Kminek zwyczajny (Carum carvi) ma wiele cennych właściwości leczniczych, a wykorzystywany jest również olej kminkowy. Kminek pomaga na kolkę u niemowląt, na wzdęcia, zapalenie zatok oraz wiele innych schorzeń.
Owoce tego kminku przypominają wyglądem owoce kminu rzymskiego, jednak są to całkiem dwie różne rośliny. Kmin rzymski nie występuje w ogóle w Polsce, natomiast kminek zwyczajny rośnie w różnych miejscach na terenie Polski, a też rośnie pospolicie na łąkach, pastwiskach i przydrożach. W lecznictwie stosowane są owoce tej rośliny, jak i otrzymywany z nich olej kminkowy.
Kminek zwyczajny – zastosowanie i właściwości
Kminek zwyczajny bardzo dobrze sobie radzi z problemami żołądkowymi czy jelitowymi. Ma on właśnie działanie rozkurczające na mięśnie gładkie nie tylko żołądka, ale też jelit czy przewodów żółciowych. Poza tym reguluje dopływ żółci oraz soku trzustkowego do dwunastnicy. W związku z tym pomaga on na:
- wzdęcia,
- odbijanie,
- bóle brzucha,
- lekkie zaparcia,
- brak apetytu.
Szczególnie jest on polecany osobom starszym, które mają problemy z zaburzeniami wydzielania oraz przepływu żółci albo mają atonię jelit czy nerwicę wegetatywną. Niektórzy uważają, że może on również złagodzić objawy choroby wrzodowej.
Przeważnie mamom małych dzieci znana jest herbata kminkowa, która jest sprawdzonym sposobem na kolkę u niemowląt. Dzięki niemu można złagodzić skurcze mięśni gładkich brzucha, które są właśnie odpowiedzialne za napadowe bóle brzuszka u maluszków. Kiedy sięgnąć po taką herbatkę? Na pewno wtedy, gdy dziecko nagle i głośno płacze, ma napięty brzuszek, podkurcza nóżki i pręży się.
Na zapalenie zatok dobry jest kminek z masłem, a poleca go w takiej formie współczesna fitoterapia. Aby przygotować taką masę, należy na patelni uprażyć 100 g kminku, a gdy przestygnie dodać 200 g klarowanego masła, a potem wszystko wymieszać. Tak przygotowaną masę należy jeść codziennie po 1 – 2 łyżkach.
Niektórym znany jest odwar z owoców kminku zwyczajnego, który stosuje się jako środek zwiększający objętość wydalanego moczu. Naukowcy twierdzą, że kminek zwyczajny może mieć właściwości moczopędne i może działać podobnie jak furosemid, czyli lek moczopędny.
Z owoców kminku można przygotować olejek kminkowy, który należy stosować zewnętrznie na powierzchowne zakażenia bakteryjne, grzybicze oraz pasożytnicze, czyli na świerzb. Ale też, co ważne, pomaga usuwać cellulit. Taki olejek kminkowy może być dodatkiem do kremów, perfum, mydeł, płynów odkażających, a nawet past do zębów.
Oczywiście kminek ma również szerokie zastosowanie w kuchni jako przyprawa do:
- sałatek;
- zup;
- pieczywa;
- likierów;
- niektórych serów;
- doskonale pasuje do tłustego mięsa, a przeważnie do wieprzowiny, dziczyzny oraz baraniny;
- dań na bazie kapusty;
- jest jednym ze składników mieszanek przyprawowych.
Co znajduje się w kminku?
Kminek zwyczajny zawiera białko, tłuszcze, węglowodany oraz błonnik. Ponad to są w nim obecne witaminy, a szczególnie witamina C oraz tiamina, ryboflawina, niacyna, witamina B6, A, E, a także kwas foliowy. Obecne są w nim również minerały takie jak: wapń, żelazo, magnez, potas, fosfor, sód i cynk. Zawiera nasycone kwasy tłuszczowe oraz jednonienasycone i wielonienasycone.
Kminek zwyczajny – sposób użycia
Z kminku można przygotować:
- odwar,
- napar,
- nalewkę.
Do przygotowania odwaru potrzebna jest jedna łyżka rozdrobnionych owoców kminku zwyczajnego, które należy zalać gorącą, ale nie wrzącą wodą (półtorej szklanki). Całość przykrywa się i pozostawia do ostygnięcia. Najlepiej jest przyjmować około pół szklanki odwaru na dobę.
Natomiast do zrobienia naparu potrzebna jest jedna łyżeczka rozdrobnionego, mielonego kminku, który zalewa się szklanką wrzątku i odstawia pod przykryciem na piętnaście minut. Potem trzeba go przecedzić i można pić w dwóch albo trzech porcjach przy bólach brzucha, wzdęciach, zaparciach, ale także przy karmieniu piersią.
Można również przygotować nalewkę z kminku, a do tego potrzebne jest dwieście gram nasion kminku, dwa lity wódki (ale takiej z sześćdziesiąt procent, która jest zrobiona ze spirytusu i przegotowanej wody) oraz syropu cukrowego. Potem w moździerzu tłucze się nasiona kminku, które następnie zalewa się w słoju wódką. Na końcu trzeba szczelnie zamknąć nalewkę i odstawić w ciepłe miejsce na przynajmniej jeden miesiąc.
Po tym czasie trzeba nalewkę przefiltrować, dodać syrop cukrowy, którego proporcje wody i cukru należy dobrać do smaku. Jeśli już się gotuje syrop, to trzeba go zbierać z powstającej piany. Następnie dodać do nalewki i zamieszać. Tak przygotowaną nalewkę rozlewa się do butelek, które trzeba szczelnie zakorkować. Nalewkę zostawia się na czas od czterech miesięcy do roku. Taka nalewka doskonale sprawdza się:
- przy długotrwałych bólach żołądka i wątroby;
- w zaburzeniach trawieni,
- wpływa na ograniczenie fermentacji jelitowej,
- jest dobra na wzdęcia,
- pobudza wydzielanie soków żołądkowych,
- działa rozkurczowo,
- wzmaga perystaltykę jelit.
Najlepiej pić jedną łyżkę stołową trzy razy dziennie, ale trzeba ją zmieszać z niewielką ilością przegotowanej i ciepłej wody.
