Krwiściąg lekarski (Sanguisorba officinalis) to roślina, która była niegdyś bardzo często wykorzystywana w większości krajów europejskich oraz w niektórych azjatyckich. Dzięki brytyjskim osadnikom roślina trafiła również do Ameryki Północnej. Obecnie jest nieco rzadziej stosowana, a szkoda, bo może być szeroko stosowana, na przykład do tamowania niezbyt dużych krwotoków. Jakie są właściwości lecznicze krwiściągu, jego zastosowania i możliwe sposoby użycia?
Krwiściąg lekarski – właściwości lecznicze i zastosowania
Tradycyjnie ta roślina była wykorzystywana przez wieki do tamowania krwawień, zresztą właśnie temu zawdzięcza ona swoją nazwę. Jednak zastosowanie tego zioła może być znacznie szersze. Niegdyś często na przykład wykorzystywano wyciąg winny z ziela rośliny do zwalczania niektórych chorób płuc, chociażby w przypadkach, gdy zalegała tam flegma.
Dziś używa się do tego skuteczniejszych, nowoczesnych leków. Za pomocą rośliny często leczono też stany zapalne układu pokarmowego oraz wrzody. Krwiściąg lekarski był też niezwykle popularnym środkiem na biegunkę. W tej chwili krwiściąg nie jest już tak często wykorzystywany w domowej medycynie, ale jest obecnie składnikiem wielu leków czy preparatów, na przykład takich na wrzody, choroby skóry czy też różne choroby trawienne.
Jednak wciąż można go wykorzystać w domu przy leczeniu wielu schorzeń. Odwar korzenne można podać cierpiącym na biegunkę, zwłaszcza gdy jest ona bardzo ostra. Ciągle warto stosować krwiściąg lekarski przy krwawieniach z przewodu pokarmowego, czyli chociażby we wrzodach żołądka czy też różnych krwawieniach macicznych.
Biorąc pod uwagę, że krwiściąg ma silne działanie antybakteryjne, można go też stosować zewnętrznie. To na przykład cały czas doskonały, naturalny lek na trądzik. Można go też stosować na hemoroidy oraz różnorodne uszkodzenia czy choroby skóry – mogą być to zarówno zwykłe oparzenia i zranienia, jak i bardziej skomplikowane egzemy czy też owrzodzenia.
Krwiściąg lekarski – sposoby użycia
Odwar z tego zioła był też przez wieki popularną metodą na ograniczenie pocenia się. Można krwiściąg również do tego wykorzystywać również dziś. Wystarczy regularnie moczyć w tym odwarze ręce czy też stopy, a miejsca te powinny się zdecydowanie mniej pocić. Taki odwar można też stosować na włosy. Jeśli będziemy je płukać w wodzie z niewielkim dodatkiem odwaru, powinny się one mniej przetłuszczać i nabrać blasku oraz intensywniejszego koloru.
Ale sposobów na użycie tej rośliny jest znacznie więcej. Można na przykład z niej wytwarzać rozmaite nalewki czy napary. Jeśli chcemy zrobić dobry napar, powinniśmy wykorzystać do tego nie więcej, niż sześć gramów osuszonego ziela. Warto pamiętać, że lekarze i eksperci zalecają, by ograniczyć spożycie takiego naparu do trzech razy dziennie. Podobnie jest zresztą z nalewkami, choć niektórzy wskazują, że lepiej spożywać je jeszcze nieco rzadziej.
Krwiściąg lekarski może być też bardzo szeroko stosowany w kuchni. Same młode liście są jadalne i mogą być ciekawym urozmaiceniem dla sałatek. Stosunkowo często wykorzystuje się też krwiściąg lekarski przy wytwarzaniu masła ziołowego, można też dwie-trzy łyżeczki ziela zalać gorącą wodą i zrobić z niego herbatę lub płukać tym gardło w przypadku bólu.
Gdzie można uprawiać krwiściąg lekarski
Zazwyczaj ta roślina rośnie dziko, chociaż często również ludzie hodują krwiściąg w ogrodach. Niekoniecznie zresztą dla jego właściwości leczniczych – często służy zwyczajnie jako ozdoba. I faktycznie – roślina może wyglądać całkiem okazale, a jej pędy mają czasem nawet 1,5 metra wysokości. Warto pamiętać jednak, że krwiściąg jest rośliną miododajną, więc hodując ją w ogrodzie, narażamy się na regularne wizyty pszczół.
Na dziko roślina przede wszystkim występuje na zaroślach, niektórych lasach czy łąkach. Nierzadko można ją też spotkać przy brzegach jezior czy rzek. Roślina preferuje umiarkowany klimat, dlatego najczęściej występuje na terenie kontynentalnej Europy. Lubi jednak wilgoć oraz dostęp do słońca. Jest to jednak roślina dość wrażliwa na suszę, chociaż stosunkowo dobrze reaguje na niższe temperatury. Jest to też dosyć zdrowa roślina i niezwykle rzadko pada ofiarą szkodników. Krwiściąg lekarski najlepiej jest zbierać wiosną i latem. Potem zaleca się suszenie go w ciemnych, ale jednocześnie ciepłych pomieszczeniach.
Sama nazwa tej rośliny nieraz wprowadza ludzi w błąd, gdyż bardzo podobny do niej jest krwiściąg mniejszy (łac. Sanguisorba minor). Obie rośliny się różnią między sobą jedynie nieznacznie. Ten mniejszy – jak zresztą sama nazwa wskazuje – osiąga tylko połowę wzrostu i rozrostu krwiściągu lekarskiego. Mniejsza roślina jest jednak rzadziej spotykana w Polsce – czasem występuje w niższych partiach terenów górskich.
Chociaż krwiściąg lekarski nie jest dziś tak szeroko stosowany jak kiedyś, to jest to ciągle bardzo ciekawe i uniwersalne zioło. Ma w sobie wiele substancji bakteriobójczych, ale też antyalergicznych i przeciwobrzękowych. Współcześnie więc może być stosowany jako remedium na tak zwane choroby cywilizacyjne.