Szczepienia dla dorosłych są zazwyczaj kontynuacją szczepień z dzieciństwa. Są potrzebne, ponieważ szczepienia, które dana osoba przeszła na przykład w wieku sześciu lat wcale nie musi działać i chronić tego człowieka kiedy ma trzydzieści lat. Dlatego ważne jest aby pamiętać nie tylko o szczepieniu swoich dzieci, ale także o tym aby i samemu się szczepić. W Polsce wiele osób regularnie szczepi się na grypę, niektórzy szczepią się także przed wyjazdami do tropikalnych krajów, jednak to może być wciąż za mało.
Podział szczepionek ze względu na rodzaj antygenu
Ogólnie szczepionki można podzielić na wiele różnych grup, jedną z najważniejszych jest ich podział na dwie grupy ze względu na rodzaj antygenu. Pierwsze z nich to tak zwane szczepionki żywe. Podczas takiego szczepienia do organizmu wstrzykuje się żywe drobnoustroje, które zwykle powodują daną chorobę. Jednak nie są to zwykłe drobnoustroje gdyż są atenuowane czyli są osłabione i pozbawione zjadliwości.
Swoją obecnością w organizmie mają one wywołać reakcję układu immunologicznego. Szczepionki żywe używa się między innymi podczas szczepieniu przeciwko: żółtej gorączce, gruźlicy czy też śwince. Drugi rodzaj szczepionek nazywa się nieżywe. Podczas nich także wstrzykuje się drobnoustroje martwe lub unieszkodliwione. W szczepieniach mogą się także znajdować oczyszczone fragmenty drobnoustrojów. Takie szczepienia są między innymi przeciwko: tężcowi, błonicy oraz wściekliźnie.
Szczepienia dla dorosłych – skład szczepionek
W skład szczepionek jak już wcześniej wspomniano wchodzi antygen, który wywołuje odpowiedź immunologiczną układu odpornościowego. Kolejnym składnikami są adiuwanty składniki te pomagają zwiększyć i przyspieszyć odpowiedź obronną organizmu. Oczywiście wszystkie te składniki muszą być w czymś zawieszone dlatego też w takim szczepieniu musi znajdywać się także woda lub 0,9 procentowy NaCl.
Również kolejny składnik jest bardzo ważny gdyż zapobiega namnażaniu się bakterii czy grzybów w szczepionce czyli środki konserwujące. Do szczepionek dodaje się również substancje pomocnicze oraz stabilizujące, których zadaniem jest chronienie preparatu przed temperaturą, zarówno wysoka jak i niską, a także zapobieganie przyklejania się składników do fiolki czy strzykawki.
Kto właściwie powinien się szczepić
Szczepienia dla dorosłych skierowane są do wszystkich osób przed 55 rokiem życia. Szczepić powinny się także osoby przebywające w domach spokojnej starości czy też innych placówkach medycznych, w których spędza się dłuższy czas oraz osoby, które się nimi zajmują. Szczególnie powinna się zaszczepić każda osoba, która ma kontakt z chorymi lub starszymi ludźmi (tak jak opiekunki czy rodziny tych osób), a także z dziećmi (między innymi przedszkolanki).
W tych zawodach jest to szczególnie ważne gdyż gdyby taka osoba zachorowała mogła by stanowić poważne zagrożenie dla otoczenia, nawet wtedy kiedy pierwsze objawy nie dawałby jeszcze o sobie znać. O szczepieniach nie powinny także zapominać osoby, które chore są na choroby przewlekłe jak na przykład na: chorobę wieńcową, niewydolność serca, astmę, cukrzycę oraz te z zakażeniem HIV. Rodzice, którzy planują ciąże powinni porozmawiać ze swoim lekarzem o szczepionkach. Dzięki nim można uniknąć wielu poważnych chorób w tym bardzo ważnym czasie jakim jest rozwój płodu.
Sytuacje, w których nie wolno się szczepić
Szczepienia dla dorosłych mogą uchronić danego człowieka od różnych chorób, jednak czasami występują przeciwko nim przeciwwskazania, których pod żadnym pozorem nie powinno się ignorować gdyż mogą doprowadzić nawet do zgonu. Jednym z takich przeciwwskazań są niedobory odporności zarówno te wrodzone jak i te nabyte. Również ciąża, a także poprzedzające ją trzy miesiące nie są odpowiednim czasem na niektóre szczepienia.
Nie wolno się także szczepić przeciwko danej chorobie jeżeli jakiś czas po poprzedniej dawce doszło do wstrząsu anafilaktycznego czy innej reakcji alergicznej na dany preparat. Podobnie postępuje się jeżeli w czasie kiedy ma się odbyć szczepienie pacjent zachoruje, a przy tym ma wysoką gorączkę. Szczepienia na różne choroby powinien oddzielać określony czas. I tak na przykład minimalny czas jaki powinno się odczekać pomiędzy jedną szczepionką żywą, a drugą wynosi cztery tygodnie.
Chyba, że zachodzą specjalne okoliczności wtedy lekarz może wszczepić kilka szczepionek żywych podczas jednej wizyty. Przez minimum dwa tygodnie po szczepieniu nie wolno zażywać żadnych innych preparatów, których zadaniem jest stymulowanie układu immunologicznego. Jeżeli nastąpi zmiana lekarza, który zajmuje się szczepieniami danego pacjenta, powinien on wiedzieć o wszystkich wcześniejszych szczepieniach, a także preparatach.
Szczepienia dla dorosłych – dlaczego to takie ważne
Historia wiele razy pokazała ludzkości jak niebezpieczne mogą być wirusy, bakterie, grzyby czy pasożyty. Wielkie epidemie dżumy, cholery czy eboli zebrały ogromne żniwa. Jeżeli społeczeństwo nie będzie wzmacniało swojej odporności te historie mogą się znowu powtórzyć. Jak mówi stare powiedzenie: „lepiej zapobiegać niż leczyć„.