Mykobakterioza jest określeniem rodzajowym opisującym choroby wywołane przez grupę bakterii (proste organizmy jednokomórkowe) znane, jako mykobakterie. Mykobakterie są powszechne w świecie naturalnym, zwłaszcza w środowisku wodnym. Mała frakcja prątków wywołuje choroby u zwierząt i ludzi.
Mykobakterie inne niż gruźlica czyli Nontuberculous atypical mycobacterial disease. Mykobakteriami są bakterie Gram-dodatnie kwasowe charakteryzujące się pasożytami wewnątrzkomórkowymi. Na dzień dzisiejszy zidentyfikowano 169 gatunków prątków i 13 podgatunków. Ta duża grupa obejmuje obligatoryjne patogenne prącia wywołujące gruźlicę (członkowie kompleksu Mycobacterium tuberculosis, MTC) oraz trądzik (M. leprae), a także niekontrolowane prątki (NTM) występujące bardzo często w środowisku.
Mykobakterioza – przyczyny
Mykobakterie są szeroko rozpowszechnione w środowisku, występują w dużych ilościach w otwartych zbiornikach wodnych, wodzie wodociągowej, mleku, odchodach ptaków, glebie i kurzu domowym. Ludzie spożywając nieprzegotowaną wodę lub mleko narażają się na zainfekowanie. Mykobakterioza najczęściej uaktywnia się, jako choroba płuc, mukowiscydoza, rozstrzenie oskrzeli, deformacje klatki piersiowej, pylica krzemowa i alergiczna. Dużym zagrożeniem jest aspiracja treści żołądkowej do przełyku (choroba refluksowa).
Osobami, u których występuje zwiększone ryzyko mykobakteriozy są chorzy z zaburzeniami odporności. Dotyczy to przede wszystkim pacjentów z HIV, a także osób leczonych na nowotwory, ludzi posiadających przeszczepione narządy i chorych na przewlekłe choroby zapalne. Nietypowe prątki mogą powodować rozmaite zakażenia, takie jak ropnie, septyczne zapalenie stawów i zapalenie kości i szpiku.
Mykobaterie mogą także zarażać płuca, węzły chłonne, drogi żołądkowo-jelitowe, skórę i tkanki miękkie. Sposób, w jaki te bakterie są przenoszone, nie jest całkowicie zrozumiały. Nie ma dowodów, że są przekazywane od osoby do osoby.
Rodzaje mykobakterii
Istnieje wiele różnych gatunków mykobakterii innych niż gruźlica (Mycobacterium tuberculosis). Oto niektóre z najczęstszych:
- Mycobacterium avium-intracellulare często wpływa na chorych na AIDS i powoduje choroby płuc.
- Mycobacterium marinum powoduje infekcje skóry i jest również odpowiedzialny za granuloma płuc w basenach.
- Mycobacterium ulcerans powodują zakażenia skóry.
- Mycobacterium kansasii powoduje chorobę płuc.
Mykobakterioza – objawy
Generalnie, mykobakterie pochodzenia wodnego nie powodują poważnych problemów u ludzi. Jeśli jednak nie zostaną poddane leczeniu, infekcje pobierane z wody, zwykle występujące jako grudki, wysypki lub uszkodzenia, mogą stać się trudniejsze w leczeniu. Leczenie może zająć wiele lat. Osoby z zaburzeniami odporności są również w większym stopniu zagrożone.
Ludzie mogą się zarazić, jeśli bakterie stykają się z otwartymi cięciami lub wrzodami. Nie mogą zostać zarażone jedząc gotowane ryby. Urzędnicy ds. Zdrowia mówią, że zakażeniu można zapobiec po prostu, nosząc rękawiczki podczas łowienia ryb lub mycia dokładnie wodą i mydłem po kontakcie z rybami lub otwartą wodą. Gatunki prątków żyjących w wodzie występują w chłodniejszych temperaturach niż temperatura rdzenia ludzkiego. W rezultacie zakażenia u ludzi zwykle ograniczają się do kończyn takich jak palce, stopy, ręce, łokcie i kolana.
Typowe objawy mykobakteriozy
- Gorączka
- Utrata wagi
- Powiększanie gruczołów chłonnych
- Biegunka
- Nadmierne pocenie się
- Zmęczenie
- Ogólny dyskomfort, niepokój lub złe samopoczucie
- Kaszel
- Duszność
- Zmiany skórne
- Ból stawów
- Ból kości.
Mykobakterioza – diagnozowanie
Testy diagnozowania tego zakażenia mogą obejmować:
- Kulturę krwi
- Kulturę plwocin
- Kulturę węzłów chłonnych lub biopsja
- Kulturę szpiku kostnego
- Kulturę stolca
- Skanowanie w klatce piersiowej lub CT
- Kulturę – biopsji skóry
Mykobakterioza – leczenie
Leczenie zakażenia zależy od konkretnego typu infekcji. Do leczenia niektórych zakażeń można stosować aż cztery do sześciu leków. Leczenie może trwać od 6 miesięcy do 2 lat, być może dłuższe u pacjentów z osłabionym układem odpornościowym.
Niektóre chirurgiczne zakażenia węzłów chłonnych oraz zmiany skórne można usunąć chirurgicznie. Wynik leczenia zależy od stopnia nasilenia infekcji, ogólnego stanu zdrowia osoby oraz od odpowiedzi na leczenie. Stosowanie azytromycyny lub klarytromycyny u niektórych chorych na AIDS może pomóc w zapobieganiu tej infekcji.
Zapobieganie
Osoby z zakażeniem HIV mogą zapobiec lub opóźnić początek mykobakteriozy poprzez stosowanie leków zapobiegających chorobom, takich jak ryfabutyna. AIDS i osoby z uszkodzeniem tkanki, takie jak rany skóry lub choroby płuc, mogą powodować szereg zmian stylu życia. Ponieważ te mykobakterie znajdują się w większości systemów wodociągowych w mieście, w zaopatrzeniu w wodę szpitali i w wodzie w butelkach, osoby zagrożone powinny zagotować wodę pitną. Ponadto należy również unikać surowej żywności, w szczególności sałatek, warzyw korzeniowych i niepasteryzowanego mleka lub sera. Owoce i warzywa należy obrać i dokładnie spłukać. Zwykłe gotowanie (pieczenie, gotowanie lub gotowanie na parze) niszczy mykobakterie, które są zabijane w temperaturze 80° C.
