Bakteryjne zapalenie pochwy to przypadłość stosunkowo niegroźna, ale wywołująca nieprzyjemne objawy, znane niestety większości kobiet. Upławy, świąd, pieczenie – niekiedy na tyle nasilone, że utrudniają codzienne funkcjonowanie. Skąd biorą się te dolegliwości, jak je leczyć i co robić, żeby uniknąć nawrotów?
Bakteryjne zapalenie pochwy: zachwianie wewnętrznej równowagi
W zdrowej pochwie występuje spora liczba drobnoustrojów, tworzących mikroflorę bakteryjną, której rola jest nieoceniona w utrzymywaniu naturalnego – kwaśnego (3,8-4,2) – poziomu pH. Kluczowym składnikiem są tu pałeczki kwasu mlekowego, których niedobór lub brak pozwala na nadmierny rozrost ilości szkodliwych bakterii beztlenowych, a te w konsekwencji powodują podrażnienie błon śluzowych w miejscach intymnych.
Niekiedy oprócz dolegliwości w obrębie sromu dochodzi do zakażenia cewki moczowej, a zwlekanie z wdrożeniem leczenia bywa niebezpieczne, gdyż chorobotwórcze bakterie mogą przedostać się do szyjki macicy powodując jej zapalenie, a w dalszej „wędrówce” zaatakować błonę śluzową macicy, jajowody i jajniki.
Bakteryjne zapalenie pochwy – przyczyny
Okoliczności sprzyjające zachorowaniu:
- leczenie antybiotykami, których skutkiem ubocznym jest zniszczenie pałeczek kwasu mlekowego w pochwie,
- współżycie seksualne, podczas którego może dojść do przeniesienia szkodliwych baterii z okolic odbytu na narządy płciowe; zwiększone ryzyko występuje przy stosunku seksualnym bez prezerwatywy z nowym partnerem,
- niewłaściwa higiena: zbyt rzadkie podmywanie okolic intymnych (szczególnie podczas menstruacji, bo w tym czasie pH pochwy zmienia się na mniej kwaśne, a krew miesiączkowa stanowi idealną pożywkę dla bakterii), stosowanie zbyt silnych środków do higieny okolic płciowych, używanie tamponów, podpasek zapachowych, kąpiele z zastosowaniem silnie pachnących płynów i żeli, ale też… nadmierne, zbyt częste mycie sromu, bo przesada w tej kwestii może doprowadzić do wyjałowienia naturalnej flory bakteryjnej,
- podrażnienia, spowodowane noszeniem nieprzewiewnej, obcisłej bielizny lub częstego kontaktu z silnie chlorowaną wodą w basenie,
- nadmierna suchość pochwy, występująca zwłaszcza w wyniku zaburzeń hormonalnych.
Objawy – skąd wiadomo, że winne są bakterie?
W przebiegu bakteryjnego zapalenia pochwy pojawiają się takie dolegliwości jak swędzenie, zaczerwienienie okolic intymnych, niekiedy ból warg sromowych oraz upławy, czyli wydzielina odbiegająca od naturalnej, o szarym lub żółtawym zabarwieniu, wodnistej konsystencji i nieprzyjemnym zapachu. Objawy są dość charakterystyczne, a taki rodzaj upławów świadczy, że infekcja ma charakter bakteryjny (podczas zakażeń grzybiczych wydzielina jest biała, grudkowata). Niekiedy w pochwie nadmiernie rozwijają się jednocześnie i bakterie, i drożdżaki, a infekcja może objąć również cewkę moczową, wywołując świąd, ból przy oddawaniu moczu i częstą potrzebę wizyt w toalecie.
Bakteryjne zapalenie pochwy – diagnoza i leczenie
Koniecznością w tym wypadku jest wizyta u ginekologa, który wdroży odpowiednie leczenie. Próby łagodzenie przebiegu infekcji na własną rękę będą bezskuteczne, a rozwijające się zakażenie może doprowadzić do zaostrzenia objawów i przeniesienia się bakterii na macicę i przydatki. Ważne, by udać się do lekarza jeszcze zanim dolegliwości mocno się nasilą. Jest to szczególnie ważne podczas ciąży, bo zaniedbanie w tym okresie grozi poronieniem lub przedwczesnym porodem.
Leczenie trwa około tygodnia, stosuje się maści do stosowania miejscowego, a także antybiotyki doustne lub dopochwowe, dobrane na podstawie badania ginekologicznego oraz wymazu z pochwy, który pokazuje, jaki rodzaj drobnoustrojów spowodował infekcję. Trzeba trzymać się czasu kuracji zaleconego przez lekarza. Przerwanie leczenia przedwcześnie, nawet jeśli dolegliwości już ustąpiły, zwiększa ryzyko nawrotu i ponownego zachorowania. Leczeniu powinien być poddany również partner, by podczas współżycia nie przenieść infekcji z powrotem na partnerkę.
Bakteryjne zapalenie pochwy – jak zapobiegać nawrotom?
Nieprzyjemne dolegliwości mają niestety tendencję do powracania. Aby zminimalizować ryzyko, warto zadbać o zdrowie okolic intymnych i równowagę mikroflory bakteryjnej. Po zakończeniu antybiotykoterapii konieczne jest zastosowanie globulek dopochwowych, odnawiających zasoby pałeczek kwasu mlekowego. Do higieny intymnej nie należy używać silnie perfumowanych środków, lepszym wyborem będzie naturalne mydło lub specjalne preparaty o kwaśnym pH. Bielizna na co dzień niech będzie przewiewna, nieuciskająca i wykonana z naturalnych tkanin. Warto zadbać o obniżenie ryzyka w życiu seksualnym. Ograniczenie liczby partnerów oraz używanie prezerwatyw znacznie obniża ryzyko „złapania” infekcji oraz innych chorób przenoszonych drogą płciową.
Dobrym sposobem będzie zadbanie o ogólną odporność organizmu i odpowiednią dietę, bogatą w probiotyki (fermentowane produkty mleczne, kiszonki). Oraz zmniejszenie ilości stresu, który może zwiększać podatność na infekcje, również intymne.
