Bylica piołun (łac. Artemisia Absinthium) to jedna z najbardziej znanych roślin leczniczych. Do dziś dnia używa się powiedzenia: Gorzki jak piołun. Zazwyczaj roślina ta nazywana jest po prostu piołunem, absyntem lub psią rutą. Ma ona wszechstronne zastosowanie, o którym wiele osób zapomina.
Bylica piołun występuje dość powszechnie w całej Polsce – nasiona dość łatwo się rozprzestrzeniają, a ponadto jest to roślina wiatropylna, mimo to wcale nie pochodzi z tych rejonów. Bylicę piołun nietrudno zauważyć, ponieważ w naturze osiąga ona wysokość nawet dwóch metrów. Roślinę można łatwo poznać o pierzastosiecznych liściach o srebrzystej lub praktycznie szarej barwie, co odróżnia ją często od innych odmian bylic. Liście pod spodem są białawe, a na wierzchu można zauważyć drobny meszek. Kwiaty bylicy piołun nie są ozdobne – tworzą rozgałęzione kwiatostany, jednak same są niewielkie, o żółtej barwie.
Bylica piołun – właściwości lecznicze
Właściwości lecznicze bylica piołun zawdzięcza między innymi zawartym w tej roślinie olejkom eterycznym. Szczególnie tujon, który uznaje się za trujący, jest skuteczny przeciwko chorobom pasożytniczym. Oprócz tujonu w składzie olejków eterycznych tej rośliny można znaleźć tujol i felandren. Gorzki smak to zioło zawdzięcza tak zwanym goryczom, w tym wypadku absyntynie, artabsyntynie oraz anabsyntynie.
Bylica piołun zawiera również witaminę C i prowitaminę A oraz minerały. Zawartość tych składników nie jest wysoka, jednak ze względu na to, że ta roślina działa dobrze również na apetyt, zaleca się jej stosowanie również osobom po długotrwałej lub wyczerpującej chorobie. Do zastosowań leczniczych bylicę piołun należy zbierać w okresie kwitnienia, w Polsce ta roślina kwitnie od lipca do września. Podczas suszenia niezbędne jest pilnowanie, by nie doszło do zapleśnienia.
Bylica piołun – zastosowanie
Bylica piołun jest często wykorzystywana w leczeniu dolegliwości ze strony układu pokarmowego. To roślina poprawiająca trawienie, ponieważ pobudza wydzielanie żółci oraz soków żołądkowych. Na jej działaniu skorzystają więc również te osoby, które cierpią na brak apetytu, również anorektycy. Oprócz tego herbatka z piołunu działa nieco bakteriobójczo, dlatego niekiedy może być pomocna przy zatruciach.
Bylicę piołun stosowało się, a nawet robi się to obecnie, w przypadku występowania chorób pasożytniczych, w tym glistnicy i owsicy. Ta roślina to również skuteczny środek na pasożyty zewnętrzne – skutecznie odstrasza pchły, wszy oraz świerzb. W tym celu najlepiej jest powiesić suszony piołun w pomieszczeniu, z którego chce się je wypłoszyć. Skuteczne jest również włożenie pod materac świeżego ziela bylicy piołun, zwłaszcza gdy problemem są pchły.
W celach leczniczych stosuje się całe zioło lub liście tej rośliny. W przypadku, gdy ma ona odstraszać zewnętrzne pasożyty, stosuje się raczej świeżo zerwane ziele. Jeśli piołun ma być zastosowany wewnętrznie, w celu poprawy trawienia, zazwyczaj wybiera się napar lub wywar wykonany z suszu. Mocny napar z bylicy piołun może również odstraszać szkodniki, które przebywają na roślinach ozdobnych lub uprawnych, takie jak na przykład gąsienice bielinka kapustnika.
W przypadku gdy konieczne jest pozbycie się wewnętrznych pasożytów stosuje się często nalewkę (absynt) lub wyciąg z piołunu na bazie alkoholu. Absynt był stosowany początkowo jako lek na malarię, później przez pewien czas zakazana była sprzedaż tej nalewki ze względu na domniemaną szkodliwość. Obecnie jednak wiadomo, że piołun zawarty w tym napoju alkoholowym nie mógł przyczyniać się do śmierci, ponieważ jego dawka była zbyt niewielka.
Bylica piołun – sposób użycia
W przypadku bylicy piołun najłatwiejszy do przygotowania jest napar. Do jego wykonania potrzebna jest jedna łyżeczka suszonego ziela oraz szklanka wrzątku. Konieczne jest parzenie pod przykryciem. Napar należy pić w ciągu dnia – doradza się, aby pić po jedną czwartą szklanki. W przypadku stosowania wyciągu z piołunu przeciwko pasożytom najlepiej trzymać się dawki umieszczonej na opakowaniu.
Bylicę w formie suszonej można również stosować do kąpieli. W tym przypadku należy zagotować odpowiednią ilość bylicy i dodać wywar do kąpieli. Zioło to gotuje się pod przykryciem przez pięć minut. Taka kąpiel może się przydać nie tylko w przypadku zewnętrznych pasożytów, ale także w przypadku infekcji grzybiczych, które objawiają się między innymi uciążliwym swędzeniem.
Należy pamiętać, że piołun w przypadku stosowania wewnętrznego może wyrządzić duże szkody w przypadku przedawkowania. W dawnych czasach stosowano ziele piołunu między innymi w przypadku problemów z miesiączkowaniem. Przedawkowanie tej rośliny może zakończyć się nagłym skurczem mięśni gładkich. Tujon zawarty w bylicy może przyczyniać się również do wywołania halucynacji. Bylicy piołun bezwzględnie nie należy stosować w okresie ciąży – w dawnych czasach był to znany środek na wywołanie poronienia (stąd nazwa psia ruta). Jednocześnie kiedyś uznawano napar z bylicy piołun za środek, który może ułatwić poród.