PMS to skrót z angielskiego połączenia słów premenstrual syndrome i oznacza syndrom napięcia przedmiesiączkowego. Z punktu widzenia medycznego jest to zespół objawów, które pojawiają się u kobiety w drugiej połowie cyklu miesiączkowego i zazwyczaj rozpoczynają się kilkanaście dni przed menstruacją.
W 99% przypadkach mijają zaraz po rozpoczęciu krwawienia. PMS ujawnia się u kobiet dojrzały, często po ukończeniu trzydziestego roku życia, ale nie można go wykluczyć u dziewczyn na początku swojego dojrzewania. Według badań socjologicznych, co miesiąc na świecie około 70 % kobiet doświadcza co najmniej kilka objawów tego zespołu.
Symptomy tego zjawiska pojawiają się na kilka do kilkunastu dni przed menstruacją i ustępują tuz po jej rozpoczęciu. Zespół napięcia przedmiesiączkowe uznawany jest za jednostkę chorobową i z tego tytuły wpisany jest na listę ICD-10, czyli międzynarodową klasyfikacje chorób funkcjonującą w ramach Światowej Organizacji Zdrowia.
PMS – dlaczego występuję gra hormonów ?
W początkowych fazach badań nad przyczynami pojawiania się zespołu napięcia przedmiesiączkowego uważano, że jest ono spowodowane niedoborem witamin i składników mineralnych. Dodatkowo, źródeł PMSu poszukiwano w chorobach tarczycy, a więc w takich schorzeniach jak niedoczynność, nadczynność czy choroba Hashimoto. Ostatnie podrygi dotyczyły aspektu psychicznego kobiety.
Dzisiaj jednak uznaje się, że napięcie przedmiesiączkowe mogą wywoływać głownie zaburzenia hormonalne związane z cyklem płciowym kobiety. Uważa się, że w pierwszej połowie cyklu rośnie poziom estrogenów, w drugiej zaś stale wzrasta poziom progesteronu. W sytuacji, gdy organizm produkuje za mało progesteronu, dochodzi do zachwiania równowagi hormonalnej czego skutkiem jest pojawianie się przykrych objawów.
Istotnym hormonem, który odgrywa szczególną rolę przy powstawaniu napięcia jest prolaktyna, która to wytwarzana jest przez przysadkę mózgową. Prolaktyna odpowiada przede wszystkim za rozwój gruczołu piersiowego, a pod koniec ciąży i w czasie karmienia – za produkcję mleka. Zazwyczaj poziom tego hormonu u kobiet się nie zmienia, ale niestety u niektórych Pań, z niewiadomych przyczyn, jego stężenie się podwyższa.
Taki obieg sytuacji może doprowadzić do zablokowania owulacji czego konsekwencją będzie niedobór progesteronu drugiej fazie cyklu i wywołanie nieprzyjemnych objawów PMS. Inne prace badawcze sugerują, że za symptomy PMSu odpowiedzialne są wahania w wydzielaniu neuroprzekaźników w mózgu, szczególnie serotoniny i dopaminy. Jak powszechnie wiadomo, serotonina i dopamina odpowiada za nastrój człowieka.
Odmienne obserwacje dowodzą, że przyczyny napięcia przedmiesiączkowego pojawiają się w wyniku nieodpowiedniego odżywiania czy nie prowadzenia higienicznego trybu życia. Bardzo istotne są również czynniki genetyczne.
Fundamentalne objawy PMS-u
Mimo że, zespół napięcia przedmiesiączkowe występują praktycznie u każdej zdrowej kobiety, to nie zawsze ma ono takie same symptomy. Należy podkreślić, że każda kobieta jest indywidualnością , więc PMS może przebiegać nieco inaczej. Światowa Organizacja Zdrowia do tej pory określiła około 150 objawów fizycznych i psychicznych, które dolegają kobietom podczas PMSu.
Przejawy fizyczne i psychiczne tego schorzenia mogą występować łącznie, bądź pojedynczo. Do podstawowych objawów fizycznych zalicza się: wzrost wagi ciała od 2 do 4 kg, bóle krzyża, głowy, mięśni i stawów, wzdęcie brzucha, wzmożony apetyt, obrzmienie piersi i ich zwiększona wrażliwość na dotyk, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, problemy z oddychaniem, obrzęk dłoni i stóp, problemy z cerą, zaostrzenie się objawów chorób alergicznych, przewlekłych chorób przewodu pokarmowego a także układu nerwowego.
Dodatkowo obserwuje się bóle nóg i pleców. W aspekcie objawów psychicznych PMS rozpoznawalny jest natychmiastowo i tutaj wymienia się tego typu przejawy: zwiększony lęk i niepokój, przygnębienie oraz zmęczenie, wzrost negatywnych emocji, złość i rozdrażnienie, trudności z koncentracją, niskie libido, tendencja do wyolbrzymiania problemów, napięcie psychiczne, bezsenność lub nadmierna senność, skłonności do depresji, niska samoocena, zmniejszenie aktywności fizycznej, płaczliwość czy trudności z zapamiętywaniem różnych faktów.
Wszystkie te objawy doprowadzają do braku poczucia własnej wartości i sytuacji, że kobieta nie czuje się dobrze w swoim ciele. Co więcej, czas PMSu to wzmożony apetyt na słodycze i zmniejszenie tolerancji na alkohol.
Jak zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia objawów ?
Współczesna medycyna rozwija się w szybkim tempie, więc z dnia na dzień pojawiają się coraz to różniejsze specyfiki zapobiegające pojawieniu się objawów PMSu albo też całkowicie je eliminujące. Ów środki można podzielić na naturalne i farmakologiczne. Aby zmniejszyć skale złości, rozdrażnienia, bólu, niepokoju czy smutku, lekarze i farmaceuci zalecają zażywanie preparatów witaminowo mineralnych, środków przeciwbólowych lub rozkurczowych, a nawet preparaty zawierające kwasy Omega-6.
Poza tym, przed zbliżającym się miesiączkowaniem należy zadbać o dietę. Właściwe odżywianie kobiety powinno opierać się na regularnym jedzeniu ( 5-6 posiłków dziennie) i aktywności fizycznej. Najlepiej, żeby dieta była bogata w:
- błonnik ( pełnoziarniste pieczywo, owsianka, otręby, kasze czy ciemny ryż), dzięki czemu uniknie się napadów głodu podczas PMSu,
- przyprawy ( świeża bazylia, tymianek, pietruszka), ograniczają one wzdęcia i zaparcia,
- witaminę B6, A i D w postaci owoców i warzyw,
- magnez i wapń,
- ryby i produkty bogate w kwas Omega 6,
- napary ziołowe: mięta, rumianek, melisa.
Zdecydowanie powinno unikać się picia nadmiernej ilości kawy, mocnej kawy i alkoholu, spożywania ciężkostrawnych produktów typu kapusta, fasola, groch oraz należy zrezygnować z dużej ilości soli i ostrych przypraw. Istotne jest picie przynajmniej 2 litrów wody mineralnej dziennie.
