Drożdżyca czyli kandydoza albo grzybica pochwy najczęściej dotyczy pochwy i występuje bardzo często. Jest chorobą wywoływaną przez pasożytnicze, drożdżopodobne grzyby, z rodzaju Candida, przede wszystkim Candida albicans rzadziej Candida glabrata czy tropicalis. Grzyby te w normalnych fizjologicznych warunkach występują w pochwie kobiety, ale w minimalnych ilościach.
W określonych warunkach, zwłaszcza przy osłabieniu sił odpornościowych organizmu dochodzi do ich nadmiernego rozmnożenia lub infekcji z zewnątrz. Zwiększona ilość grzyba powoduje szereg objawów chorobowych określanych jako kandydoza, grzybica lub drożdżyca pochwy. Nieleczona choroba może rozwinąć się w innych odcinkach układu rozrodczego kobiety i spowodować szereg powikłań, z bezpłodnością włącznie.
Drożdżyca – przyczyny
Problem drożdżycy może dotyczyć kobiet w każdym wieku, jednak najbardziej są one narażone w czasie ciąży, menstruacji i menopauzy. Istnieje wtedy wiele sprzyjających czynników ułatwiających grzybom wnikanie do organizmu. Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety sprzyjają wahaniom pH pochwy. W normalnych, fizjologicznych warunkach, dzięki obecności pałeczek kwasu mlekowego pH pochwy jest niskie i wynosi od 3,8 do 4,2.
Kwaśny odczyn panujący w pochwie uniemożliwia wnikanie i rozwój chorobotwórczych mikroorganizmów, w tym drożdżopodobnych Candida. Wszystkie czynniki wpływające na zmiany pH pochwy sprzyjają wnikaniu i rozwojowi zarówno bakterii jak i grzybów. Obydwie infekcje najczęściej występują łącznie. Zmiany odczynu pochwy mogą być wynikiem częstego podmywania się i irygacji, lub przeciwnie braku higieny zwłaszcza w czasie menstruacji.
Do czynników sprzyjających wnikaniu Candida należą wszystkie osłabiające układ odpornościowy kobiety, takie jak: chemioterapia, antybiotykoterapia, przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych czy też długotrwały stres. Zarażenie grzybami Candida następuje stosunkowo łatwo w przypadku częstej zmiany partnerów seksualnych a nawet korzystania z publicznych basenów czy toalet. Pewną rolę odgrywa niewłaściwa dieta, bogata w cukry, czy też otyłość oraz cukrzyca.
Drożdżyca – objawy
Pierwszym, niepokojącym objawem drożdżycy jest swędzenie pochwy nasilające się w nocy, czy też w czasie kąpieli w cieplej wodzie. W krótkim czasie następuje zmiana wydzieliny z pochwy, która z przejrzystej staje się biaława lub żółta, gęsta, niekiedy serowata o zapachu pleśni. Ma ona wyraźnie charakter upławów czyli wydzieliny nadmiernej. Ból i pieczenie pochwy nasilone po stosunku i w czasie oddawania moczu świadczą o drożdżycy zaawansowanej.
Zewnętrznym jej objawem jest obrzęk i zaczerwienienie sromu. Nieleczona drożdżyca lub niedoleczona może przejść w formę przewlekłą, w której dołączają się objawy ze strony układu wydalniczego. Należą do nich: ból i pieczenie przy oddawaniu moczu, ciągłe uczucie parcia na mocz i częste oddawanie moczu.
Drożdżyca – diagnostyka
Leczenie drożdżycy powinien nadzorować lekarz ginekolog. Nie można się leczyć samodzielnie, bowiem choroba może przejść w formę przewlekłą, grożąca wieloma powikłaniami.Już w czasie wywiadu i rutynowego badania ginekologicznego lekarz może postawić diagnozę dotyczącą grzybicy pochwy. Aby diagnoza była pewna, powinno ją potwierdzić badanie cytologiczne oraz posiew z wymazu z pochwy wraz z hodowlą. Wskazane byłoby też badanie lekooporności wyhodowanych gatunków grzybów, co pozwoli ukierunkować późniejsze leczenie.
Drożdżyca – leczenie
W leczeniu drożdżycy stosuje się leki przeciwgrzybicze, podawane najczęściej dopochwowo w postaci czopków, na przykład Nystatynę czy Natamycynę. W związku z lekoopornością niektórych szczepów Candida, dobrze byłoby w oparciu o wcześniejsze testy prowadzić leczenie ukierunkowane. Leczenie powinno trwać od 1 do 2 tygodni i musi być kontynuowane nawet po ustaniu objawów.
Oprócz czopków w leczeniu stosuje się też kremy i maści zawierające preparaty grzybobójcze do smarowania zewnętrznych narządów płciowych. Ich zadaniem oprócz leczenia jest złagodzenie obrzęku i świądu. Leczenie wspomoże właściwa dieta w której ograniczy się cukier. W czasie leczenia trzeba szczególnie zadbać o higienę miejsc intymnych i unikać zachowań zwiększających ryzyko zachorowania. Aby zadbać o prawidłową florę bakteryjną pochwy należy przez cały czas kuracji i po tym okresie przyjmować probiotyki ginekologiczne zawierające pałeczki kwasu mlekowego. Dopiero odpowiednia ilość fizjologicznych bakterii w pochwie zabezpieczy organizm kobiety przed infekcją zarówno bakteryjną jak i grzybami Candida.
Drożdżyca – profilaktyka
Leczenie drożdżycy nie zapobiega nawrotom choroby, które okazują się być częstym zjawiskiem. Przestrzeganie pewnych zachowań pozwoli zminimalizować ryzyko zarówno zachorowania, jak i nawrotu choroby. Ważne jest ostrożne korzystanie z publicznych toalet, basenów czy jacuzzi. Noszona przez kobietę bielizna powinna być przewiewna, bawełniana. Nie należy przesadzać z nadmierną higieną miejsc intymnych, ale wyeliminować z niej gąbki, myjki i drażniące, zapachowe kosmetyki. W czasie leczenia antybiotykami i osłabienia układu odpornościowego bezpiecznie jest stosować ginekologiczne probiotyki. Zachowaniem bezpiecznym jest też ograniczenie kontaktów płciowych, zwłaszcza przypadkowych.
