Jabłoń domowa (Malus domestica), jest popularną i rozpowszechnioną rośliną należącą do gatunku różowatych. Zalicza się ją do tzw. gatunków zbiorczych, skupiających w sobie aż kilkanaście tysięcy uprawianych odmian sadowniczych. Powstały one zarówno w wyniku trwającej wiele stuleci naturalnej selekcji, jak i zaawansowanym pracom hodowlanym. Jabłoń domowa to jedno z najważniejszych drzew owocowych strefy umiarkowanej na całym świecie, a roczna produkcja jabłek liczona w dziesiątkach milionów ton zajmuje drugą pozycję po owocach cytrusowych. Największym producentem są obecnie Chiny.
Jest to drzewo liściaste. Dorasta maksymalnie do 12 m wysokości, o stosunkowo krótkim, przeważnie krzywym pniu, pokrytym szarobrunatną korą z licznymi, charakterystycznymi pęknięciami. Korona z kolei jest szeroka i silnie rozgałęziona o pojedynczych liściach owalnego kształtu z ostrym czubkiem, długości do 12 cm, osadzonych na długim ogonku, a ich krawędzie mają niewielkie ząbki. Okres kwitnienia to wiosna, a jabłoń obsypana białymi, lekko zaróżowionymi kwiatami, stanowi niezapomniany i przepiękny widok w sadach oraz ogrodach. Kwiaty pojawiają się razem z liśćmi, są niewielkie do 2 cm średnicy, pięciopłatkowe z wyraźnymi słupkami i jaskrawożółtymi pylnikami.
Jabłoń domowa – bogactwo zawarte w owocach
Najważniejszą częścią jabłoni domowej są oczywiście jej owoce, których fachowa nazwa brzmi szupinki, ale my znamy je po prostu jako jabłka. W naszej strefie klimatycznej są one niekwestionowanym królem owoców, najchętniej spożywanym i cenionym za sprawą swoich zdrowotnych właściwości. Z tego też względu znajdują powszechne zastosowanie, będąc nie tylko cenione w kuchni, ale również za wręcz zbawienny wpływ, jaki mają na nasze zdrowie.
Jest to istna skarbnica pełna składników odżywczych i dlatego powinny się one znaleźć w każdej diecie. Najważniejsza w ich składzie są z pewnością witaminy, w tym ta najważniejsza, witamina C, wzmacniająca naszą odporność i chroniąca przed infekcjami. Najwięcej jej znajduje się bezpośrednio pod skórką owocu i dlatego nie powinniśmy jej obierać, ograniczając się do dokładnego mycia jabłka przed zjedzeniem. Najlepiej spożywać je na surowo, a każda obróbka termiczna, gotowanie czy pieczenie, powoduje pewną utratę wielu cennych składników.
W jabłkach znajdziemy także witaminę A, nazywaną inaczej retinolem lub beta-karotenem. Witamina jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu i której brak jest częstą przyczyną zaburzeń widzenia, czyli tzw. kurzej ślepoty. Chroni ona też przed rozwojem wielu groźnych nowotworów oraz uczestniczy w procesie regeneracji i gojenia skóry. Owoce jabłoni zawierają także witaminy z grupy B. Wpływającą korzystnie na działanie układu nerwowego oraz szereg niezbędnych minerałów, takich jak wapń, żelazo, potas, fosfor, sód i niezbędny szczególnie dla mężczyzn cynk.
Jabłoń domowa – unikalny skład chroniący przed wieloma chorobami
Unikalny skład jabłek wpływa bezpośrednio na ich znane i doceniane od tysięcy lat właściwości prozdrowotne. Wykorzystywane są nie tylko w profilaktyce zdrowotnej, ale również we wspomaganiu leczenia wielu poważnych schorzeń.
Dzięki dużej zawartości łatwo przyswajalnego błonnika pokarmowego zmniejszają wchłanianie złego cholesterolu LDL, minimalizując ryzyko wystąpienia miażdżycy, jednocześnie chroniąc przed zawałem serca czy udarem mózgu. Ich właściwości wspomagające naturalne procesy trawienne pomagają też w przewlekłych zaparciach lub biegunkach, a ponadto pektyny oczyszczają organizm z zalegających w nim niebezpiecznych toksyn.
Jabłka charakteryzują się również niskim indeksem glikemicznym. W umiarkowanych ilościach mogą je spożywać osoby cierpiące na cukrzycę, a błonnik w ich składzie pozwala na naturalną regulację poziomu cukru we krwi. Zawierają ponadto kwercetynę, substancję, która może zapobiec pojawieniu się zaćmy u cukrzyków.
Zalety spożywania tych popularnych owoców można by wymieniać w nieskończoność. Warto jeszcze wspomnieć o ich korzystnym wpływie na pracę mózgu. Chronią go bowiem przed uszkodzeniami komórek, które mogłoby doprowadzić do utraty pamięci. Są także zalecane w niemal każdej diecie odchudzającej, jednak należy spożywać je z umiarem. Mimo że mają niewiele kalorii, to zawierają dużo cukru.
Jabłoń domowa – sposób użycia
Jabłka można jeść na wiele różnych sposobów, a metody ich przyrządzania ogranicza tylko nasza wyobraźnia. Najczęściej jemy je na surowo. Szczególnie nadają się do tego ich soczyste i słodkie deserowe odmiany, takie jak lobo, spartan czy jonagold. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by spożywać je na gorąco. Zarówno jako samodzielne danie np. tak lubiane jabłka pieczone z galaretką z innych owoców oraz cynamonem. Rewelacyjny dodatek do innych potraw.
Można również robić z nich smaczne i zdrowe przetwory na zimę, począwszy od kompotów, poprzez przeciery, aż do dżemów. Zastosowanie w kuchni znajduje też ocet jabłkowy, który każda gospodyni może przygotować samodzielnie. Napój sporządzony z jego dwóch łyżeczek rozpuszczonych w wodzie z dodatkiem miodu to doskonały naturalny środek na niestrawność.
