Grążel żółty (Nuphar lutea) rośnie w Europie oraz w Azji a także na terenach nizinnych w Polsce. Roślina ta jest wodną byliną unoszącą się na wielu akwenach wodnych takich jak: jeziorach, kanały, rzeki i stawy. Okres jej kwitnienia rozpoczyna się w maju a kończy się we wrześniu. Grążel żółty wzrasta do 2,5 m wysokości, wyposażony jest w duże liście, które przybierają kolor od zielonego do ciemniejszego brunatnego.
Rośliny starsze charakteryzują się skórzastymi liśćmi pływającymi posiadającymi kształt sercowaty, natomiast młodsze podwodne, mają subtelne jasnozielone liście kształtem zbliżone do strzały. Grążel żółty posiada grube żółtozielone kłącza, pełzające po dnie wodnym. Owoce znajdują się w torebce dochodzącej do 4 cm długości i pływają na tafli wodnej. Nasiona cechują się jajowatym kształtem, przybierają kolor brunatny. Żółte kwiaty umieszczone na szypułkach dochodzących do 6 cm wielkości, unoszą się nad wodą. Kwiaty wydają aromatyczny, przyjemny jabłkowy zapach. W związku z tym, że jest to roślina trująca należy bardzo umiejętnie wykorzystywać ją do celów leczniczych.
Grążel żółty – właściwości lecznicze
Kłącze rośliny posiada wiele cennych składników począwszy od alkaloidów seskwierpenowych takich jak: nufaryna, nufamina, nufarydyna, garbików, kwasów organicznych oraz śluzu. Kwiaty to alkaloidy, tioalkaloidy oraz cholina. Natomiast liście zawierają flawonoidy. Liście: to kwas ferulowy, ellagitannins oraz luteolina. Korzeń to bogactwo takich składników jak: nufloiny, dezakinufaridiny oraz tiobinufiridiny. Nasiona posiadają w swoim składzie nimfalin, garbiniki i kwas galusowy,
Grążel żółty może służyć, jako lek ściągający, przeciwbólowy, przeciwbakteryjny, moczopędny jak również uspokajający. Może być stosowany, jako środek nasenny. Do tego celu można wykorzystać zarówno kłącza, liście, nasiona oraz kwiaty.
Na bazie tej rośliny produkowane są leki antykoncepcyjne, ponieważ grążel posiada alkaloidy będące doskonałym środkiem plemnikobójczym. Ponadto zioło wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych przygotowywanych do walki z nowotworami. Roślina odgrywa także dużą rolę przy zwalczaniu bakterii chorobotwórczych takich jak na przykład Candida.
Grążel żółty – zastosowanie
Grążel żółty stanowi pomoc dla ludzi borykających się z osłabionym układem odpornościowym, którzy przeszli poważne zabiegi operacyjne lub byli poddawani chemioterapii.
Roślina znalazła zastosowanie do leczenia takich dolegliwości jak:
- Stan zapalny błony śluzowej żołądka
- Krwawienie z dróg rodnych oraz przy wypadaniu macicy
- Depresja, stany lękowe, nerwice
- Pozytywnie wpływa na libido, podnosi sprawność seksualną
- Grążel żółty został uznany za zioło wpływające na sprawność plemników męskich.
- Stany zapalne dróg oddechowych, kaszel, zapalenie oskrzeli oraz płuc (nalewka)
- Gorączka
- Zmiany skórne (wywar)
- Stan zapalny w obrębie nerek, dróg moczowych (napar z kwiatów)
- Gruźlica
- Reumatyzm
- Podagra
- Moczenie noce u dzieci.
Osoby cierpiące z powodu bezsenności mogą wspomagać się tym zielem, jednak należy ściśle przestrzegać wskazówek zielarzy. Grążel żółty posiada także właściwości trujące, więc trzeba dostosować się zaleceń. Roślina o dobrych właściwościach wyciszających pozytywnie wpływa na układ nerwowy.
Grążel żółty działa przeciwbólowo, można w tym celu przygotować napar z kwiatów tej rośliny. Taki środek uśmierzy ból stawów, powstający przez reumatyzm, artretyzm lub uraz. Napar doskonale podniesie odporność organizmu, można, więc przyjmować zalecane dawki. Wielu ludzi stosuje preparaty z tego zioła przy problemach związanych z wypadaniem włosów czy też ich przetłuszczaniem się i łupieżem. Medycyna homeopatyczna również doceniła właściwości lecznicze grążela i wykorzystuje go do produkcji leków.
Grążel żółty – sposoby użycia
W przypadku wystąpienia biegunki można zastosować nalewkę, nadaję się ona także na poprawienie potencji seksualnej.
Przygotowanie nalewki: 250 ml alkoholu, dwie łyżki pokruszonych kłączy rośliny. Po zalaniu ziół, należy przetrzymywać nalewkę w chłodnym i ciemny miejscu przez około 10 dni. Następnie należy przecedzić i spożywać do 3 razy dziennie po 30 kropli łączonych z wodą lub cukrem.
Zmiany skórne można przemywać wywarem z grążela.
Warto wiedzieć, że kłącze grążela można wykorzystywać do celów spożywczych, należ poddać je odpowiedniemu przygotowaniu. Kłącze należy pokroić, dobrze wysuszyć, a następnie zmielić, po czym namaczać w zimnej wodzie przez około 5 godzin. Po tym czasie grążel musi być znowu suszony, z takiego suszu przygotowywana może myć mąka użyteczna do przygotowania placków typu pita, a także naleśników.
Dla osób cierpiących z powodu lęków, nadmiernego pobudzenia czy nerwic doskonale sprawdzi się syrop wykonany na bazie grążela żółtego.
Przygotowanie: do garnka włożyć pół szklanki wysuszonych pokruszonych kłączy, wlać około dwie szklanki wody. Całość gotować po przykryciem około pół godziny ( na wolnym ogniu). Wywar odstawić na pół godziny a następnie przecedzić. Do tak powstałego wywaru należy dodać alkohol i cukier w proporcji 1:1. Spożywać należy do trzech razy dziennie po jednej łyżce.
