Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) jest szeroko rozpowszechniona w Europie, Afryce Północnej, Azji i Ameryce Północnej. Roślina jest porostem rodziny Parmeliaceae. Rodzaj Evernia zawiera około dziesięciu różnych gatunków. Thali (wegetatywny korpus porostów) mają krzew i rosną razem, tworząc duże kępy. Plechy są płaskie i bardzo rozgałęzione. Roślina rośnie na pniach, gałęziach krzewów i drzew liściastych, takich jak dęby, drzewa owocowe i tarnina, ale czasami również na drzewach sosnowych.
Po wysuszeniu zioło jest zielone i ciemnozielone do żółto-zieleni, gdy jest mokre. Mąkla tarniowa przypomina mąklik otrębiasty (Pseudovernia furfuracea) i brodę staruszka (Usnea spp porost.). Jest bardzo wrażliwe na zanieczyszczenie powietrza.
Użyteczne leczniczo części roślin: Całość rośliny jest używana i jest poddawana różnym metodom wydzielania substancji aromatycznych. Około 9 000 ton mąkli tarniowej jest zbierane corocznie, zwykle z dębu korkowego (Quercus suber) i drzew owocowych. Porosty zbierane są głównie w Europie Środkowej i Południowej, ale także w Maroku i Algierii.
Mąkla tarniowa – właściwości lecznicze
Mąkla tarniowa zawiera substancje lichenol, chloroatranol i atranol. Olejek eteryczny ma właściwości antyseptyczne, zmiękczające skórę i wykrztuśne. Roślina nigdy nie odgrywała znaczącej roli w medycynie ziołowej i nie wspomina się o niej w dostępnych publikacjach dotyczących ziół leczniczych. Nadal istnieją pewne odniesienia do jej stosowania w aromaterapii w leczeniu bólów głowy lub zapalenia zatok.
Korzyści zdrowotne wynikające z olejku z mąkli tarniowej można przypisać jej właściwościom, jako środka przeciwzapalnego, łagodzącego podrażnienia, i uzupełniającego. Mąkla tarniowa jest rodzajem mchu lub porostu, który rośnie na gałęziach dębów. Dąb jest dystrybuowany w całej Europie i Ameryce Północnej. Podczas gdy większość europejskich państw zbiera tą roślinę, olej z olejków eterycznych pochodzi głównie z Francji i jest największym producentem olejku. Poza Francją istnieje niewiele państw, takich jak Bułgaria i USA, którzy produkują ten olej.
Naukową nazwą jest Evernia Prunastri. Olejki eteryczne z mąkli tarniowej są wyodrębniane najpierw metodą ekstrakcji rozpuszczalnikiem, a kończy się metodą destylacji próżniowej. Głównymi składnikami olejków etnicznych są: atranorina, chloratronorina, kwas delta usnic i kwas krzepkowy.
Mąkla tarniowa – zastosowanie
Antyseptyczne: w przypadku powstania zakażenia drobnoustrojami, głównie bakteriami, lub wirusami, pierwotniakami i grzybami, użycie tej rośliny nie dopuści do dotarcia tych zagrożeń do miejsc już osłabionych infekcją i nie dojdzie do pogorszenia stanu zdrowia. Działalność drobnoustrojów może doprowadzić do rozwinięcia się groźnej choroby jaką jest sepsa. Najczęściej dochodzi do zakażenia ran, sepsa może wpływać na miękkie i podatne na uszkodzenia narządy wewnętrzne, takie jak przewód pokarmowy, ucho wewnętrzne, okrężnica, cewka moczowa, drogi moczowye, nerki, a nawet nerwy.
Objawami sepsy są ostre bóle w miejscach dotkniętych lub w całym ciele, skurcze, drgawki, obrzęk z zaczerwienieniem, sztywność mięśni i stawów, nieprawidłowe zachowanie, a nawet śmierć w najcięższych przypadkach. Olejek eteryczny z rośliny mąkla tarniowa dzięki swoim właściwościom chroni przed sepsą. Dziej się to poprzez stwarzanie warunków w ciele, które są niekorzystne dla wzrostu bakterii i eliminując obecne już w organizmie lub na ranach mikroby.
Środek łagodzący: olejek z mąkli tarniowej może być kojący dla każdego rodzaju zapalenia lub podrażnienia. Kojąco działa na skórę i utrzymuje ją gładką i miękką, utrzymując równowagę wilgoci i oleju na skórze. Podobnie ma łagodzące działanie na układ trawienny i daje ulgę w ranach, stanach zapalnych i podrażnieniach przełyku, żołądka i jelit, które często powodują nadkwaśność, po spożyciu pikantnego jedzenia lub spożycia niektórych drażniących składników.
Ponadto, łagodzi podrażnienia i stany zapalne w mózgu i układzie nerwowym. Wreszcie ma działanie łagodzące na błonach śluzowych, które mogłyby ucierpieć, w wyniku podrażnienia spowodowanego zaparciem, kwasowością, przyprawami i uszkodzeniami spowodowanymi niestrawionymi substancjami i niedrożnymi jelitami.
Mąkla tarniowa
Środek wykrztuśny: proces rozluźnienia wydzieliny (flegmy) lub gromadzenia się wydzieliny (kataru) w różnych częściach układu oddechowego. Takich jak oskrzela, tchawica, krtani, gardło i płuca oraz usuwanie ich z organizmu. Wykrztuszanie daje ogromną ulgę w klatce piersiowej, kłopotach z oddychaniem, ataków astmy i kaszlu. Olejek z mąkli tarniowej usuwa flegmę i daje ulgę w tych nieprzyjemnych objawach. Ponadto po zażyciu olejku nie jest odczuwana senność jak przy większość wykrztuśnych leków, które są dostępne na rynku.
Wzmacniający: substancja, która przywraca coś do pierwotnego stanu, to olejek z mąkli który jest jednym z takich środków odbudowujących. Zmniejsza efekt uszkodzenia spowodowanego przez starzenie się ciała przez przyspieszenie gojenia i przywrócenie zdrowego stanu. Dlatego pozytywnie wpływa na system immunologiczny.
Inne korzyści: stosuje się w mydłach, produktach do pielęgnacji skóry, sprayach i wielu podobnych kosmetykach, głównie dzięki właściwościom antyseptycznym i przeciwzapalnym.Ten olejek jest również znany ze swojej wartości utrwalającej.
Kilka słów ostrożności: olejek z mąkli tarniowej może powodować uczulenie i podrażnienie skóry i błon śluzowych. Powinien być unikany przez kobiety ciężarne i osoby cierpiące na zaburzenia nerwowe lub neurotyczne, takie jak epilepsja i histeria.
Mąkla tarniowa – sposoby użycia
Do tej pory nie ma ustalonej dawki terapeutycznej tej rośliny, jako leku ziołowego. Olejki z tej rośliny należy używać zgodnie z zaleceniami producenta.