Hakorośl rozesłana (Harpagophytum procumbens) jest byliną z rodziny połapkowatych. Inną, dosyć popularną nazwą tej rośliny jest czarci pazur lub diabelski. Nazwę zawdzięcza dzięki specyficznemu wyglądowi owocu. Hakorośl rozesłana występuje głównie w Afryce Południowej, zatem jest rośliną typowo pustynną. Kolebką tej rośliny jest jednak Namibia. Lubi piaszczyste gleby. Roślina ta występuje również w Indiach, Malezji oraz w niektórych rejonach Australii.
Łodyga wznosi się ku górze, osiągając około 50 centymetrów wysokości. Liście tej rośliny są naprzeciwległe, posiadają zieloną barwę oraz są pokryte charakterystycznymi gruczołami. Kwiaty są stosunkowo duże oraz barwne posiadające czerwony lub niebieskawofioletowy kolor. Hakorośl rozesłana posiada korzeń o kształcie bulwiastym, który wrasta się na głębokość około jednego metra. Kwiaty posiadają lejkowate korony. Owocem Hakorośli rozesłanej jest duża niełupka, która po przekwitnięciu jest bardzo twarda. Posiada również charakterystyczne wyrostki zakończone dwoma, ostrymi i zakrzywionymi haczykami. Przez posiadanie owych haczyków, owoce mają skłonnośc do łatwego przyczepiania się do skóry oraz sierści zwierząt. Powoduje to silne zranienia, a w skrajnych przypadkach może powodować śmierć.
Hakorośl rozesłana, a dokładniej jego korzeń, posiada liczne właściwości lecznicze. Korzeń do dzisiaj jest używany w ziołolecznictwie.
Hakorośl rozesłana – właściwości lecznicze
Hakorośl rozesłana posiada w sobie duże ilości składników czynnych. Najwięcej zajmują je glikozydy irydoidowe (około 3%). Składniki czynne, które charakteryzują Hakorośl rozesłaną to harpagozyd, harpagid, prokumbid czy werbaskozyd. Ponadto zawiera trójpeny, takie jak kwas oleanolowy oraz jak większość roślin – flawonoidy. Ponadto zawiera ważne fitosterole odpowiedzialne za prawidłową ilość cholesterolu we krwi oraz fenolokwasy.
Dzięki zawarte kombinacji tych skomplikowanych związków, hakorośl rozesłana wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwreumatyczne. Ponadto wspomniane składniki charakteryzują się działaniem znieczulającym oraz przeciwzapalnym. Flawonoidy zawarte w hakorośli posiadają pochodne luteoliny oraz kamferolu. Ta pierwsza wykazuje właściwości moczopędne oraz zakłada się jej pozytywne właściwości nasercowe. Kamferol głównie wykazuje właściwości przeciwskurczowe. Fenelokwasy zawarte w hakorośli zwyczajnej mają działanie bakteriostatyczne oraz żółciopędne. Sterole i titerpeny maja zdolność do hamowania rozrostu wolnych rodników, w skutek czego mają działania przeciwnowotworowe.
Hakorośl rozesłana – zastosowanie
Głównym surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie hakorośli rozesłanej jest jej korzeń. Głównie korzeń stosuje się jako środek przeciwzapalny oraz przeciwbólowy. Ponadto korzeń pozytywnie wpływa na układ ruchowy organizmu i bardzo wspiera dobre funkcjonowanie stawów, kości oraz obolałych mięśni.
Korzeń również bardzo dobrze sprzyja procesom trawiennym i jest polecana dla niejadków, ponieważ poprawia apetyt. Zewnętrznie, korzeń hakorośli rozesłanej pozytywnie wpływa na stan skóry. Hakorośl rozesłana również zapobiega stresowi oksydacyjnemu oraz zmniejsza utratę żywności komórek naszego organizmu. Warto zaznaczyć, że roślina ta wykazuje również działanie odtruwające.
Hakorośl rozesłana – sposób użycia
Jak już wspomniano, elementem hakorośli rozesłanej używanej w ziołolecznictwie jest jej korzeń. Korzeń można wykorzystać na wiele sposobów. Jednym z nich jest wysuszenie korzenia oraz jego zmielenie. W ten sposób możemy uzyskać proszek, który można wykorzystać na kilka sposobów, na przykład w formie naparu, płynnego ekstraktu czy nalewki. Proszek jednak można stosować doustnie w ilości 1-2 gramy, do trzech razy dziennie. Dawkę taką należy popić ciepłą wodą.
Aby przygotować napar ze sproszkowanego korzenia hakorośli rozesłanej należy jedną łyżkę tegoż proszku zalać jedną szklanką wrzącej wody. Następnie preparat należy przykryć i odstawić do naciągnięcia przez około 30 minut. Podobnie jak sam proszek, napar stosujemy do trzech razy dziennie. Napar można stosować również zewnętrznie, głównie do przemywania skóry.
Przygotowując wcześniej jedną łyżkę sproszkowanego korzenia, możemy przygotować również nalewkę. Proszek zalewamy około 40 procentowym alkoholem (może być nieznacznie mocniejszy). Nalewkę odstawiamy na co najmniej dwa tygodnie. Podobnie jak przy naparze oraz zwykłym proszku, stosujemy do trzech razy dziennie, w ilości jednej łyżeczki na jedną porcję.
Ekstrakt płynny przygotowujemy podobnie jak nalewkę, jednak używamy mniejszej ilości alkoholu oraz po przygotowaniu ekstraktu, dawki są odrobine mniejsze niż przy nalewce (zaleca się stosowanie maksymalnie pół łyżeczki na jedną porcję).
Warto zaznaczyć również, że hakorośl rozesłana jest przeciwwskazana osobom, którym zdiagnozowano obecność wrzodów żołądka lub dwuastnicy. Jeżeli wykazujemy chęć użycia hakorośli rozesłanej, należy udać się do specjalisty oraz zapytać, czy nasz organizm nie wykazuje żadnych przeciwskazań. Głównie udanie się do specjalisty zaleca się osobom biorącym leki obniżające ciśnienie krwi. Hakorośl rozesłana w głównej mierze pozytywnie wpływa na mieszanie jej z lekami, gdzie roślina ta możne nawet nieznacznie wzmocnić działanie spożywanych leków. Jednak mimo wszystko, warto udać się do specjalisty.
