WZW B to inaczej żółtaczka wszczepienna, albo wirusowe zapalenie wątroby, wywoływane przez wirus HBV, czyli wirus z rodziny Hepadnaviridae. W organizmie doprowadza do namnażania się wirusowych białek w błonie komórkowej hapatocytów, wtedy też dochodzi do reakcji odpornościowej organizmu, która powoduje rozległe uszkodzenia komórek wątroby.
Co więcej wirus HBV wnika do organizmu zdecydowanie łatwiej i szybciej niż inne wirusy, jak chociażby wirus HCV, czy HIV, dlatego o zakażenia wcale nie jest trudno. Najczęściej dochodzi do niego poprzez kontakt z krwią, nie tylko w punktach medycznych, ale również u kosmetyczki, czy fryzjera. Ponadto wirus HBV może zostać przekazany w czasie kontaktów seksualnych odbywanych bez zabezpieczenia oraz drogą okołoporodową, gdy chora matka zakaża swoje dziecko.
WZW B – przyczyny zakażenia
Krew
Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt krwi chorego z błonami śluzowymi i uszkodzoną skórą osoby zdrowej, a co więcej do przeniesienia wirusa wystarczą śladowe jej ilości, niewidoczne nawet gołym okiem.
W szpitalach i placówkach medycznych do zakażenia może dojść podczas:
- przetoczenia krwi lub preparatów krwiopodobnych zakażonych HBV;
- przeszczepienia narządów od osoby chorej;
- kontaktu z zakażonymi strzykawkami i igłami;
- badań endoskopowych;
- dializ;
- zabiegów stomatologicznych.
Do zakażenia żółtaczką może dojść również poza punktami medycznymi:
- w salonach kosmetycznych podczas przekuwania uszu, czy innych zabiegów;
- przy wykonywaniu tatuażu;
- w salonach fryzjerskich podczas używania przedmiotów higieny osobistej zakażonych wirusem takich jak: maszynki do golenia, cążek, nożyczek, czy innych przedmiotów, na których może
- znajdować się krew lub płyny ustrojowe osoby zakażonej;
- podczas akupunktury;
- podczas hirudoterapii, czyli leczenia pijawkami.
Stosunki seksualne
Wirusowym zapaleniem wątroby można zarazić się również podczas stosunku seksualnego (również oralnego i analnego) z osobą zakażoną wirusem HBV, zwłaszcza jeśli nie stosuje się zabezpieczenia. Z uwagi na to, że zakażenie odbywa się w wyniku kontaktu ze spermą bądź wydzieliną z pochwy, dlatego odpowiednio używana prezerwatywa stanowi jedną z najskuteczniejszych barier dla wirusów, choć należy pamiętać, że nie chroni w 100%.
Poza tym ważne jest, by zwracać uwagę na wszelkie ranki w okolicach intymnych, owrzodzenia, zmiany skórne, ponieważ do zakażenia często dochodzi również poprzez kontakt z uszkodzoną powierzchnią skóry lub błoną śluzową.
Ciąża i poród
Gdy kobieta w ciąży jest nosicielką wirusa HBV, istnieje prawdopodobieństwo, że podczas ciąży, czy samego porodu dojdzie do zakażenia dziecka. By temu zapobiec dziecko powinno otrzymać specjalny zastrzyk z immunoglobiny HBIG, czyli przeciwciał, których rola polega na natychmiastowym zablokowaniu aktywności wirusa. Dodatkowo w przeciągu 24 godzin od urodzenia podaje się pierwszą dawką szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.
WZW B – objawy
Występujące objawy wirusowego zapalenia wątroby zależą przede wszystkim od liczby wirusów w organizmie chorego oraz tego, w jakim stanie jest jego układ odpornościowy. Zazwyczaj mówi się o trzech rodzajach objawów:
- Objawy zwiastunowe – zazwyczaj przypominają objawy okołogrypowe, więc pacjenci skarżą się na ból mięśni, ból stawów, wysoką gorączkę oraz ogólne osłabienie i zmęczenie. Pojawiają się również dolegliwości w postaci bólów brzucha, nudności, wymiotów, czy braku apetytu, spowodowanego powiększoną znacznie wątrobą.
- Objawy zaawansowanego zapalenia WZW typu B – ciemne zabarwienie moczu, jasny stolec, żółtaczka, powiększenie śledziony oraz wątroby i ból z prawym podżebrzu. W tym stadium mogą pojawić się także objawy ze strony innych narządów. U pacjentów odnotowano bowiem zmiany w EKG, anemię, a nawet zapalenie trzustki. Zdarza się, choć rzadko, że dochodzi do postaci podostrej zapalenia, prowadząca w konsekwencji do przeszczepu wątroby.
- Objawy przewlekłego zapalenia wątroby typu B – w takiej sytuacji, do której statystycznie dochodzi dość rzadko, symptomy kliniczne całkiem ustępują, a choroba wciąż trwa i rozwija się latami, prowadząc do marskości wątroby. Dzieje się tak, ponieważ wirus HBV przez cały czas zakaża komórki w wątrobie. W przewlekłym stadium choroby można zaobserwować krwawienie dziąseł, krwawienie z nosa, rozszerzone naczynia krwionośne (pajączki) oraz świąd skóry.
WZW B – diagnostyka i leczenie
Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby polega głównie na przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego oraz badań dodatkowych. Wśród metod, które mają za zadanie wykryć zakażenie wirusem HBV wyróżnia się:
- biochemiczne – ASPAT, ALAT, ALP, bilirubina, GGTP;
- serologiczne – przeciwciała HBc, HBe, HBs;
- pomocnicze – morfologia, białko, OB, badanie krzepliwości krwi;
- specjalistyczne (w przypadku marskości wątroby;
- obrazowe oraz histopatologiczne: biopsja, ultrasonografia, badanie rengenowskie;
- oznaczenie DNA wirusa w surowicy jakościowo oraz ilościowo;
Z kolei jeśli chodzi o kwestie leczenia, nie istnieje takie, które pozwoli na wyeliminowanie wirusa HBV z organizmu. Specjaliści skupiają się, więc na zablokowaniu rozwoju choroby i uniknięciu poważnych konsekwencji dla zdrowia i życia. Przy ostrym zapaleniu zaleca się, by pacjent pozostał w łóżku, odciążył wątrobę oraz ograniczył aktywność fizyczną. Ważne jest też przyjmowanie dużej ilości płynów i stosowanie odpowiedniej, lekkostrawnej diety, z absolutnym wykluczeniem alkoholu i tytoniu.
W sytuacji rozwoju przewlekłego zapalenia wątroby typu B, lekarz przepisuje leki mające na celu ograniczyć rozmnażanie się wirusa w organizmie. Jest to ważne, ponieważ zaniedbanie może doprowadzić do marskości wątroby, a nawet do raka wątrobokomórkowego.