Alergia na białko krowie należy do najczęstszych alergii wśród niemowląt i małych dzieci do 3 roku życia. U dzieci starszych oraz osób dorosłych alergia na mleko występuje rzadziej, dając objawy nietolerancji pokarmowej. Uczulenie na mleko daje wiele różnych objawów zarówno ze strony układu pokarmowego, oddechowego, jak i objawów skórnych. Z tego względu diagnostyka jest długotrwała i oparta na kilku metodach. W przypadku podejrzenia alergii pokarmowej zawsze należy udać się do lekarza, który będzie dążył do rozpoznania problemu oraz wdroży odpowiednie leczenie.
Co to jest alergia na białko krowie?
Alergia na białko krowie to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na określone białka (kazeinę, laktoalbuminę, laktoglobulinę), występujące w mleku krowim. Organizm odczytuje je błędnie, jako zagrożenie i usiłuje zwalczyć, wytwarzając przeciwciała, które gwałtownie reagują na białko zawarte w mleku, wywołując objawy alergii.
Co jest przyczyną alergii na krowie białko?
Ten typ alergii występuje głównie u niemowląt i małych dzieci i nasilił się wraz z pojawieniem się mieszanek mleko zastępczych. Kiedyś dzieci karmione naturalnie, mlekiem matki nie miały takich problemów. Wraz z wprowadzeniem mleka krowiego, do diety niemowląt, wzrosło ryzyko alergii, gdyż niedojrzały układ pokarmowy małych dzieci nie mógł poradzić sobie z „obcym” białkiem.
Jakie są najczęstsze objawy alergii na białko krowie?
Alergia na białko krowie daje szereg różnorakich objawów, najczęściej są to:
- Objawy skórne
- Objawy ze strony układu pokarmowego
- Objawy ze strony układu oddechowego
- Inne objawy (np. świąd, łzawienie i zaczerwienienie spojówek)
Objawy skórne
W alergii na białka mleka krowiego objawy skórne pojawiają się z pewnym opóźnieniem, dlatego nie jest łatwo połączyć skutek, jaki wywołał alergen, z przyczyną, jaką było spożycie mleka krowiego lub jego przetworów.
Do najbardziej charakterystycznych zmian na skórze w tym przypadku zaliczyć można: szorstkie policzki, wysypki skórne, suchą i zaczerwienioną skórę. Zmiany skórne mogą występować na całym ciele i mogą towarzyszyć im objawy ogólne, jak: podwyższona temperatura, obrzęk, ból i świąd w miejscach chorobowo zmienionych. W przypadku alergii na mleko często występuje również egzema, czyli stan zapalny obejmujący zewnętrzną warstw skóry. Objawia się ona występowaniem wielu objawów, jak zaczerwienienie, obrzęk, powstawanie strupów i pęcherzy, łuszczenie i pękanie powierzchni skóry, a nawet wysięki i krwawienia. Objawy te nie ustąpią same, a leczenie będzie skuteczne, tylko w momencie leczenia przyczyn, nie zaś objawów.
Objawy pokarmowe
Objawy ze strony układu pokarmowego są w przypadku alergii na białka mleka krowiego nieswoiste i łatwe do pomylenia ich z innymi przyczynami. Mogą występować biegunka, wymioty, kolki, bóle brzucha, a nawet krew w stolcu. Może występować refluks żołądkowo-przełykowy.
Podobne objawy (ostre i bolesne biegunki, wzdęcia, ścisk żołądka, gazy, wymioty) daje nietolerancja pokarmowa, a nawet zatrucie pokarmowe. Jednak nietolerancja laktozy, w odróżnieniu od alergii na mleko krowie, nie wywołuje reakcji alergicznych. Przy nietolerancji laktozy, w odróżnieniu od alergii na krowie mleko, nie występują objawy alergiczne, jak puchnięcie ust i języka.
Objawy ze strony układu oddechowego
Objawy ze strony układu oddechowego można zauważyć zwłaszcza u dzieci starszych. Do najczęstszych i najbardziej charakterystycznych należą: świszczący oddech, kaszel alergiczny, utrudnione oddychanie, nieżyt nosa i astma.
Jak diagnozować alergię na mleko krowie?
W celu zdiagnozowania występujące alergii najczęściej zleca się wykonanie badań diagnostycznych. Testy alergologiczne są najczęściej punktowymi testami skórnymi i stosuje się je w przypadku dzieci starszych. Można przeprowadzić również testy z próbki krwi.
W przypadku małych dzieci częściej stosuje się dietę eliminacyjną. W przypadku niemowląt polegać ona będzie na wyeliminowaniu z diety matki wszelkich produktów mlecznych na okres, co najmniej dwóch tygodni. Eliminuje się również wołowinę, cielęcinę oraz jajko kurze, jako silnie alergizujące produkty. U dzieci karmionych sztucznie, mieszanki mleczne zastępuje się mieszanką mleczną o wysokim stopniu hydrolizy.
U dzieci starszych, dieta eliminacyjna wyklucza mleko, przetwory mleczne oraz inne silne alergeny. Dietę powinien ustalić lekarz lub dietetyk.
Jeśli po zastosowaniu diety bez mlecznej objawy alergii ustąpią, będzie to potwierdzeniem istniejącej alergii na białka mleka krowiego. Jeżeli objawy będą się nadal utrzymywać, to znaczy, że przyczyna leży gdzie indziej.
Leczenie alergii na mleko
Po otrzymaniu diagnozy mówiącej o istnieniu u dziecka alergii na mleko należy w pierwszej kolejności wyeliminować z diety produkty wywołujące alergię.
W przypadku, gdy dziecko jest karmione naturalnie, nie powinno być odstawiane od piersi. Jednak mama powinna wykluczyć ze swojej diety mleko oraz produkty, które zawierają białka mleka krowiego. Należy unikać szczególnie tych, które zawierają w swym składzie mleko w proszku, serwatkę, kazeinę czy śmietankę w proszku. Sprawdza się w tym przypadku czytanie etykiet.
Jeżeli dziecko karmione jest mieszankami mlecznymi, wówczas warto zastąpić je preparatami mleko zastępczymi, dostępnymi w aptece, na receptę.
Dzieciom uczulonym na mleko krowie nie powinno się podawać również mleka koziego lub owczego, by uniknąć wystąpienia reakcji krzyżowej, czyli sytuacji, w której dziecko uczuli się również na to mleko.
Dieta bez mleczna powinno się stosować, przez co najmniej pół roku, a niekiedy można ją przedłużyć do roku. Po jej zakończeniu powinno się przeprowadzić testy. Gdy ich wynik jest ujemny wówczas można wprowadzać do diety mleko, stopniowo i pod kontrolą lekarza.
Alergia na białko krowie jest uciążliwa zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców. Jednak dobra wiadomość jest taka, że większość dzieci z tej alergii wyrasta.
