Dymnica pospolita (Fumaria officinalis) jest jednoroczną rośliną należącą do rodziny makowatych. Gatunek ten rośnie w krajach Europy i Azji. Jej nasiona są uprawiane sztucznie w Ameryce. W naszym kraju uznawana jest za roślinę pospolitą, a więc za chwast. Można ją zobaczyć zarówno na terenach nizinnych jak i w dolnych partiach gór.
Dymnica pospolita – krótka charakterystyka
Dymnica pospolita jest gatunkiem rośliny, która potrafi urosnąć nawet do 50 centymetrów. Jej łodygi są bardzo wysokie, wzniesione ku górze i równe. Czasem mogą ukształtować się w inny sposób i zbliżać się ku dołowi. W aspekcie liści wyrastają one podwójnie i mają charakter pierzastosieczny.
Kwiaty dymnicy mają kolor purpurowy, czasem różowy i kształt grzbiecisty oraz drobny rozmiar. Owoce dymnicy kwitną w okresie wiosenno-letnim, w szczególności w miesiącach maj, czerwiec, lipiec i sierpień. W swoim składzie zawiera bardzo mocnie działające pierwiastki lecznicze jak: alkaloidy izochinolinowe, pochodne tetrahydroberberyny, bulbokapninę, fumarotycynę, ponadto kwas fumarowy, żywice, garbniki, flawonoidy, śluz i sole mineralne.
Dymnica pospolita – właściwości i działanie
W celach leczniczych pędy dymnicy pospolitej zbierane są w całości na początku pierwszej fazy kwitnięcia. Następnie są one suszone w specjalnych suszarniach w cieniu i przewiewie lub w suszarniach ogrzewanych w temp do 40°C. Fundamentalnym surowcem jest ziele dymnicy z łac. Herba Fumariae. Dymnica ma wiele właściwości, przede wszystkim działa:
- rozkurczowo na mięśnie gładkie,
- rozkurczowo na jelita, drogi żółciowe i moczowe,
- regulująco na naczynia krwionośne,
- harmonicznie na ruchy perystaltyczne jelit, przemieszczanie się treści pokarmowej,
- regulująco na systematyczność wypróżniania.
Ponadto, dymnica pospolita jest rośliną, która działa zdrowotnie na wątrobę, zwłaszcza w ostrych stanach jej niewydolności. Dzięki środkom wytworzonym z ziela i regularnym ich przyjmowaniu, działa ona pozytywnie na zwiększoną ilość wytworzonej żółci w przypadku, gdy organizm nie potrafi sam jej w odpowiedniej ilości wyprodukować. Swoje zastosowanie ma również w sytuacjach odwrotnych, kiedy organizm wytwarza w nadmiarze żółć, przetwory z dymnicy hamują jej produkcje.
Co więcej, nasiona z rośliny przygotowane w odpowiednim naparze ułatwiają przepływ żółci do dwustanowy, ponieważ mają silnie działający charakter rozkurczowy. Skutkami ubocznymi, jakie mogą się pojawić, ale nie muszą są zaobserwowane zwiększone ilości wydalania moczu oraz lekko obniżone ciśnienie tętnicze. Innymi działaniami niepożądanymi są zaburzenia w oddychaniu, skoki ciśnienia, kołatanie serca i bóle wątrobowe. Jednak, gdy pacjent dostosuje się do określonej dawki, dymnica nie ma prawa wywoływać negatywny reakcji na organizmie człowieka. Należy pamiętać również o nienadużywaniu stosowania roślin, ponieważ długotrwałe spożywanie może spowodować uszkodzenie oczu i objawy jaskry.
W jakiej postaci przyjmować dymnicę pospolitą?
Najlepszym sposobem na zażywanie ziela dymnicy pospolitej jest przyrządzenie specjalnego przetworu, które podaje się w przypadku chorób wątroby i dróg żółciowych, a także gdy zaobserwuje się kłopoty z niedostateczną ilością wydzielania ów żółci i osłabienie jej przepływu. Ponadto, przetwory są doskonałe na oczyszczenie narządów z zanieczyszczonych pierwiastków, zwłaszcza przy niewydolności wątroby, w kamicy i kolce żółciowej, skurczach i stanach zapalnych. Napary, roztwory i inne przeciery zalecane są także po zabiegach chirurgicznych na drogach żółciowych. Wyciągi z ziela dymnicy dają też korzystne wyniki w niektórych przypadkach migreny na tle niedomogi żółciowej lub niewydolności wątroby.
Dymnica pospolita – przetwory, odwary, herbaty
Odwar z ziela dymnicy pospolitej należy przygotować najlepiej wczesnym rankiem, by mógł być spożywany przez cały dzień. Aby otrzymać dobry napar o silnej esencji powinno przyrządzić się go w następującej kolejności:
- 1/2 łyżki ziela dymnicy zalać 1 szklanką wody letniej.
- Następnie odstawić na kwadrans.
- Precyzyjnie przecedzić.
- Otrzymany odwar gotować przez 3-5 minut.
- Spożywać cztery razy dziennie w ilości 1-3 łyżeczek.
- Nie stosować dłużej niż przez 15 dni.
- Po upływie 10 dni można ponownie rozpocząć kurację.
- Otrzymane właściwości: regulacja, pobudzenie apetytu, wzmacniający.
Dymnica pospolita – syrop
Syrop z ziela dymnicy jest drugą postacią gotową do spożycia w przypadku dolegliwości zdrowotnych. Jest bardzo prosty w przygotowaniu, należy tylko dostosować czynności do niżej przedstawionego przepisu:
- 200-500 g świeżego ziela zmiażdżyć w maszynce do mięsa, mikserze lub blenderze.
- Z otrzymanej naci wycisnąć sok przez płótno, sitko lub papier spożywczy.
- Zmierzyć objętość otrzymanego płynu.
- Dodać taką samą ilość cukru lub miodu.
- Gotować na wolnym ogniu do momentu uzyskania gęstego syropu.
- Otrzymany syrop należy pić po 1 łyżeczce 2-3 razy dziennie.
- Nie stosować dłużej niż 20 dni.
- Po upływie 10 dni można ponownie rozpocząć kurację.
- Otrzymane właściwości: rozkurczowe, metaboliczne i regulujące.
Jeżeli chcemy otrzymać wywar z dymnicy pospolitej w postaci herbaty ziołowej można mieszać ją z innymi roślinami tj. liście brzozy, pokrzywy, melisy oraz ziela skrzypu czy fiołka. Bardzo dobrze komponuje się z korą kruszyny czy korzeniami mniszka. Żeby otrzymać napar należy zalać 1 łyżkę ziół 1/2 szklanki wody ciepłej, ogrzewać do wrzenia pod przykryciem i pozostawić na 15-20 min. Następnie należy dobrze przecedzić i spożywać regularnie rano i wieczorem. Tak gotowa herbata posiada ogromne właściwości regulujące przemianę materii, ułatwia przyswajanie składników pokarmowych i generalnie wzmacnia organizm w zimnych i chłodnych okresach.
Ostatnią postacią jest wytworzenie zioła żółciopędnego. Przepis jest bardzo prosty i przyjemny w piciu. Należy zmieszać około po 50 g ziela dymnicy i liści mięty pieprzowej oraz po 25 g liści bobrka, kwiatów kocanki, ziela dziurawca i rozdrobnionych korzeni mniszka. Następnie dwie łyżki mieszanki zalać trzema szklankami gorącej wody i gotować przez około 5 minut. Kolejno, odstawić na kwadrans i dokładnie przecedzić. Tak gotowe ziółka należy pić po szklance przez trzy razy dziennie po spożytym jedzeniu. Działa przede wszystkim jako środek żółciopędny, żółciotwórczy i rozkurczowy.
