Bakteryjne infekcje pochwy są stosunkowo częstą chorobą występującą u kobiet i to w każdym wieku. Chorobę określa się jako waginozę pochwy. W pochwie kobiety, a warunkach fizjologicznych, żyje wiele gatunków bakterii, głównie w jej błonie śluzowej. Ich obecność umożliwia utrzymanie naturalnego, odpowiedniego środowiska mikrobiologicznego.
Najważniejsze, a zarazem najliczniejsze są laseczki kwasu mlekowego, utrzymujące właściwe pH pochwy w granicach 3,8- 4,2. Jest to odczyn kwaśny ograniczający wzrost i rozwój innych, nieprawidłowych gatunków bakterii. Jeżeli z różnych przyczyn, spadnie ilość pożytecznych bakterii, zwłaszcza laseczek kwasu mlekowego, wtedy zmienia się odczyn pochwy i inne mikroorganizmy zaczynają się rozmnażać nadmiernie.
Następuje podrażnienie śluzówki pochwy i sromu i pojawiają się objawy bakteryjnej infekcji pochwy. Może ona rozwinąć się w stan zapalny pochwy, a nieleczona infekcja może rozszerzyć się na kanał szyjki macicy, jej błonę śluzową, a nawet jajowody i przydatki.
Bakteryjne infekcje pochwy – przyczyny
Przyczyn bakteryjnych infekcji pochwy jest wiele. W większości przypadków infekcje nie są wywołane obcymi bakteriami, lecz zachwianiem równowagi pomiędzy gatunkami występującymi w warunkach fizjologicznych. Czynniki, które wpływają na zmianę odczynu pochwy ułatwiają rozwój bakterii beztlenowych, oraz takich gatunków jak: Gardnerella vaginalis, Mobiluncus sp. Bacteroides, Atopobium, Coli, czy paciorkowce.
To one są najczęstszą przyczyną infekcji. Ich rozwojowi sprzyjają częste irygacje, wypłukujące naturalna florę bakteryjną oraz niewłaściwie prowadzona higiena osobista. Używanie zapachowych kosmetyków i detergentów może powodować alergie,w wyniku których następuje zmiana odczynu skóry na zasadowy, co sprzyja rozwojowi mikroorganizmów. Częste zmiany partnerów, a także, korzystanie z publicznych basenów czy jakuzzi może doprowadzić do infekcji takimi bakteriami jak: dwoinka rzeżączki, krętek blady czy też chlamydie, będącymi przyczyną chorób wenerycznych.
Kolejną przyczyną może być osłabienie układu odpornościowego organizmu lub przewlekła antybiotykoterapia, a wreszcie antykoncepcja hormonalna. Także drażnienie mechaniczne ścian pochwy poprzez tampony czy też wkładki wewnątrzmaciczne sprzyja infekcjom bakteryjnym. Na infekcję są najbardziej narażone kobiety w okresie krwawienia miesięcznego, menopauzy a także będące w ciąży.
Bakteryjne infekcje pochwy – objawy
W warunkach fizjologicznych wydzielina z pochwy jest przejrzysta lub biała w zależności od fazy cyklu miesięcznego. Jest ona obecna stale bowiem nawilża i utrzymuje pochwę w czystości. Pierwszymi objawami bakteryjnej infekcji intymnej są: świąd i pieczenie zewnętrznych narządów płciowych, nasilające się w czasie oddawania moczu. Pojawia się też nadmierna wydzielina, czyli upławy, o barwie białej z odcieniem szarości lub żółte, wodniste, o charakterystycznym, łatwo rozpoznawalnym rybim zapachu.
Do objawów tych może też dołączyć suchość pochwy oraz bolesność warg sromowych. Często bakteryjne infekcje pochwy przebiegają bezobjawowo. Objawy chorób wenerycznych początkowo nie są specyficzne, dopiero nieco później pojawiają się na przykład: owrzodzenia czy też ropna wydzielina, pozwalające odróżnić je od typowych infekcji bakteryjnych.
Bakteryjne infekcje pochwy – diagnostyka
W przypadku pojawienia się dokuczliwych objawów bakteryjnej infekcji pochwy należy się skonsultować z lekarzem ginekologiem. Diagnozowanie tej choroby jest stosunkowo proste i najczęściej opiera się na wywiadzie i badaniu ginekologicznym. Zwykłe, rutynowe badanie ginekologiczne pozwoli lekarzowi postawić właściwą diagnozę po obserwacji oznak infekcji bakteryjnej.
Czasami wystarczy zbadanie pH pochwy – jeśli wynosi ono powyżej 4,7 już może wskazywać na infekcję bakteryjną. Potwierdzeniem może być badanie mikrobiologiczne próbek upławów lub obserwacja mikroskopowa wymazu z pochwy z komórkami nabłonkowymi pokrytymi bakteriami dlatego określanymi jako „komórki jeżowe„.
Bakteryjne infekcje pochwy – leczenie
W przypadku dokuczliwych objawów infekcji stosuje się leczenie sulfonamidami lub częściej antybiotykami. Są one podawane droga doustną lub dopochwowo. Najczęściej stosowane środki to Metronidazol i Klindamycyna. Ginekolog zaleca też stosowanie preparatów do smarowania okolic intymnych łagodzących objawy bolesności i świądu.
W czasie leczenia i po kuracji należy stosować probiotyki ginekologiczne zawierające pałeczki kwasu mlekowego, aby odbudować fizjologiczną florę pochwy. Zalecane są również produkty do higieny intymnej ze szczepami bakterii kwasu mlekowego. W czasie leczenia ważne jest powstrzymanie kontaktów płciowych.
Leczenie choroby nie zapobiega jej nawrotom, a są one stosunkowo częste. Ważna jest więc dbałość o utrzymanie właściwego pH pochwy poprzez przyjmowanie doustnych lub dopochwowych probiotyków z pałeczkami kwasu mlekowego oraz zmiana nawyków związanych z utrzymaniem higieny intymnej, a także zabezpieczanie się w czasie kontaktów płciowych z różnymi partnerami.
