu bólu pochwy lub upławów. W kombinacji ze śliskim wiązem czerwonym (Ulmus rubra) lub lnem zwyczajnym (Linum usitatissimum) jest stosowany, jako okład w leczeniu wrzodów i ropni.
Kwiaty są anafrodyzjakiem i środkiem uspokajającym. Mają one ogólnie uspokajający wpływ na układ nerwowy, przypuszczalnie redukując popęd płciowy i czyniąc je użytecznymi w leczeniu bezsenności, lęku i podobnych zaburzeń. Dokonano także całkowitego wyleczenia raka macicy przy użyciu wywaru.
Korzeń rośliny ma działanie jest ściągające. Stosowany jest chorobach bakteryjnych, rzeżączce, w połączeniu z dzikim wiśniami działa leczniczo na oskrzela. W infuzji, roślina stosowana jest, jako środek na owrzodzenie w obrębie ust i gardła.
Grzybienie białe – sposoby użycia
Nalewka może być przygotowana z korzenia i alkoholu, 76 procent, którego dawka mieści się w zakresie od 1 do 10 kropli. Dawka sproszkowanego korzenia może być rozpuszczona w mleku lub słodzonej wodzie. Ale jednym z najlepszych sposobów podawania jest infuzja wytworzona przez macerowanie przez 30 minut 30 gram grubo sproszkowanego korzenia w szklance wrzącej wody. Z których od 60 ml do 120 ml płynów można podawać 3 lub 4 razy dziennie.
Wywar, przygotowuje poprzez gotowanie kłączy lub korzenia rośliny przez około 15 minut na małym ogniu. Następnie należy przecedzić i spożywać.
Napar przygotowuje się poprzez zalanie kwiatów rośliny (świeżych lub suszonych) gorącą wodą i zaparzenie pod przykryciem przez około 20 minut.
Tak przygotowane ziołowe napoje doskonale sprawdzają się przy chorobach układu oddechowego, ponadto posiadają działanie nasercowe, nasenne i uspokajające.
