Objawy alergii potrafią znacznie osłabić organizm człowieka i uprzykrzyć mu życie. Pojawiają się i nasilają w ciągu kilku godzin, powodując spadek mobilności oraz koncentracji. Można jednak im zapobiec starając się wyeliminować czynniki alergizujące, unikając kontaktu z alergenami, odczulając się oraz stosując odpowiednią farmakoterapię.
Czym jest alergia?
Alergia to potocznie mówiąc uczulenie. Jest to patologiczna reakcja organizmu na dany czynnik, który nazywany jest alergenem. Reakcja ta powstaje wskutek odpowiedzi naszych przeciwciał na kontakt z czynnikiem szkodzącym. Rolą przeciwciał jest bowiem ochrona organizmu przed między innymi stanami zapalnymi. Za odczyny alergiczne, w układzie immunologicznym, odpowiadają:
- limfocyty Th2, które są odpowiedzialne za komórkową reakcję odpornościową, a dokładnie pobudzają rozwój odpowiedzi na dany alergen, poprzez wytworzenie przeciwciał
- eozynofile czyli jedna z odmian limfocytów, wytwarzana w szpiku kostnym. Ich rolą jest hamowanie i unicestwianie białek wywołujących reakcję alergiczną
- mastocyty są komórkami tkanki łącznej jak również błon śluzowych. Wytwarzają one histaminę, która powoduje objawy alergii.
- Immunoglibuliny IgE to nic innego jak przeciwciała, w formie białka. Wytwarzane są podczas odpowiedzi układu immunologicznego organizmu na kontakt z alergenem. Odpowiedzialne są za takie objawy alergii jak duszność, kichanie, nadmierny wysięk śluzu z nosa, pokrzywka a nawet w skrajnych przypadkach wstrząsu anafilaktycznego.
Chcąc zrozumieć zarówno przyczyny jak i objawy alergii należy wiedzieć także czym jest alergen. Są to bowiem czynniki zewnętrzne wywołujące odpowiedź humoralną naszego organizmu.
Alergia i jej objawy
Wstępną diagnozę alergii pacjent może postawić sam. Aczkolwiek musi liczyć się z tym, że objawy alergii wziewnej są bardzo zbliżone do pierwszych symptomów przeziębienia lub grypy.
Alergia wziewna objawia się przede wszystkim katarem siennym, który powodowany jest przez obrzęk śluzówki nosa i nadmierne wydzielanie się śluzu, ale także kichaniem, kaszlem, drapaniem i suchością w gardle, przekrwieniem i łzawieniem oczu, nieżytem ucha środkowego. Dodatkowo występuje ból głowy, rozdrażnienie, senność i zmęczenie, problemy ze snem.
Objawy alergii skórnej to najczęściej wysypka, zaczerwienienie skóry, pokrzywka, obrzęk w miejscu kontaktu z alergenem, pęcherzyki surowicze, silny świąd skóry, atopowe zapalenie skóry.
Alergia pokarmowa daje takie symptomy jak mdłości, bóle brzucha, wymioty, zawroty głowy, przewlekłe zmęczenie, refluks przełykowy, uporczywe biegunki.
W skrajnej postaci alergii, na przykład po ukąszeniu owadów takich jak pszczoły lub osy, bądź jako reakcja polekowa, ale nie tylko, może nastąpić wstrząs anafilaktyczny.
Najczęstsze alergeny powodujące objawy alergii
Najczęstszymi alergenami wywołującymi objawy alergii są:
- pyłki traw i drzew, takich jak wierzba, olcha, brzoza, leszczyna, topola
- kwiaty: malwy, begonie, pelargonie
- zboża, a najczęściej żyto
- kurz i roztocza
- pokarmy: jajka, mleko, orzechy, cytrusy, czekolada, soja, migdały, ryby, grzyby, sery pleśniowe
- sierść zwierząt: psy, koty, świnki morskie, pierze
- metale: nikiel, srebro lub złoto niskiej próby
Diagnostyka alergii
Pacjenci często sami starają się postawić diagnozę swoich symptomów, niestety, często dochodzi do pomyłki, jako, że jak już wspomnieliśmy, pierwsze objawy alergii wziewnej są bardzo podobne do tych, które występują w pierwszej fazie grypy. Łatwo jednak je rozróżnić po momencie ich wystąpienia. Jeśli zmęczenie oraz inne symptomy trwają przez kilka dni, a złe samopoczucie nasila się wraz z upływem czasu, jest to przeziębienia, jeśli natomiast wystąpią do kilku godzin po kontakcie z alergenem z pewnością będzie to alergia. Ostateczną diagnozę musi jednak postawić lekarz alergolog, który przeanalizuje wszystkie objawy alergii i wykona specjalistyczne badania, to znaczy testy alergiczne.
Diagnozując alergię, przed wykonaniem testów, lekarz z pewnością zleci spirometrię, aby sprawdzić wydolność płuc pacjenta.
Najczęściej wykonywane testy alergiczne to testy skórne, płatkowe, prowokacyjne i z krwi.
Co robić aby zapobiec objawom alergii?
Objawom alergii można zapobiec. Najlepszą tego metodą jest unikanie czynnika alergizującego, czyli alergenu. Nie zawsze jest to jednak możliwe, aczkolwiek jeśli nie można go całkowicie wyeliminować to należy przynajmniej zmniejszyć możliwość kontaktu z nim. Podstawowe zasady zapobiegania alergii:
- Osoby narażone na alergię wziewną powinny unikać w trakcie pylenia miejsc, w których koszona jest trawa, w miesiącach letnich zrezygnować z przebywania na wsi. Zachęca się do wyjazdu nad morze.
- Osoby cierpiące na alergię pokarmową dobrze byłoby gdyby zgłosiły się do dietetyka, w celu ustalenia diety eliminującej pokarmy uczulające, a bogatej we wszystkie niezbędne składniki odżywcze
- Uczuleni na kurz powinni wyeliminować z domu wszystkie przedmioty, w których gromadzi się go najwięcej, czyli dywany, zasłony, maskotki, bibeloty rozstawione szafkach, książki na ogólnodostępnych regałach. Zaleca się także częste wietrzenie pomieszczeń oraz zmywanie podłogi dwa razy dziennie, jak również kupowanie mebli wypoczynkowych obitych skórą lub powłoką łatwo zmywalną
- Należy zrezygnować z trzymania w domu zwierząt, które posiadają sierść.
