Wiśnia zwyczajna (Prunus cerasus), zwana również wiśnią pospolitą, wiśnią szkliwka, czy po prostu wiśnią to drzewo lub krzew do 5 m wysokości z gatunku różowatych. Owocami są kuliste pestkowce koloru czerwieni o miąższu soczystym, a w smaku słodko-kwaśnym. I to właśnie owoce wiśni są największą skarbnicą witamin, minerałów i innych cennych związków znanych i stosowanych od pokoleń.
Wiśnia zwyczajna – zastosowanie
Wiśnia zwyczajna jest rośliną wieloletnią, kwitnie wiosną (kwiecień, maj). Występuje także dziko, ale przeważnie jest rośliną uprawianą w różnych odmianach (w Polsce jest to ok. 30 odmian, z czego dzisiaj uprawianych jest ok.15-tu odmian). Najpopularniejszą, starą odmianą jest Łutówka – wiśnia dająca późno owoce.
Wiśnia zwyczajna preferuje podłoże przepuszczalne, lekko piaszczyste, uwielbia tereny nasłonecznione lub lekko zacienione. Drzewo to nie lubi jednak zbyt dużej wilgoci, dobrze znosi suszę, dlatego zwykle nie ma potrzeby jej podlewania. Roślina ta wrażliwa jest na przymrozki.
Owoce wiśni mimo, że składają się w większości z wody w ilości ok. 82%, to w pozostałej ilości 18% są źródłem witamin, minerałów i dużej ilości przeciwutleniaczy.
Drewno wiśni ze względu na swój unikatowy i przyjemny zapach, stosowane jest do wędzenia. Duża twardość, odporność na obciążenia i elastyczność drewna wiśni ma również szerokie zastosowanie w stolarce okiennej oraz meblowej, jak i przy produkcji instrumentów muzycznych.
Wiśnia zwyczajna – właściwości zdrowotne
Działanie antynowotworowe
Owoce wiśni zwyczajnej to spora ilość przeciwutleniaczy chroniący nasz organizm przed rozwojem wolnych rodników, a co za tym idzie – przed nowotworami. Z tego względu wiśnie widnieją w zestawieniu ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity), na liście produktów chroniącym organizm przed reaktywnym tlenem. 100 g wiśnie to aż 3500 punktów w skali ORAC.
Ochrona przed chorobą Alzheimera
Dzięki zawartości w swoim składzie fenoli i antocyjanów, które wzmacniają złącza neuronowe w mózgu, spożywanie wiśni wykorzystywane jest w profilaktyce przeciw chorobie Alzheimera.
Wspomaganie układu sercowo-naczyniowego
Owoce pestkowca to bogate źródło witaminy C (100 g wiśni = 10 mg wit. C) uszczelniającej naczynia krwionośne, ale także witamin A, E i K, kwasu foliowego, niacyny, ryboflawiny, tiaminy oraz witaminy B6.
W owocach wiśni znajdują się także antocyjany zwiększające elastyczność naczyń włosowatych i wzmacniające serce, korzystnie wpływając na wzrost krwinek czerwonych. Zastosowanie mają również ogonki od owoców wiśni, które w fitoterapii służą do zapobiegania zatorom w naczyniach krwionośnych.
Podobnie dobroczynnie działa potas, oczyszczający krew z soli i zapobiegający skurczom mięśni, co korzystnie wpływa również na mięsień sercowy.
Obecny w wiśniach błonnik, w 100 g w ilości ok. 1,6 g, obniża poziom złego cholesterolu, zapobiegając tym samym miażdżycy naczyń krwionośnych.
Wspomaganie układu moczowego
Dzięki dużej zawartości potasu i sodu, wiśnie mają działanie moczopędne, oczyszczając w ten sposób nasze nerki z bakterii, czy z kamieni nerkowych.
Dla cukrzyków
Niski indeks glikemiczny dla wiśni na poziomie ok. 22 to dobra wiadomość dla cukrzyków, którzy mogą rozkoszować się sokiem z tych owoców. Zalecany do spożywania jest świeży wyciskany sok bez docukrzania.
Dla stosujących dietę i dbających o figurę
Wiśnie to także niska kaloryczność w granicach 50 kalorii na 100 g tego owocu. Można więc śmiało się nimi zajadać, dbając jednocześnie o utrzymanie zgrabnej sylwetki. Czerwone owoce nam w tym pomogą, dzięki błonnikowi, który jako pektyna zwiększa swoją objętość w żołądku dając nam uczucie sytości na dłuższy czas. Nieco odwrotne działanie mają kwasy owocowe obecne w wiśni, które pobudzają trawienie, co warto wykorzystać w przypadku dzieci nie mających zbytniego apetytu.
Wiśnia zwyczajna – sposób użycia
Z wiśni możemy wykorzystać prawie wszystko: owoce, ogonki, kwiaty, młode gałęzie, czy korę drzewa.
Sok z wiśni na dobry sen
Zawarta w składzie owoców wiśni – melatonina poprawia zasypianie oraz jakość snu, co potwierdzone jest badaniami. W medycynie ludowej stosuje się wysuszoną sproszkowaną korę drzewa wiśniowego do picia przed snem.
Wiśnia na stany zapalne, obrzęki i bóle
Sok z wiśni ma działanie nie tylko uspokajające i nasenne, ale również przeciwzapalne, pozwalające zwalczyć infekcje przebiegające z gorączką, czy bóle mięśni. Poprawia także wchłanianie leków.
Nie tylko owoce, ale również wiosenne kwiaty tego krzewu działają prozdrowotnie, bo napotnie przy zapaleniu płuc. Okłady z naparu kwiatów wiśni stosowane są wspomagająco przy zapaleniu spojówek jako naturalny lek, a duża zawartość witaminy A i przeciwutleniaczy dodatkowo wzmacnia nasz wzrok.
Natomiast wywar z ogonków wiśni dobry ma działanie odchudzające oraz przeciwobrzękowe, a wykorzystanie kory drzewa wiśniowego do kąpieli pozwala zwalczyć bóle reumatyczne.
Coś dla zdrowia i urody
Wiśnia oczyszcza organizm z toksyn, ma zbawienny wpływ na skórę, regenerując ją i odżywiając oraz udrażniając pory. Dzięki obecności przeciwutleniaczy ma także działanie przeciwzmarszczkowe, stąd szerokie zastosowanie tego owocu w kosmetykach.