Histerektomia to niezwykle poważna operacja, która polega na usunięciu macicy. Dla większości kobiet decyzja lekarza o konieczności jej przeprowadzenia jest szokiem. Wbrew pozorom, jest ona jednak zalecana nie tylko w przypadku raka, ale również innych dolegliwości, takich jak mięśniaki macicy. Czy histerektomii należy się obawiać?
Histerektomia – zalecenia do przeprowadzenia operacji
Histerektomia większości kobiet kojarzy się z jednym – chorobą nowotworową. Zazwyczaj usunięcie macicy jest wręcz nieuniknione w przypadku raka endometrium, czyli błony śluzowej wyścielającej macicę, bądź raka trzonu macicy. Choroby te atakują najczęściej kobiety po 50. roku życia.
Należy jednak pamiętać,że histerektomia jest też zalecana w przypadku licznych mięśniaków macicy, które cały czas się powiększają, wywołują silny ból i niezwykle obfite miesiączki, mogące przedłużać się nawet do 10 dni. Powstawaniu mięśniakom sprzyjają liczne porody i ciężka praca fizyczna. Tworzą się na skutek rozluźnienia więzadeł i mięśni odpowiedzialnych za utrzymanie we właściwym miejscu macicy, pochwy i pęcherza moczowego.
Histerektomia – 3 rodzaje operacji
Możemy wyróżnić trzy rodzaje histerektomii – częściową, całkowitą oraz radykalną. Operacja częściowa polega na usunięciu jedynie trzonu macicy, nie zostaje usunięta jej szyjka.
W przypadku operacji całkowitej lekarz usuwa całą macicę – zarówno jej trzon, jak i szyjkę. W tym przypadku możemy też wyróżnić histerektomię całkowitą z usunięciem jajników oraz jajowodów.
Histerektomia radykalna to operacja, która polega na całkowitym usunięciu macicy, tkanek sąsiadujących (nazywanymi przymaciczami), górnej części pochwy, a także okolicznych węzłów chłonnych. Tego typu operacje przeprowadza się w przypadku chorób nowotworowych, zwłaszcza raka szyjki macicy.
Histerektomia pochwowa
Histerektomię przeprowadza się na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest metoda przezpochwowa. Wskazaniem do jej wykonania są mięśniaki macicy, zaburzenia statyki narządów płciowych (w szczególności zjawisko wypadania pochwy i macicy), endometrioza, zmiany przedinwazyjne szyjki macicy u kobiet po menopauzie oraz nieprawidłowe krwawienia u kobiet po menopauzie, których nie można wyleczyć specjalną terapią.
Taką histerektomię da się przeprowadzić pod warunkiem, że patologiczne zmiany macicy nie są zbyt duże. Czasami zdarza się, że ich wielkie rozmiary uniemożliwiają usunięcie przez pochwę i konieczne będzie wykonanie klasycznej operacji brzusznej.
Histerektomia pochwowa ma wiele plusów. Przede wszystkim nie wymaga nacinania powłok brzusznych, dzięki czemu można zredukować listę ewentualnych powikłań, a na ciele pacjentki nie pozostają blizny przypominające jej o tej trudnej operacji. Dla chirurga taka metoda operacji jest łatwa do przeprowadzenia, nie ingeruje się w jej przypadku w jelita, można ją przeprowadzić nawet, gdy pacjentka jest bardzo otyła. Kobiety, które przeszły histerektomię pochwową znacznie szybciej mogą powrócić do zdrowia, domu i dawnej sprawności.
Histerektomia brzuszna
Histerektomia brzuszna to klasyczna metoda operacji tego typu. Stosuje się ją przy bardziej poważnych chorobach, takich jak nowotwory złośliwe narządu rodnego czy endometrioza w zaawansowanym stadium. Taką operację należy również przeprowadzić w przypadku zbyt dużej macicy, dużego ryzyka pojawienia się wewnątrzbrzusznych zrostów i zagrożenia życia.
Kiedy lekarz zdecyduje się na tę metodę usunięcia macicy, będzie miał lepszy wgląd w anatomię jamy brzusznej pacjentki. Niemniej na jej brzuchu mogą pozostać dużych rozmiarów blizny, ponadto grozi jej wiele powikłań (m.in. infekcja rany, przepuklina w miejscu blizny).
Często jednak można zastosować metodę laparoskopową, dzięki czemu pacjentka traci mniej krwi, szybciej wraca do zdrowia, a lekarz ma zwiększony obraz operacyjny w kamerze.
Histerektomia – powikłania
Bardzo poważne powikłania po histerektomii zdarzają się niezwykle rzadko. Najczęściej u pacjentek stwierdza się obfite krwawienie w czasie operacji (zwłaszcza przy klasycznej metodzie brzusznej), złe gojenie rany i powstanie krwiaka w obrębie skórnych powłok. Listę zamyka zapalenie płuc, uszkodzenie jelita, moczowodu czy pęcherza moczowego oraz przetoka pooperacyjna, czyli nieprawidłowe połączenie pęcherza z pochwą
Histerektomia – po operacji
Czas trwania histerektomii uzależniony jest od wielkości macicy, a także innych czynników, m.in. otyłości pacjentki oraz obecności zrostów. Pacjentka dość szybko wraca do zdrowia i sprawności po operacji pochwowej lub brzusznej wykonanej metodą laparoskopową. Może szybciej wyjść ze szpitala i będzie potrzebowała znacznie mniejszych dawek leków przeciwbólowych. Rekonwalescencja w przypadku tradycyjnej histerektomii brzusznej może trwać nawet 8 tygodni.
Przeprowadzenie takiej operacji wiąże się zazwyczaj z brakiem miesiączek – jest to spowodowane brakiem błony śluzowej w trzonie macicy. Jeśli taką operację przeprowadza się u kobiet przed menopauzą i w trakcie jej trwania nieuniknione było również usunięcie jajników, towarzyszy im zjawisko chirurgicznie wywołanej menopauzy, w czasie którego pojawiają się symptomy typowe dla klasycznego przekwitania.