Torbiel krwotoczna to kobieca dolegliwość, która bardzo często nie daje żadnych objawów i jej leczenie nie jest konieczne. Czasem jednak zdarza się, że interwencja chirurga jest niezbędna – zwłaszcza, gdy zmiany są duże, ponieważ ryzyko ich pęknięcia wzrasta. Niemniej torbiel krwotoczna to zmiana, która nie powinna wzbudzać przesadnego niepokoju.
Torbiel krwotoczna – czym właściwie jest?
Torbiel krwotoczna to ograniczona własną ścianą struktura, która umiejscowiona jest w obrębie jajnika. Jak sama nazwa wskazuje, jest ona wypełniona krwią – ma postać płynną lub przyjmuje formę skrzepów. Bardzo często ta dolegliwość nie daje żadnych objawów i kobieta nawet nie zdaje sobie sprawy, że na jej jajniku znajduje się torbiel. Można ją zobaczyć dopiero na badaniu USG. Wbrew pozorom, torbiel nie musi utrudniać zajścia w ciążę i zazwyczaj nie wymaga leczenia, ponieważ ryzyko, że pęknie jest dość niewielkie (w większości przypadków).
Torbiel krwotoczna – przyczyny
W czasie trwania prawidłowego cyklu miesiączkowego w organizmie kobiety dochodzi do rekrutacji pęcherzyka, który stanie się dominujący i następnie zamieni się w pęcherzyk Graafa. Połowa cyklu to czas, kiedy rozpoczyna się owulacja i w tym momencie dojrzały pęcherzyk Graafa pęka, dzięki czemu uwalnia się komórka jajowa. Pozostała po pęknięciu torebka najczęściej ulega tzw. luteinizacji. To nazwa procesu, w czasie którego rozrastają się komórki warstwy ziarnistej, gdzie gromadzi się luteina – żółty barwnik.
Torbiele krwotoczne mogą powstać zarówno na etapie powstawania pęcherzyka Graafa, jak i ciałka żółtego. Struktury te są bardzo dobrze unaczynione, a w ich głąb wnika sieć krwionośnych naczyń. Jednak gdy struktury będą bardzo szybko się powiększać, naczynia mogą po prostu pękać. Wtedy krew wyleje się do środka pęcherzyka Graafa lub do wnętrza ciałka żółtego.
Torbiel krwotoczna – objawy
Torbiel krwotoczna powstała z pęcherzyka Graafa sprawia, że w danym cyklu nie dochodzi do owulacji. Jeśli jednak torbiel powstała wskutek wylewu krwi do ciałka żółtego może się zdarzyć, że będzie współistnieć razem z wczesną ciążą, ponieważ w tym przypadku do owulacji już doszło. Małe torbiele nie dają żadnych objawów. Charakterystyczne symptomy można zauważyć dopiero w momencie, gdy torbiel osiągnie duże rozmiary. Wtedy kobieta będzie się uskarżać na nudności i wymioty oraz bóle podbrzusza.
Pęknięcie torbieli co prawda zdarza się niezwykle rzadko, ale może mieć miejsce. Wówczas daje to dodatnie objawy otrzewnowe, czyli przyspieszenie tętna oraz twardy i deskowaty brzuch. Dodatkowo podczas ucisku brzucha ból może być niewyraźny, jednak przybierze na sile w momencie, kiedy dłoń oderwie się od brzucha.
Torbiel krwotoczna – leczenie
Torbiel krwotoczna najczęściej wchłania się samoistnie. Nie ma więc potrzeby wdrażania specjalnej terapii opartej na lekach. Torbiele trzeba obserwować przez kilka cykli miesiączkowych i sprawdzać, czy rzeczywiście się już wchłonęły. Torbiel nie tylko nie utrudnia zajścia w ciążę, ale i nie stanowi żadnego ryzyka dla ciąży, która już się rozpoczęła.
Leczenie farmakologiczne jest wdrażane w momencie, gdy torbiel nie wchłania się. W większości przypadków lekarz zaleci najpierw stosowanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych, które mogą zahamować w pewien sposób pracę jajników. Podczas stosowania doustnej antykoncepcji w jajnikach nie dochodzi do folikulogenezy, a więc nowe pęcherzyki nie rosną i nie ma rekrutacji na pęcherzyk Graafa, którego pęknięcie rozpoczyna owulację. Jeśli jednak dodatkowo pacjentka ma tendencję do tworzenia się torbieli, istnieje duże prawdopodobieństwo, że po wchłonięciu jednej po pewnym czasie pojawi się kolejna.
Torbiel krwotoczna – operacja
Operacja usunięcia torbieli krwotocznej jest konieczna, gdy nie może się ona wchłonąć samoistnie po dłuższej terapii lub od samego początku jej rozmiary przekraczają wielkość 4 cm – wtedy ryzyko pęknięcia jest duże. Lekarze kierują wtedy swoje pacjentki na operację z zaoszczędzeniem pozostałej tkanki jajnika.
Najczęściej operacja wykonywana jest metodą laparoskopową. Lekarz wykonuje więc jedno nacięcie w okolicy pępka oraz dwa małe nacięcia poniżej pępka. Przez nacięcia wprowadzana jest kamera i gaz, który rozpręża jamę brzuszną (zazwyczaj jest to dwutlenek węgla). Wtedy lekarz wprowadza do wnętrza jamy brzusznej także wszelkie niezbędne narzędzia, dzięki którym może przeprowadzić zabieg. Operacja wykonywana tą metodą jest nie tylko bezpieczna, ale również nie pozostawia dużych i nieestetycznych blizn na brzuchu.
Jeśli jednak torbiel krwotoczna pęknie nagle lub dojdzie do jej skręcenia, laparoskopia nie jest nawet brana pod uwagę. W takich przypadkach trzeba otworzyć jamę brzuszną i szybko interweniować. Wylanie treści torbieli do wnętrza jamy brzusznej jest niezwykle niebezpieczne i może grozić zapaleniem otrzewnej – to często stan zagrażający życiu. W czasie tradycyjnej operacji usuwane są nie tylko resztki torbieli. Wykonuje się też tzw. zwiadowczą laparotomię jamy brzusznej w celu usunięcia skrzepów i resztę krwi.
