Zapalenie żołędzi i napletka jest jednym z najczęstszych schorzeń prącia wywoływanych głównie przez bakterie, wirusy i grzyby. Co 10 mężczyzna zgłaszający się do urologa ma właśnie ten problem, ale jeszcze częściej schorzenie dotyka młodych chłopców.
Zapalenie żołędzi i napletka jest zatem chorobą, której zazwyczaj towarzyszy również zapalenie wewnętrznej blaszki napletka u mężczyzn nieobrzezanych. Występowanie tych schorzeń przeważnie wiąże się z nadmierną lub niewystarczającą higieną miejsc intymnych, ze stosowaniem nieodpowiedniego mydła, lub po prostu infekcjami narządów płciowych. Odpowiednie postępowanie higieniczne pozwala zapobiegać problemom związanym z zapaleniem żołędzi penisa oraz zmianom zapalnym okolicy napletka, jednakże nawracające zapalenie tych miejsc skutkuje powstaniem blizn oraz stulejki, która jest wskazaniem do obrzezania.
Przyczyny zapalenia żołędzi i napletka
Jedną z głównych przyczyn zapalenia żołędzi jest gromadzenie się mastki (wydzieliny) pod napletkiem, która staje się pożywką dla bakterii. Najczęściej, więc do zmian zapalnych napletka dochodzi u mężczyzn nieobrzezanych, którzy nie dbają właściwie o usuwanie gromadzącej się pod napletkiem maski.
Ponadto czynność ta jest odrobinę utrudniona u osób chorych ze stulejką, a jest to stan, w którym napletek jest zwężony i nie można go odprowadzić w okolicę rowka zażołędnego.
Innymi czynnikami, które sprzyjają zapaleniu żołędzi i napletka są:
- infekcje – bakteryjne (gronkowce, paciorkowce, rzeżączka), grzybicze oraz wirusowe (opryszczka narządów płciowych);
- cukrzyca;
- reaktywne zapalenie stawów;
- urazy czubka prącia lub napletka;
- uczulenie na płyn myjący lub mydło;
- stosowanie perfumowanych sprayów na prącie;
- reakcja na środek plemnikobójczy zawarty w prezerwatywie;
- skutek uboczny zażywania leków przeciwbólowych, nasennych, czy też antybiotyków.
Objawy zapalenia żołędzi i napletka
Objawy tej typowo męskiej dolegliwości mogą mieć różne nasilenie, a ich intensywność z czasem i w wyniku braku leczenia może się zwiększyć. Co więcej stan zapalny żołędzi i napletka rozwija się na żołędzi prącia i jej okolicach, cewce moczowej oraz na wewnętrznej, a czasem również zewnętrznej stronie napletka. Objawia się głównie zaczerwienieniem i bolesnością, ale również:
- swędzeniem i pieczeniem;
- obrzękiem;
- wydzieliną z cewki moczowej;
- bólem skóry prącia i okolic, czasem aż do pachwin;
- bólem i pieczeniem, a także trudnościami podczas oddawania moczu;
- zaciśnięciem napletka;
- pojawieniem się pęcherzyków i białych plamek na prąciu.
Jeśli wystąpią powyższe objawy, należy niezwłocznie udać się do lekarza, ponieważ nieleczone zapalenie żołędzi i napletka skutkuje rozwinięciem róży moszny i prącia – jest to ostre, paciorkowcowe zapalenie skóry i tkanki podskórnej, któremu towarzyszy gorączka.
Zapalenie żołędzi i napletka – rozpoznanie
Diagnostykę zapalenia żołędzi i prącia stawia się w pierwszej kolejności na podstawie wywiadu lekarskiego i badania fizykalnego oraz badania bakteriologicznego, czyli wymazu na posiew, w celu identyfikacji bakterii odpowiedzialnej za pojawienie się choroby. Co więcej lekarz może zadawać pytania odnośnie życia seksualnego pacjenta, ponieważ zmiany zapalnej okolic męskich narządów płciowych należy różnicować z chorobami przenoszonymi tą właśnie drogą. W przypadku ich podejrzenia konieczne będzie przeprowadzenie dodatkowych badań laboratoryjnych. Z kolei u osób starszych wszelkie zmiany w okolicach prącia, które trudno się goją, stany zapalne oraz owrzodzenia mogą okazać się objawem raka prącia.
Leczenie zapalenie żołędzi i napletka
Niezależnie od tego, jaki patogen wywołał zapalenie żołędzi i napletka, leczenie dolegliwości należy rozpocząć przede wszystkim od wprowadzenia zasad prawidłowej higieny narządów płciowych, która z czasem stanie się podstawę profilaktyki w przypadku nawrotów choroby. Z kolei samo leczenie wprowadzone przez lekarza specjalistę powinno się opierać na wyeliminowaniu przyczyn zapalenia.
Bardzo często w takich sytuacjach sprawdza się maść z antybiotykiem, takich, które mają działanie bakteriobójcze, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Ponadto stosuje się okłady lub moczenie prącia z Rivanolu. Bardzo skuteczne okazują się być również kąpiele w roztworze nadmanganianu potasu. Zazwyczaj takie postępowanie i stosowanie wyżej wymienionych sposobów po kilku dniach przynosi zamierzone efekty i znaczną poprawę, a po 1-2 tygodniach problem znika całkowicie.
Zdarzają się jednak przypadki wyjątkowo odporne na leczenie. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie leku zgodnie z wynikiem pobranego wcześniej posiewu. Jeśli u chorego występuje stulejka wykonuje się zabieg nacięcia napletka, by ułatwić wypływ wydzieliny. W skrajnych przypadkach jedynym sposobem poradzenia sobie z problemem jest całkowite obrzezanie.
Zapobieganie zapaleniu żołędzi i napletka
Podstawą do jakiejkolwiek profilaktyki związanej ze stanem zapalnym jest przede wszystkim właściwa higiena narządów płciowych. Szczególnie ważne jest, by podczas kąpieli dokładnie odciągać napletek i wymywać mastkę, zwłaszcza z rowka zażołędziowego, w którym najchętniej rozwijają się drobnoustroje. Kolejną istotą kwestią jest dobór właściwych kosmetyków, a nie to co akurat znajduje się pod ręką.
Do higieny intymnej są bowiem przeznaczone odpowiednie emulsje, ponieważ niekiedy zwykłe mydło może wysuszać i podrażniać wyjątkowo delikatną skórę na penisie. Należy także pamiętać o dokładnym wypłukaniu kosmetyku, a następnie wysuszeniu prącia. Niekiedy już tego typu zabiegi kosmetyczne wystarczają i nie ma konieczności stosowania dodatkowych preparatów.
Ważną kwestią przy zapobieganiu stanom zapalnym jest również odpowiedzialna aktywność seksualna. Chodzi głównie o unikanie kontaktów seksualnych z osobami, co do których stanu zdrowia nie jesteśmy pewnie, a jeśli już do takowych dojdzie należy pamiętać o stosowaniu prezerwatywy. Z kolei jeśli podrażnienia pojawiają się przy stosowaniu konkretnych prezerwatyw, należy jak najszybciej zmienić produkt na ten pochodzący od innej firmy.