Wielosił błękitny (Polemonium caeruleum) jest byliną z rodziny wielosiłowatych, głównie stosowana jako roślina ozdobna oraz dekoracyjna, lecz posiada również dobre właściwości lecznicze. Jest naszą rodzimą rośliną, zatem jest całkowicie mrozoodporna. Rośnie głównie na mokrych łąkach, lubi gleby mało wapienne (głównie na północy oraz na wschodzie, raczej na terenach nizinnych).
Wielosił błękitny jest rośliną bardzo łatwą w uprawie. Osiąga do 70 centymetrów wysokości, jednak są odmiany, które osiągają jedynie 30 centymetrów wysokości. Dzięki temu, że wielosił błękitny, zależnie od gatunku, może przyjmować różne wysokości, bardzo chętnie jest wybierany do ogródków skalnych.
Wielosił błękitny posiada pięknie niebieskie kwiaty oraz żółtopomarańczowe pylniki. Posiada niezwykłe ciemnozielone ozdobne liście, o paprociowym ulistnieniu. Istnieją odmiany tej rośliny, które przybierają inny kolor liści, na przykład odmiana „Purple Rain Strain” ma liście o kolorze czekoladowym. W Polsce wielosił błękitny jest objęty ścisłą ochrona gatunkową.
Wielosił błękitny kwietnie od czerwca do lipca, rzadko kiedy okres ten wydłuża się. Jest rośliną bardzo miododajną (z jednego hektara tej rośliny, można uzyskać nawet 100-150 kg miodu). Wielosił błękitny posiada również ciekawe zastosowania w medycynie. Dawniej, ludzie używali tej rośliny, konkretnie łodygi oraz kłącza, aby pozbyć się uporczywego kaszlu. Często stosowali tą roślinę także w celach uspokajających.
Wielosił błękitny – właściwości lecznicze
Zarówno ziele jak i korzeń wielosiłu błękitnego, posiada saponiny (zawartość do 30%), czyli substancję powodującą na przykład pienienie. Głównie są to saponiny triterpenowe. Jak większość ziół, wielosił błękitny posiada również flawonoidy, odpowiedzialne za barwę czy zapach. Korzenie zawierają niewielkie ilości olejku eterycznego oraz fenolokwasy (posiada właściwości przeciwutleniające oraz farmakologiczne). Saponiny, które posiada wielosił błękitny likwidują grzyby. Fakt ten może zostać wykorzystany w terapii infekcji patogennymi drożdżakami.
Wielosił błękitny – zastosowanie
Jak już wcześniej wspomniano, wielosił błękitny ma działanie uspakajające oraz wykrztuśne. Obniża ciśnienie krwi oraz znacząco przyspiesza jej krzepnięcie. Ułatwia oddychanie oraz hamuje kaszel. Zawarte w tej roślinie wspomniane saponiny, mają działania przeciwmiażdżycowe oraz odtruwający. Dzięki czemu, wielosił błękitny warto podawać osobom, które mają infekcje bakteryjne lub grzybicze układu pokarmowego. Pomaga także w chorobach wrzodowych, zapaleniach oskrzeli, kokluszu. Ludzie cierpiący na padaczkę czy bezsenność mogą posiłkować się wielosiłem błękitnym.
Wielosił błękitny – sposób użycia
Kłącze wraz z łodygami należy wykopać z ziemi w drugim roku uprawy. Należy następnie oczyścić je z ziemi, podzielić na drobniejsze kawałki i wysuszyć na słońcu, najlepiej w temperaturze około 50 stopni. Proces ten jest niezbędny, aby z powodzeniem stworzyć niżej opisane preparaty wielosiłu błękitnego.
Z ziół wielosiłu błękitnego można przygotowywać odwary. Wystarczy do tego jedna łyżka rozdrobionego kłącza, wraz z korzeniami. Odpowiednio przygotowane kłącza, powinno się gotować we wrzącej wodzie około 30 minut w jednej szklance wody. Przygotowanego odwaru nie powinno się pić prosto ze szklanki; zalecane jest dawkowanie łyżkami, najlepiej po godzinie lub dwóch po jedzeniu.
Podobnie można robić napary, należy jedną łyżkę ziela również zalać na okres 30 minut w szklance z wrzącą wodą. Następnie należy przecedzić. Napar taki można stosować jako okłady, na zainfekowane oczy. Taki zabieg można powtarzać dwukrotnie w ciągu dnia i stosować przez okres 30 minut. Napar można wypić do czterech razy dziennie.
Jak dla większości ziół, z wielosiłu błękitnego można z powodzeniem zrobić nalewkę. Najpierw należy wysuszyć kłącza oraz łodygę wielosiłu błękitnego, a następnie zalać odpowiednią ilością alkoholu. Następnie należy poczekać kilka lub kilkanaście dni, a po tym okresie nalewkę przefiltrować w odpowiedni sposób. Nalewkę taką można dodawać do herbaty, lub do zagotowanego mleka, aby poprawić smak.
Wielosił błękitny
Warto też zastanowić się nad zakupem najzwyklejszego syropu, który zawiera w sobie wielosił błękitny. Oczywiście bez większych problemów, syrop taki można przygotować w domowym zaciszu. Syrop można przygotować, mieszając odpowiednio miód, odwar z wielosiłu oraz można dodać kilka kropel nalewki wielosiłowej. Najlepiej stosować przy zapaleniu gardła, lub kiedy mamy tzw. mokry kaszel, aby pozbyć się niepożądanej flegmy zalegającej w drogach oddechowych.
Wielosił błękitny jest również stosowany w formie kropel do oczu, uszu czy nosa. Uprzednio przygotowując odwar, mieszamy kilka mililitrów tego odwaru z taką samą ilością fizjologicznego roztworu chlorku sodu (NaCl).
Co ciekawe, odwar oraz napar dobrze nadaje się do płukania włosów, szczególnie jeżeli ktoś ma problem z włosami często wypadającymi.
Oczywiście przed tworzeniem licznych substancji na podstawie wielosiłu błękitnego, należy skonsultować się z lekarzem oraz zbadać się, czy ziele to nie przeszkadza organizmowi oraz czy bez trudów możemy je spożywać. Jednak mimo wszystko, ziele to nie jest trujące i preparaty wielosiłu powinny dla większości osób być odpowiednie.