Cząber ogrodowy (Satureja hortensis) znany jest miłośnikom kuchni, to powszechnie znana przyprawa. Warto wiedzieć także o tym, że cząber posiada cenne właściwości lecznicze. Wykazano, że cząber ogrodowy ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgrzybowe. Dodatkowo, ma właściwości przeciwbiegunkowe.
Cząber ogrodowy to roślina z rodziny wargowych. Charakteryzuje się silnie rozgałęzioną łodygą, pokrytą krótkimi włoskami. Liście cząbru są ustawione naprzeciwlegle. Mają kształt łopatkowaty lub lancetowaty. Podczas kwitnienia, cząber posiada pięciopłatkowe kwiaty zebrane w jednostronnych szczytowych kłosach. Owocem cząbru ogrodowego jest tak zwana rozłupnia złożona z czterech szarobrunatnych rozłupek o jajowatym kształcie.
Cząber ogrodowy pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego i Morza Czarnego. Obecnie możemy go spotkać także w Europie Środkowej, Azji południowo-zachodniej i obu Amerykach. Znany był już w starożytności.
Cząber ogrodowy – odkrywanie właściwości leczniczych i smakowych
Już w Starożytnym Rzymie cząber uznawany był za roślinę leczniczą. Przypisywano mu właściwości rozwalniające i wykrztuśne, stosowano w leczeniu chorób płuc, żołądka i pęcherza. Już wtedy poznano się na jego walorach smakowych, znalazł na stałe miejsce w kuchniach świata. Jako przyprawa, cząber sprzyjał prawidłowemu trawieniu.
Za doskonałą przyprawę uznawano cząber także w średniowiecznej Europie. Dostrzegano już wtedy jego lecznicze właściwości – jak łagodzenie bólu głowy i korzystny wpływ na przewód pokarmowy. Obecnie cząber pozostał popularnym ziołem kulinarnym. Jest składnikiem pieprzu ziołowego oraz przyprawą niezbędną do potraw, w których składzie są rośliny strączkowe.
Cząber ogrodowy – właściwości lecznicze
Cząber ogrodowy jest ziołem o wielostronnym działaniu na ludzki organizm. W medycynie naturalnej stosuje się wysuszone ziele cząbru. Zbiera się go od lipca do września. Wykorzystywana jest cała nadziemna część albo wierzchołki rośliny.
W olejku eterycznym, których cząber posiada wiele, znajdują się fenole, takie jak tymol i karwakrol, a także monoterpeny monocykliczne. Dzięki fenolom, olejek z cząbru ogrodowego wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Działa odkażająco.
Wykazuje także działanie rozkurczające i przeciwbiegunkowe oraz przeciwbólowe. Właściwości te rozpoznawane były już przed wiekami, obecnie potwierdzają je badania naukowe. Ze względu na dobroczynny wpływ na układ pokarmowy i fakt, że łagodzi wzdęcia, cząber dodawany jest do wzdymających, ciężkostrawnych potraw. Dodatkowo, pobudza apetyt i zwiększa ilość wydzielanego soku żołądkowego.
Cząber ogrodowy ma właściwości przeciwutleniające. Zawiera on kwas rozmarynowy i śladowe ilości kwasu kawowego, które są przeciwutleniaczami. Z tego względu pomaga w walce z wolnymi rodnikami i tym samym opóźnia procesy starzenia się organizmu.
Cząber ogrodowy – zastosowanie lecznicze
Cząber dodawany jest do dań jako przyprawa, ma jednak także właściwości ułatwiające trawienie i przeciwdziała wzdęciom. Można go dodawać jako przyprawę do dań, albo spożywać w formie naparu – jednej łyżeczki cząbru zalanego wodą. Podany przed posiłkiem wzmaga apetyt i usprawnia pracę przewodu pokarmowego. Mocny napar z cząbru ogrodowego stosowany jest w przypadku leczenia biegunki.
Odkażające właściwości cząbru mogą zostać wykorzystane w postaci naparu do płukania jamy ustnej i gardła. Naparem przyrządzonym z jednej łyżeczki cząbru zalanej gorącą wodą należy płukać gardło i jamę ustną. Pomaga to łagodzić objawy infekcji, działa odkażająco. Napar można także pić – poleca się spożywanie naparu z cząbru w przypadku uporczywego, mokrego kaszlu – ułatwia wykrztuszanie.
Napar z cząbru poleca się także w różnego rodzaju kuracjach oczyszczających organizm. Ma działanie oczyszczające, przeciwgrzybiczne i przeciwbakteryjne. Dodatkowo, korzystnie wpływa na metabolizm i wzmaga wydalanie moczu, wraz z którym usuwane są z organizmu szkodliwe substancje. Przy kuracji oczyszczającej poleca się picie naparu dwa razy dziennie.
Regularne spożywanie cząbru to skuteczna metoda, profilaktyki przeciwko pasożytom przewodu pokarmowego. Jest to kolejny powód, dla którego warto dodawać go do przygotowywanych w domu potraw. Niewątpliwym plusem, jest fakt, że cząber ogrodowy, jest nie tylko zdrowy, ale i smaczny. Jest to bardzo popularna potrawa, wchodzi w skład lubianej mieszanki – ziół prowansalskich.
Spożywanie cząbru w postaci przyprawy lub naparu ma dobroczynny wpływ na ludzki organizm. Reguluje i wspomaga pracę przewodu pokarmowego, korzystnie wpływa na metabolizm. Może być także ratunkiem w przypadku biegunki. Cząber ogrodowy pomaga także walczyć z wolnymi rodnikami, dzięki czemu na dłużej zachowujemy zdrowie i młodość. Jest pomocny także przy infekcjach gardła – działa przeciwbakteryjnie. Jest to roślina lecznicza, którą stosować możemy profilaktycznie jak i doraźnie. Z tych względów, warto aby na stałe zagościł w naszych kuchniach i apteczkach.
