Babka jajowata (łac. Plantago ovata) została wymieniona w perskich i arabskich medycznych książkach historycznych, które sięgają 10 wieku. Roślina ta jest formą błonnika pochodzącego z łusek nasion. Jest najbardziej znana, jako środek przeczyszczający. Badania wykazują jednak, że przyjmowanie preparatów z tej rośliny jest korzystne dla wielu części ciała ludzkiego, w tym serca i trzustki.
Babka jajowata pochodzi z części Azji Zachodniej, Pakistanu, Chin, Rosji i Indii. To roczne zioło lecznicze ma wyprostowane łodygi i wąskie liście. Liście mają kształt lancy, są owłosione i posiadają na nich wcięcia. Mają także linie pionowe i równoległe. Białe kwiaty wyposażone są w cylindryczne kolce, a nasiona są różowe lub szarobrązowe. Nasiona wyglądają jak małe jajowate łodzie i mogą mierzyć do 2 mm.
Babka jajowata – właściwości lecznicze i zastosowanie
Babka jajowata jest środkiem przeczyszczającym, oznacza to, że pochłania wodę w jelitach i ułatwia ruchy jelit. Może być stosowana, jako jednorazowy środek ułatwiający wypróżnienie lub może być dodana do diety w celu wprowadzenia regularności i poprawy ogólnego stanu układu pokarmowego.
Osoby z zespołem jelita drażliwego i chorobą Crohna borykają się z nieprawidłowościami związanymi z perystaltyką jelit. Wyniki badań nad skutecznością tej rośliny w leczeniu tych chorób są wciąż mieszane. Jednak śluz, który zawierają nasiona tych ziół, nie jest wchłaniany przez system trawienny i pomaga w prawidłowym wypróżnianiu. Według badań łuska babki jajowatej jest bardzo skuteczna w złagodzeniu problemu zespołu jelita drażliwego. Niektóre badania wykazały, że spożywanie 7,9 gramów babki jajowatej dziennie z probiotykami jest bezpiecznym i skutecznym sposobem leczenia choroby Crohna.
Poza uregulowaniem pracy jelit i leczeniem przewlekłych zaparć, roślina skutecznie zapobiega powstawaniu takich dolegliwości jak hemoroidy i pęknięcia odbytu. Wstępne badania wskazują, że może ona pomóc bolesnym objawom związanym z tymi stanami.
Babka jajowata – badania naukowe
Naukowcy potwierdzają, że przyjmowanie rozpuszczalnego błonnika może pomóc ludziom kontrolować poziom cholesterolu. Właściwe uregulowanie cholesterolu jest ważne dla każdego, a szczególnie zalecane jest spożywanie preparatów zawierających błonnik osobom powyżej 50 roku życia.
Jedno z badań wykazuje, że co najmniej 6 tygodni dziennego spożycia tej rośliny jest skutecznym sposobem dla osób otyłych lub z nadwagą. Wpływa również na obniżenie poziomu cholesterolu przy bardzo niewielu skutkach ubocznych. Wysoki poziom cholesterolu jest tylko jednym ze skutków złej diety, która może mieć wpływ na prawidłową pracę serca.
Błonnik taki który zawiera babka jajowata, stosowany w zdrowej diecie, może pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby serca u wielu ludzi. Może także wpływać na serce obniżając ciśnienie krwi, poprawiając poziom lipidów i wzmacniając mięśnie serca.
Utrzymanie zdrowej wagi jest problemem dotykającym wiele osób, zwłaszcza tych przewlekle chorych, na przykład z cukrzycą. Osoby cierpiące na cukrzycę zwracają szczególną uwagę na swoją dietę, aby utrzymać prawidłowe parametry insuliny i cukru we krwi. Niektóre badania sugerują, że włókna takie jak zawiera babka jajowata mogą pomóc ludziom w utrzymaniu zdrowego bilansu glikemii.
W jednym z badań stwierdzono, że przyjmowanie 5 g tej rośliny dwa razy na dobę może pomóc chorym w cukrzycy typu 2 kontrolować poziom cukru we krwi. Inne badanie u mężczyzn z cukrzycą typu 2 wykazało podobne wyniki, ale podkreśliło, że leczenie powinno być dostosowane do każdego chorego indywidualnie.
Suszone nasiona oraz łuska babki jajowatej są stosowane również, jako środek zmiękczający skórę. Usuwają również problemy z przewodu pokarmowego, łagodzą kaszel, reumatyzm, zapalenie oskrzeli, zakażenie dróg moczowych.
Skład Babki jajowatej
Około 30 procent tej rośliny zawiera śluz, który jest powodem, dla którego ziarno ma właściwości przeczyszczające. Nasiona zawierają również znaczną ilość lipidów, sterolu i białek. Głównymi składnikami chemicznymi śluzu są galaktazy, glukoza, ksyloza i arabinoza. Inne części rośliny zawierają też alkaloidy i garbniki.
Babka jajowata – sposób przyjmowania
Babka jajowata jest najczęściej przyjmowana w postaci proszku. Jest także dostępna w kapsułkach, granulkach i w postaci ciekłej. Występuje jako główny składnik wielu środków przeczyszczających bez recepty. Należy zawsze postępować zgodnie ze wskazówkami znajdującymi się na opakowaniu. Trzeba także pamiętać, że kluczowym działaniem tej rośliny w jelicie cienkim jest zdolność pochłaniania płynów, dlatego należy codziennie pić dużo wody.
Dawkowanie leków powstałych z babki jajowatej
- Kapsułki: Jedna kapsułka przed posiłkiem powinna być spożyta przy wypiciu dużej szklanki wody.
- Saszetka z proszkiem: Rozcieńczyć jedną do dwóch saszetek i wypić przed posiłkiem.
- Granulaty: Można spożywać 3 łyżeczki tej mieszaniny rozpuszczone w wodzie.
Babka jajowata – środki ostrożności
Preparaty z babki jajowatej nie mogą być używane przez dłuższy okres czasu bez konsultacji z lekarzem. Nie powinny być stosowane przez osoby, które cierpią z powodu bólu brzucha, zablokowania jelit lub innego zdiagnozowanego problemu jelit.
Ważne jest, aby pamiętać, że podczas przyjmowania środka przeczyszczającego na bazie tej rośliny należy zdrowo się odżywiać i spożywać wysoko włókniste pokarmy.