Bocznia piłkowana (Severano repens) – to znana od ponad 700 lat roślina pochodząca z południowej części Stanów Zjednoczonych. Ta niewielka palma sabal uznawana jest za niezniszczalną, ponieważ jest w stanie przetrwać okresy suszy, pożary oraz plagi szkodników. Lecznicze i dobroczynne właściwości boczni piłkowanej znali Indianie zamieszkujący obszar dzisiejszego USA, spożywając jej liście, dzięki czemu uznaje się, że nie chorowali na prostatę.
Dla nich jednak palma sabal była przede wszystkim źródłem pożywienia w formie pąków liściowych, do dzisiaj znanych jako „kapusta bagienna”, choć ich wycinanie powoduje wymieranie palm. Z owoców palmy pozyskiwano olej, a jej nasiona suszono i mielono uzyskując mąkę. Wykorzystywane były także liście palmy, z których powstawały pokrycia dachów, a nawet ściany chat. Dzięki dużej zawartości wosku, chroniły one mieszkańców przed zalaniem pomieszczeń w czasie deszczu.
Ciekawostką jest fakt, że owoce plamy sabal zjadały chętnie także zwierzęta, u których zaobserwowano po posiłkach wzrost energii. To skłoniło ówczesnych zielarzy do sporządzanie substancji podawanych osobom znacznie osłabionym po przebytych wcześniej chorobach. To właśnie w Stanach bocznia piłkowana jest do dzisiaj rośliną pospolitą, występującą powszechnie w lasach Antyli, na wyspach Bahama czy na Florydzie. Rośnie także miejscowo w Europie, głównie w jej południowej części oraz w Afryce Północnej.
Bocznia piłkowana – charakterystyka
Bocznia piłkowana ma postać niewielkiej, jednopiennej palmy występującej w formie krzewu dochodzące do 2,1 m wysokości lub drzewa o wysokości do 7,5 metrów. Jest wyjątkowo długowiecznym gatunkiem, ponieważ niektóre z tych roślin mogą rosnąć nawet przez 700 lat. Z podziemnego kłącza boczni piłkowanej co roku wyrasta 3-7 skórzastych, zielonych, białozielonych lub niebieskozielonych liści w kształcie wachlarza.
Palma przechodzi także okres kwitnienia, od kwietnia do lipca, wypuszczając małe, białe kwiaty zebrane w wiechy w kątach liści. Bocznia piłkowana ma także mięsiste owoce, które w formie dojrzałej mają kolor niebiesko-czarny. To właśnie wysuszone dojrzałe owoce są substancją leczniczą, która po zebraniu nie powinna zawierać mniej niż 11% kwasów tłuszczowych.
Owoce do celów leczniczych mogą być pozyskiwane wyłącznie z palm rosnących w dzikich warunkach. Sama palma jest obecnie popularnym elementem krajobrazu wykorzystywanym przez architektów przy drogach, w nadmorskich kurortach czy wzdłuż plaż.
Substancje zawarte w boczni piłkowanej i ich właściwości lecznicze
Lecznicze składniki, które możemy znaleźć w owocach boczni piłkowanej, to przede wszystkim frakcja lipidowo-sterolowa, kwasy tłuszczowe, kempferol, kwercetyna, kwasy uronowe, izokwercytryna, roifolina, farnezol, lupeol, lupenon, arabinoza, galaktoza, polisacharydy, żywice oraz taniny. Dzięki wyizolowaniu z owoców boczni piłkowanej biologicznie czynnych monoacyloglicerydów wiemy, że preparaty z owoców palmy mają działanie cytotoksyczne wobec występujących u mężczyzn chorób prostaty.
Te właściwości lecznicze owoców palmy wykorzystywane były powszechnie już w XV wieku w Egipcie oraz obu Amerykach m.in. przez Indian zamieszkujących Florydę czy Majów. Przypisywano jej także właściwości środka pobudzającego seksualnie, wzmacniającego oraz jako środka antyseptycznego i wykrztuśnego. Współcześnie znane właściwości lecznicze boczni piłkowanej to m.in. pomoc w chorobach reumatycznych, dnie moczanowej lub schorzeniach autoimmunologicznych, jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, pęcherzyca czy pokrzywka.
Ekstrakty z boczni piłkowanej mogą także być pomocne w leczeniu chorób narządów płciowych, jak jajniki, jądra, miednica czy też migrenowe bóle głowy. Bywają także stosowane i chorych na astmę czy choroby gardła jako skuteczne środki wykrztuśne i powstrzymujące nadmierne wydzielanie śluzu z nosa oraz gardła. Prowadzone są także badania nad wykorzystaniem boczni piłkowanej w profilaktyce raka prostaty. Potwierdzono naukowo, że owoce palmy pobudzają układ immunologiczny, hamując wzrost stężenia hormonów odpowiedzialnych za rozwój komórek nowotworowych.
Bocznia piłkowana – sposoby podawania
Ekstrakt pozyskiwany z owoców palmy jest dzisiaj powszechnie stosowanym środkiem w łagodnym rozroście gruczołu krokowego. Stosowany zarówno w pierwszym i drugim stadium tej choroby. Szczególnie popularnym w Niemczech, Włoszech oraz Francji. Stosowanie preparatu zmniejsza napięcie mięśni gładkich w drogach moczowych. Zmniejsza także obrzęki i przekrwienia w szyi pęcherza moczowego, dzięki czemu pacjenci odczuwają znaczną poprawę swojego stanu.
Zmniejsza się parcie na oddawanie moczu, strumień moczu powraca do normalnego stanu oddawania. Pacjenci nie muszą aż tak często korzystać z toalety, co jest najbardziej dokuczliwym objawem prostaty. Kuracja ekstraktem z owoców boczni piłkowanej może trwać od 4 do 6 miesięcy. Zalecane dawki to 800-1200 gramów na dobę, w niektórych przypadkach zalecane są natomiast dawki do 2 gramów na dobę. Jej dodatkowym atutem jest fakt, że nie wywołuje działań niepożądanych, występujących w przypadku innych preparatów.