Lipa drobnolistna (Tilia cordata) to gatunek drzewa zaliczany do rodziny lipowatych, a spotyka się ją powszechnie zarówno w Europie, jak i w Azji. Występuje najczęściej w stanie naturalnym, ale równie często sadzi się je celowo przy drogach oraz w parkach i ogrodach. Znano ją już w starożytnej Grecji, gdzie była ważnym symbolem niewinności, czystości i nadziei. Z kolei w kulturze pogańskich Słowian lipa była uważana za drzewo święte i otaczaną ją wręcz boską czcią.
Lipa drobnolistna jest drzewem liściastym, osiągającym znaczną wysokość, przekraczającą 30 metrów, jest też długowieczna i dożywa niekiedy nawet 1000 lat. Jej korona ma charakterystyczny kulisty kształt, pień jest prosty, szarej barwy o popękanej korze. Liście ma małe, sercowate o długości zaledwie 5-8 cm, o brzegach wywiniętych do góry, a okres kwitnienia przypada na czerwiec. Kwiaty na długiej szypułce wyrastają ponad liście i zazwyczaj są ujęte w pęczki po 10-15 sztuk. W okresie kwitnienia wydzielają niezwykle intensywny zapach, skutecznie wabiąc do siebie owady, a przede wszystkim pszczoły.
Lipa drobnolistna – unikalny skład kwiatów i bieli lipy
Kwiaty lipy drobnolistnej to surowiec od wieków wykorzystywany w ziołolecznictwie. Oprócz nich stosuje się w tym celu również tzw. biel, czyli części drewna lipowego, znajdujące się bezpośrednio pod korą. Zdrowotne własności tych części drzewa wynikają bezpośrednio z ich unikalnego składu, rzadko spotykanego u innych roślin.
Kwiaty to istne bogactwo składników korzystnie wpływających na stan naszego zdrowia. Są to między innymi flawonoidy, substancje działające rozkurczowo na mięśnie gładkie, pobudzające wydzielanie soków żołądkowych, wzmacniające osłabione ścianki naczyń krwionośnych oraz chroniące komórki organizmu przed uszkodzeniem.
Oprócz nich znajdziemy też śluz roślinny, którego nazwa z pewnością nie brzmi zachęcająco, ale stanowi on skuteczną ochronę przed wieloma zagrażającymi nam infekcjami, a ponadto ma działanie przeciwkaszlowe i kojące na błony śluzowe żołądka oraz gardła. Wymieniając zalety kwiatów tego drzewa, warto również wspomnieć o dużej zawartości fitosteroli, mających nie tylko działanie przeciwzapalne, ale także pomagających skutecznie i szybko obniżyć poziom niebezpiecznego cholesterolu oraz minimalizujących ryzyko wystąpienia zagrażających życiu nowotworów. Charakterystyczny, intensywny zapach nadają kwiatom olejki eteryczne, które działają uspokajająco, ułatwiają wyciszenie.
Również biel, drewno lipy, znajduje swoje zastosowanie w przygotowaniu wielu preparatów pomagających zwalczać rozmaite dolegliwości. Najbardziej znany jest węgiel leczniczy, powszechnie stosowany w przewlekłych biegunkach i innych schorzeniach układu pokarmowego. Ponadto znajdują się w nim związki o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym. Napary z niego mają tak jak kwiaty, działanie uspokajające.
Lipa drobnolistna – właściwości lecznicze
Unikalny skład chemiczny kwiatów i drewna lipy sprawia, że przygotowane z nich specyfiki, wielokrotnie potwierdziły skuteczność swojego działania zarówno w leczeniu wielu, często poważnych schorzeń, jak i ogólnej profilaktyce zdrowotnej. Już nasze babcie zalecały picie gorących naparów z lipy na wywołanie potów, co znacznie przyspieszało zwalczenie przeziębienia.
Obecnie również wielu lekarzy i farmaceutów poleca herbatę lipową w stanach grypowych i przy wysokiej gorączce. Ponadto działa wykrztuśnie, pomagając w chorobach górnych dróg oddechowych, łagodząc uciążliwy kaszel i ból gardła. Warto przygotować sobie w tym celu płukankę sporządzoną podobnie jak herbata, ale z dodatkiem soku z cytryny i kojącego miodu.
Wyciągi sporządzane z kwiatów są też niezwykle skutecznym środkiem ułatwiającym trawienie, przynoszącym również ulgę przy wszelkiego rodzaju niestrawnościach, nieżytach żołądka, zgadze, wzdęciach i bólach brzucha. Przyspieszają produkcję żółci i jej przepływ, znacznie zmniejszając ryzyko powstania niebezpiecznych dla zdrowia kamieni żółciowych.
Lipa pomaga na wszelkiego rodzaju schorzenia układu moczowego. Lipa posiada potwierdzone działanie moczopędne, jest stosowana w leczeniu kamicy nerkowej, a zażywana profilaktycznie praktycznie wyklucza możliwość powstawania złogów w nerkach. Co ciekawe, może być również używana zewnętrznie. Okłady z lipowego naparu łagodzą podrażnienia skóry, miejsca po ukąszeniach owadów, a dodatkowo przywracają jej właściwy poziom nawilżenia. Kwiaty warto także dodawać do codziennej kąpieli, ich zapach działa kojąco i relaksująco, ułatwiając odpoczynek po trudach długiego dnia.
Stosowanie lipy drobnolistnej jest całkowicie bezpieczne i praktycznie nie istnieją w tej kwestii żadne przeciwwskazania. Jednak należy ostrożne podawać ją małym dzieciom, a także alergikom, u których może niekiedy wywołać bardzo gwałtowne reakcje. Warto pamiętać, że specyfiki z niej sporządzane mogą być tylko uzupełnieniem właściwego leczenia i nie są cudownym panaceum na wszelkie choroby. Jeśli objawy wymienionych dolegliwości nie ustępują po zażyciu preparatów lipowych, to konieczne będzie jednak skontaktowanie się z lekarzem.
