Kapusta warzywna (Brassica oleracea), nazywana inaczej kapustą ogrodową, to niezwykle popularna roślina. Gatunek należący do licznej rodziny kapustowatych, do której zaliczamy również brukselkę oraz brokuły. W naturze jest spotykana na morskich wybrzeżach Hiszpanii, Wysp Brytyjskich, Francji czy w niektórych nadmorskich rejonach Niemiec. Z jej naturalnej postaci wyhodowano wiele znanych obecnie odmian, powszechnie uprawianych niemal na całym świecie. W naturze jest znana już od czasów starożytnych, a w mitologii greckiej przedstawia się ją jako owoc powstały z łez Zeusa. Najbardziej jej rozpowszechnioną i najczęściej uprawianą odmianą jest kapusta warzywna głowiasta, ciesząca się dużą popularnością także w naszym kraju.
Jest to dwuletnia roślina o charakterystycznym kulistym kształcie, dorastająca do 30-40 cm wysokości. Wytwarza pojedynczą głowę okrytą dużymi liśćmi szarozielonej barwy wyrastającymi z krótkiej i grubej łodygi. Najlepiej rośnie w temperaturze 15-20 stopni, na nasłonecznionych, osłoniętych od wiatru stanowiskach i żyznej, próchniczej glebie, bogatej w składniki pokarmowe. Jest to warzywo uprawiane najczęściej z rozsad, które sadzi się dwa razy do roku, w kwietniu oraz w czerwcu. W pierwszym przypadku mówimy o jej zbiorze letnim, a w drugim o jesiennym.
Kapusta warzywna – wartości odżywcze korzystne dla naszego zdrowia
Kapusta to warzywo powszechnie używane w kuchni, posiadające jednak niezwykle korzystne właściwości dla naszego zdrowia. Z tych właściwości często nie zdajemy sobie sprawy. Przez wiele lat cieszyła się niezbyt pochlebną opinią. Nawet pewnego rodzaju złą sławą. Uważano ją bowiem za pokarm jedynie dla najuboższych warstw społecznych. Eliminowało jej stosowanie przez wiele osób. Obecnie jednak powoli wraca ona do łask. Jej spożycie jest zalecane nie tylko przez dietetyków, ale również przez lekarzy i dlatego warto włączyć kapustę do naszego jadłospisu. Jest to jedno z najzdrowszych warzyw, pełne składników odżywczych, których znaczenia dla funkcjonowania organizmu nie da się przecenić.
Kapusta warzywna to przede wszystkim niezwykle bogate źródło wielu witamin, w tym również tak potrzebnej witaminy K, odpowiedzialnej za prawidłowe krzepnięcie krwi oraz poprzez wpływ na wychwytywanie wapnia przez kości. Skutecznie zapobiegającej osteoporozie, chorobie dotykającej coraz więcej osób, szczególnie w starszym wieku.
Jest także źródłem witamin należących do grup A oraz B1, B2, B3, B5 i B6. Te ostatnie nie są wytwarzane i magazynowane w naszym organizmie i dlatego trzeba pamiętać o ich regularnym i codziennym dostarczaniu. Odpowiadają one między innymi za pracę układu nerwowego, poprawiają nastrój, skutecznie łagodząc wszelkie napięcia nerwowe, a przede wszystkim podnoszą sprawność intelektualną i pozwalają zachować zdrowie psychiczne.
Co ciekawe w 100 g liści kapusty znajduje się niemal tyle samo witaminy C co w dużej cytrynie. Lubiany głąb zawiera jej jeszcze więcej. Jednak największe skarby kapusty to zawarte w niej składniki mineralne, wapń, magnez, potas oraz żelazo, a najwięcej znajdziemy go w zewnętrznych zielonych liściach, które najczęściej odrzucamy.
Kapusta warzywna na wszelkie dolegliwości
Kapustę warzywną warto wprowadzić do codziennego menu przede wszystkim ze względu na jej właściwości lecznicze, doceniane już od setek lat. Zupełnie niezasłużenie zyskała sobie ona opinię rośliny ciężkostrawnej, będąc najczęściej dodatkiem do tłustych i wysokokalorycznych potraw mięsnych np. tak lubianej w naszym kraju golonki. W rzeczywistości jest niskokaloryczna, a jej 100 g to zaledwie 40 kcal.
Może być także bez problemu spożywana przez osoby skarżące się na dolegliwości wątroby czy inne problemy z układem trawiennym. W wersji kiszonej wspomaga naturalne procesy trawienne, ale najlepiej jest ją spożywać na surowo. Niezwykle korzystnie wpływa na błonę śluzową przewodu pokarmowego, a jej regularne jedzenie pomaga zlikwidować uciążliwe zaparcia.
Łagodzi też wszelkie dolegliwości skórne, takie jak trądzik, egzema czy odmrożenia lub oparzenia, dzięki dużej zawartości cynku oraz siarki, co znacznie przyspiesza proces gojenia. Okłady z liści pomagają z kolei na trudno gojące się rany, bolesne owrzodzenia, bóle o charakterze reumatycznym, a nawet na półpasiec.
Kapusta warzywna – sposób użycia
Kapusta powinna więc zdecydowanie stać się składnikiem każdej zdrowej diety. Ważne jednak, aby jak najczęściej spożywać ją w postaci surowej, gotowanie czy tak popularne duszenie w bigosie, pozbawia ją większości składników odżywczych, a w tej postaci staje się również ciężkostrawna.
Można temu na szczęście zapobiec, dodając do niej w procesie gotowania zioła ułatwiające trawienie oraz zapobiegające uciążliwym niestrawnościom, takie jak cząber, kminek, kolendra, a nawet jałowiec. Dieta zawierająca kapustę nie jest zalecana dla osób ze schorzeniami tarczycy, może ona bowiem utrudniać przyswajanie jodu z innych posiłków. Długotrwałe stosowanie takiej diety w wielu przypadkach prowadzi również do zwiększenia wydzielania soków żołądkowych i związanych z tym problemów z nadkwasotą.