Karbieniec pospolity (Lycopus europaeus) jest endemiczną rośliną leczniczą rosnącą w Europie i Azji. Porasta tereny bagienne i błotniste, zwłaszcza w obszarach o dużej zawartości azotu. Jest rośliną wieloletnią należąca do rodziny mięty. Te dwa zioła są ze sobą ściśle powiązane, często używane zamiennie, jako lecznicze ziołowe zabiegi. Karbieniec pospolity może wynosić do 120 cm wzrostu.
Roślina kwitnie w miesiącach czerwcu, lipcu, sierpniu i wrześniu, a od sierpnia do października owocuje. Liście są przeciwległe, podłużne lub lancetowate, ząbkowane, w kierunku podstawy, z gruczołkowymi kropkami pod spodem. Kwiaty są bardzo małe, purpurowe, o gęstych, okrągłych szyjkach.
U podstawy każdego kwiatu znajdują się dwa małe, prążkowane ramiona. Roślina może rosnąć na wszystkich typach gleb (piaszczystych, gliniastych, krzemowych) przy różnych poziomach pH ziemi. Karbieniec pospolity do rozwoju potrzebuje wilgotnego środowiska, częściami rośliny stosowanymi leczniczo są liście i kwiaty.
Karbieniec pospolity – właściwości lecznicze
Tradycyjnie zioło to było stosowane w leczeniu kaszlu i zaburzeń oddechowych. Uważane jest również za naturalne lekarstwo na bezsenność. Roślina ma leczniczy wpływ na zespół przedmiesiączkowy i niwelowanie bólu piersi.
Karbieniec pospolity jest naturalnym źródłem związków fitochemicznych, w tym różnych tanin, kwasu lithospermic, lycopiny. Ponado glikozydów flawonoidowych pochodnych fenolowych, takich jak kwas kofeinowy, kwas chlorogenowy, kwas ellagiczny i rozmarynowy, olejki eteryczne, magnez i żywicę. Właściwości lecznicze rośliny są spowodowane obecnością kwasu litospermowego, a także innych kwasów organicznych w ekstrakcie tego zioła.
Inne właściwości: metaboliczne, pobudzające czynności gruczołów płciowych, przeciwbólowe, przeciwbiegunkowe, przeciwkrwotoczne, tonizujące, uspokajające. W badaniach eksperymentalnych potwierdzono leczniczy wpływ na układ moczowo-płciowy, jak również na układ podwzgórzowo-przysadkowy przysadki mózgowej.
Karbieniec pospolity – zastosowanie
Karbieniec pospolity był szeroko stosowany w medycynie ludowej do leczenia lęku, gruźlicy i palpitacji serca. Uważa się, że wyciągi z tego zioła pomagają normalizować tętno, co wskazuje na jego potencjał, jako alternatywne leczenie częstoskurczu. Tradycyjne zastosowania obejmują leczenie krwawień z nosa, ciężkie krwawienie miesiączkowe i kaszel.
Był także stosowany, jako środek uspokajający, ściągający i łagodny narkotyczny oraz w przypadku gruźlicy charakteryzującej się krwawieniem z płuc. Zastosowanie rośliny potwierdzono w leczeniu początkowego stadium występowania wola, zaburzeniach przemiany materii, otyłości, zaburzeniach okładu krążenia.
Świeże lub suszone ziele ma działanie ściągające i uspokajające. Hamuje przemianę jodu w tarczycy i jest stosowany w leczeniu nadczynności tarczycy i związanych z tym zaburzeń. Roślina jest stosowany, jako alternatywny sposób leczenia hormonalnego. Komponenty rośliny mogą obniżyć poziom hormonu stymulującego hormony tarczycy i tyroksynę będącą organicznym związkiem chemiczny, który jest podstawowym hormonem produkowanym przez tarczycę. Działanie to może wynikać z hamującego działania leku ziołowego na wiązanie się przeciwciał przeciwko tarczycy.
Ponadto karbieniec pospolity wykazuje działanie normujące nadczynność hormonalna narządów płciowych. Zioło jest powszechnie stosowane, jako naturalne leczenie niektórych objawów Choroba Gravesa i Basedowa (schorzenie wywołane wytwarzaniem przeciwciał skierowanych przeciwko strukturom tarczycy), takich jak kołatanie serca i drgawki. Działanie ziołowe jest wystarczające do łagodnych przypadków choroby i uważa się je za bezpieczne w przypadku długotrwałego podawania
Cała roślina jest stosowana, jako środek hipoglikemiczny. Liście stosuje się, jako okład, aby oczyścić rany. Nie zaleca się stosowania tego leku u kobiet w ciąży ani pacjentów z niedoczynnością tarczycy. Roślina jest zbierana podczas kwitnienia i może być używana zarówno jako świeża lub suszona do infuzji lub jako nalewka. Istnieją zapisy, że karbieniec pospolity był szeroko stosowany w średniowieczu do leczenia malarii.
Ekstrakt z rośliny ma głównie wpływ na tkanki naczyniowe, a także współczulny układ nerwowy. Liście można również stosować, jako naturalne leki na rany i otarcia.
Karbieniec pospolity – sposoby użycia
Jako suplement zalecaną dawką są dwie kapsułki preparatu podawane dwa razy dziennie z wodą (w czasie posiłku), ale zawsze należy przestrzegać instrukcji producenta.
Alternatywnie, 1-2 g ziół można podawać trzy razy dziennie, jako wywar, ale dawkowanie musi być ograniczone do 1-2 ml.
Napar – jedna filiżanka dziennie przez okres 3 tygodni, następnie można dawkę zwiększać, stosując dwie filiżanki dziennie przez taki sam czas. Przez następny okres obejmujący 3 miesiące można dziennie spożywać trzy filiżanki naparu.
Nalewka – dawka wprowadzając to 5 kropli do3 razy dziennie, następnie można dawkę zwiększać dochodząc do 20 kropli stosowanych 3 razy dziennie. Stosowanie się do zaleceń pozytywnie wpłynie na unormowanie się poziomu hormonów tarczycy.
